اگر شکیبایی به خرج دهی، حتی از انگور نارس هم میتوانی حلوا درست کنی.
این ضربالمثل به ما میگوید که اگر در زندگی صبور باشیم و در برابر مشکلات پایداری کنیم، در نهایت به نتیجهای شیرین و خوب خواهیم رسید. همانطور که ساختن حلوا از غوره—که هم ترش است و هم نرسیده—نیازمند زمان و حوصله است، رسیدن به موفقیتهای بزرگ در زندگی نیز به شکیبایی نیاز دارد.
صبوری مانند کلیدی است که قفل سختیها را باز میکند و راه را برای رسیدن به خوشبختی هموار میسازد.

در این نوشته، داستان و مفهوم ضربالمثل ایرانی «گر صبر کنی ز غوره حلوا سازی» را مرور میکنیم. با ما در مدیر تولز همراه باشید.
معانی ضرب المثل گر صبر کنی ز غوره حلوا سازی
اگر با حوصله و آرامش کارها را انجام دهی، در نهایت به بهترین نتیجه میرسی.
جهان به کمک کسانی میآید که شکیبایی پیشه میکنند.
خوشعاقبتی و نجات، با صبر و تحمل به دست میآید.
صبوری، تمرین بسیار خوبی برای تربیت و آرام کردن روح و جان است.
حتی سختترین و طولانیترین کارها هم با صبر، به پایان خوبی میرسند.
این ضربالمثل وقتی به کار میرود که کسانی بیحوصلگی نشان میدهند و انتظار دارند زود به خواستهشان برسند. در چنین مواقعی، این جمله را میگوییم تا آنها را به صبر و شکیبایی تشویق کنیم.
ریشه این ضربالمثل از یک رباعی طنز است که ادیبالممالک آن را سروده است.
| ایموجی این ضرب المثل | 🥱🍇⬅🥮 |
اگر شکیبایی به خرج بدهی، حتی از چیزهای کوچک و نارس هم میتوانی نتیجههای بزرگ و شیرین به دست آوری. صبر و تحمل، کلید رسیدن به موفقیت است و راههای بسته را به رویت باز میکند.
متن شعر گر صبر کنی ز غوره حلوا سازی
این شعر زیبا که میگوید: “اگر صبر کنی، از غوره هم میتوانی حلوا درست کنی” در واقع بخشی از یک شعر طنز از ادیب الممالک است. اصل شعر این گونه است:
ای آنکه دلم ز عشق شیدا سازی
انگور دهی باده تمنا سازی
گر جهد کنی شراب گردد انگور
ور صبر کنی ز غوره حلوا سازی
معنای این شعر این است که اگر تلاش و کوشش کنی، میتوانی از انگور، شراب درست کنی. اما اگر صبر داشته باشی، حتی از غوره که همان انگور نارس است، میتوانی حلوا بسازی. این شعر به ما میآموزد که صبر و شکیبایی میتواند حتی از موقعیتهای سخت و ناخوشایند هم نتایج شیرین و خوبی به وجود آورد.
داستان در مورد ضرب المثل گر صبر کنی ز غوره حلوا سازی
مردی بود که چهار پسر داشت. او میخواست درس مهمی به پسرانش بیاموزد، برای همین هر کدام را در فصل متفاوتی به دیدن یک درخت گلابی فرستاد که کمی دور از خانهشان قرار داشت. پسر بزرگ در زمستان رفت، دومی در بهار، سومی در تابستان و کوچکترین پسر در فصل پاییز به آنجا رفت. وقتی همه برگشتند، پدر از آنها خواست تا آنچه از درخت دیدهاند را توصیف کنند.
پسر اول گفت: «درخت زشت و خشکی بود، خم شده و بیروح.»
پسر دوم گفت: «نه، اصلاً اینطور نبود! درخت پر از جوانههای سبز بود و پر از امید. شکوفههای زیبا و خوشبویش همه جا را پر کرده بود.»
پسر سوم گفت: «اشتباه میکنی! درخت، پُربار و قوی بود و میوههایش را به هر رهگذری میبخشید.»
پسر چهارم گفت: «درخت، برگهای رنگارنگ و خیرهکنندهای داشت. آنقدر زیبا بود که تا آن روز چنین منظرهای ندیده بودم.»
پدر لبخندی زد و رو به پسرانش گفت: «هیچکدامتان اشتباه نکردید. همهی شما راست گفتید، اما هر کدام فقط یک فصل از زندگی درخت را دیدهاید. نمیشود دربارهی یک درخت یا یک انسان، فقط با دیدن یک فصل از زندگیاش قضاوت کرد. آنچه یک انسان هست، نتیجهی همهی لحظههای شاد و سخت، عشق و رنجی است که در طول زندگیاش تجربه کرده. وقتی همهی فصلها بیایند و بروند، آن وقت میتوان زندگی واقعی یک نفر را دید. اگر در زمستانِ زندگی ناامید شوید، امید بهار، زیبایی تابستان و ثمرات پاییز را از دست خواهید داد. نگذارید رنج یک فصل، همهی زیباییها و شادی فصلهای دیگر را از بین ببرد. فقط به روزهای سخت زندگی نچسبید؛ در شرایط دشوار شکیبایی کنید، چون روزهای خوب هم بالاخره خواهند رسید.»
