در روز ۱۴ آوریل ۱۹۱۲، زمانی که یکی از عظیمترین و مدرنترین کشتیهای دنیا در حال غرق شدن بود، رهبر گروه موسیقی، والاس هارتلی، با ویولنش داستانی ماندگار خلق کرد. او آخرین آهنگ خود را نواخت و این ساز ساده را به چیزی جادویی تبدیل کرد که گویی صدای آن برای همیشه در کشتی تایتانیک طنینانداز خواهد بود. در ادامه این نوشته از وبلاگ مدیر تولز، بیشتر با این ویولن افسانهای آشنا خواهید شد.
ویولن حماسه آفرین تایتانیک
هارتلی تازه این ساز را از نامزدش هدیه گرفته بود و میخواست اولین قطعۀ خود را در کشتی تایتانیک اجرا کند. هنوز هم روی ساز، پلاکی دیده میشود که روی آن نوشته شده: «برای والیس، به مناسبت نامزدیمان. ماریا». اما چه کسی میدانست که این آخرین باری خواهد بود که هارتلی میتواند سازی در دست بگیرد.
آخرین قطعه موسیقی تایتانیک
در پانزدهم آوریل ۱۹۱۲، والاس به همراه هشت نوازنده دیگر گروه موسیقی، روی عرشه کشتی ایستادند و از جان و دل کوشیدند تا به افرادی که از ترس به سمت قایقهای نجات میدویدند، آرامش ببخشند. آخرین آهنگ که توسط آنان نواخته شد، قطعۀ «Nearer My God To Thee» یا «خدایا به تو نزدیکترم» بود. اگر فیلم تایتانیک را با بازی به یاد ماندنی لئوناردو دیکاپریو و کیت وینسلت دیده باشید، احتمالاً آن صحنههای تأثیرگذار را به خاطر دارید که در آن نوازندگان تا آخرین لحظات در حال نواختن بودند.
هارتلی در دقایق پایانی، سازش را در جعبه گذاشت و آن را محکم در آغوش گرفت. متأسفانه او نجات نیافت و جسدش دو هفته پس از حادثه، همراه با جعبۀ ساز که هنوز به او چسبیده بود، از آب گرفته شد.
سرنوشت ویولن تایتانیک چه شد؟
ماریا برانسون، که زمانی صاحب ویولن تایتانیک بود و با والاس هارتلی نامزد کرده بود، در یادداشتهای شخصی خود نوشته که این ویولن پس از پیدا شدن بدن هارتلی به او بازگردانده شد و برای مدتها در میان وسایل باارزش خانوادهاش نگهداری میشد. بعد از فوت ماریا در سال ۱۹۳۵، این ساز ابتدا به یک مؤسسه خیریه بخشیده شد و سپس در طول سالها بین افراد مختلف دست به دست گشت، تا اینکه در نهایت برای مدتها در انباری زیرشیروانی یک خانواده اروپایی بدون استفاده باقی ماند.

اطلاعات چندانی از این خانواده در دست نیست، اما در نهایت، آنها این ساز را برای فروش به یکی از معروفترین حراجیهای آمریکا سپردند. حدود هفت سال زمان برد تا متخصصان بتوانند اصالت ویولن تایتانیک را تأیید کنند. بر اساس تحقیقات انجام شده، پژوهشگران دریافتند که هنوز هم در میان بافت چوبی ساز، نشانههایی از ذرات ریز اقیانوس دیده میشود. علاوه بر این، تأیید شده که خوردگی بهجایمانده روی بخشهای فلزی ویولن، به دلیل قرارگیری طولانیمدت در آب شور دریا ایجاد شده و این نوع فرسایش با آسیبهای مشاهدهشده در بقایای بدنه کشتی تایتانیک هماهنگی کامل دارد.
در پایان، این ساز در سال ۲۰۱۳ به حراج گذاشته شد و به عنوان گرانبهاترین اثر هنری بازمانده از کشتی تایتانیک فروخته شد.