انشا در مورد ضرب المثل گر صبر کنی ز غوره حلوا سازی
در یک موزه معروف که کف آن با سنگهای مرمر پوشیده شده بود، تندیس بسیار زیبایی از مرمر قرار داشت که بازدیدکنندگان از نقاط دور و نزدیک برای تماشای آن میآمدند. این تندیس آنقدر خوشساخت و چشمنواز بود که هر بینندهای را به تحسین وامیداشت.
شبی تاریک و مهتابی، سنگ مرمری که کف موزه بود، با تندیس مرمرین شروع به صحبت کرد و گفت: “اصلاً منصفانه نیست! چرا همه برای دیدن تو، روی من راه میروند و مرا نادیده میگیرند؟ مگر فراموش کردهای که هر دو از یک معدن استخراج شدهایم؟ این رفتار عادلانه نیست و من سخت از این وضع ناراحتم.”
تندیس با آرامش پاسخ داد: “آیا به یاد میآوری وقتی که سنگتراش میخواست تو را بتراشد و به شکل یک اثر هنری درآورد، چقدر در برابر او مقاومت کردی و نگذاری دست به تو ببرد؟”
سنگ کف گفت: “بله، یادم هست. ابزارهایش تیز بودند و ترسیدم که درد تحملناپذیری را تجربه کنم.”
تندیس ادامه داد: “اما من ایمان داشتم که استاد در نهایت، چیز زیبایی از من میسازد. باور داشتم که پشت این رنج، گنجی نهفته است. به همین دلیل، همه دشواریها را تاب آوردم تا به این شکل درآیم. پس تو که حاضر به تحمل سختی نبودی، حالا نمیتوانی از این که دیگران مرا میستایند، شکایت کنی.”
زندگی انسانها نیز چنین است. رنج و دشواری، هدیهای از سوی آفریدگار یکتاست تا ما را به انسانهای بهتر و پاکطینتتری تبدیل کند. اگر میخواهیم در زندگی ارزش و عزت بیابیم، باید سختیها را با آغوش باز بپذیریم و در برابر ناملایمات، بیتابی و شکایت نکنیم.
برداشت از مثل گر صبر کنی ز غوره حلوا سازی
کسانی که صبر را راهنمای زندگی خود میکنند، ارادهشان محکم و قوی میشود و با داشتن چنین ارادهای، میتوانند بر مشکلات و دشواریها غلبه کنند. خداوند میفرماید: صبر کن بر آنچه به تو اصابت میکند، به درستی که این از امور عزیمه است.
خاندان پاک پیامبر (سلام الله علیها) نیز به همین دلیل به ما سفارش کردهاند که در برابر سختیها شکیبا باشیم؛ زیرا صبر، کلید پذیرفته شدن در آزمایشهای الهی است. انسان با صبر میتواند در برابر حوادث سخت زندگی، که برای امتحان او پیش میآید، ایمان و باور خود را نشان دهد. همه پیامبران و دوستان خدا در این آزمونها شرکت کردهاند و توانستهاند در سختترین شرایط، خود را به خواست خداوند بسپارند.
تحقیق در مورد گر صبر کنی ز غوره حلوا سازی
زندگی انسان بدون مشکلات و سختیها معنا ندارد. هر کسی به اندازه ظرفیت و تواناییاش با دشواریها روبرو میشود.
(لقد خلقنا الانسان في كبد)
وقتی به تاریخ نگاه میکنیم، روزهای سخت اسارت خاندان پیامبر (علیهمالسلام) را میبینیم. پس از واقعه عاشورا، زنان و کودکان مسئولیت بزرگی بر عهده گرفتند تا چهره واقعی ستمگران را نشان دهند و این کار تنها با صبر ممکن شد. آنها با بردباری، بار مسئولیت را به خوبی به پایان رساندند و نقاب از چهره یزیدیان برداشتند.
امروزه صبر گوهری کمیاب است. همه به دنبال آن هستند، اما کمتر کسی درست از آن استفاده میکند. بسیاری میخواهند با بهانههای مختلف و با سرعت زیاد، پلههای پیشرفت را طی کنند و به موفقیتهای مادی و معنوی برسند، غافل از این که هیچ کاری بدون شکیبایی به نتیجه مطلوب نمیرسد.
شعر:
گویند سنگ لعل شود در مقام صبر
آری شود ولیک به خون جگر شود (حافظ)
برداشت نادرست مردم از صبر این است که فکر میکنند صبر به معنای سکوت، تسلیم شدن یا دست کشیدن از تلاش است. در حالی که صبر واقعی به معنای حفظ آرامش و دوری از آشفتگی است.
پیامبر مهربانی (صلیاللهعلیهوآله) صبر را به سه دسته تقسیم میکند:
۱. صبر بر معصیت
۲. صبر بر طاعت خدا
۳. صبر بر مصیبت
صبر بر طاعت، یعنی در راه انجام فرمانهای خدا مانند نماز و روزه استوار بمانیم. صبر بر معصیت، یعنی در برابر تمایلات نفسانی مقاومت کنیم و از گناه دوری کنیم. صبر بر مصیبت نیز به این معناست که در برابر مشکلات زندگی، بیماریها و حوادث ناگوار مقاوم باشیم و تسلیم نشویم.
شعر:
صبر کن حافظ به سختی روز و شب
عاقبت روزی بیابی کام را
پیشنهاد: خواندن ضربالمثلهای ایرانی بیشتر
پینوشت:
۱- سوره بلد، آیه ۴
۲- بحارالانوار، جلد ۶۸، صفحه ۷۷