اگر شکیبایی به خرج دهی، حتی از انگور نارس هم میتوانی حلوا درست کنی.
این ضربالمثل به ما میگوید که اگر در زندگی صبور باشیم و در برابر مشکلات و سختیها استقامت کنیم، در نهایت به نتیجهای شیرین و خوب خواهیم رسید. همانطور که ساختن حلوا از غوره (انگور نارس و ترش) غیرممکن به نظر میرسد، اما با گذشت زمان و با صبر، آن غوره به انگور شیرین تبدیل میشود و از آن چیزهای خوبی مانند حلوا به دست میآید.
پس هرگز در زندگی عجله نکن و بدان که رسیدن به هر چیز ارزشمند، نیازمند زمان و تحمل است.

در این نوشته، داستان و مفهوم ضربالمثل ایرانی «گر صبر کنی ز غوره حلوا سازی» را مرور میکنیم. با ما در مدیر تولز همراه باشید.
معانی ضرب المثل گر صبر کنی ز غوره حلوا سازی
اگر با حوصله و آرامش کاری را انجام دهی، در پایان نتیجهای عالی خواهی گرفت.
جهان به گونهای میچرخد که به افراد شکیبا کمک میکند.
رسیدن به موفقیت و خوشبختی، تنها با صبر و تحمل امکانپذیر است.
صبور بودن، تمرینی ارزشمند برای تربیت روح و روان آدمی است.
حتی سختترین و طولانیترین کارها نیز با صبوری به سرانجام خوبی میرسند.
از این ضربالمثل معمولاً وقتی استفاده میشود که کسانی بیحوصلگی نشان میدهند و انتظار دارند زود به خواستهشان برسند. در چنین مواقعی، این جمله را به کار میبریم تا آنان را به شکیبایی و بردباری تشویق کنیم.
ریشه این ضربالمثل به یک شعر طنز از ادیبالممالک برمیگردد.
| ایموجی این ضرب المثل | 🥱🍇⬅🥮 |
اگر شکیبایی به خرج دهی، از انگور نارس هم میتوانی حلوا درست کنی.
متن شعر گر صبر کنی ز غوره حلوا سازی
این شعر زیبا که میگوید اگر صبر کنی، از غوره هم میتوانی حلوا درست کنی، در واقع بخشی از یک رباعی سروده ادیب الممالک است. شاعر در این رباعی با زبانی شیرین و طنزآمیز خطاب به معشوق میگوید:
ای آنکه دلم ز عشق شیدا سازی
انگور دهی باده تمنا سازی
گر جهد کنی شراب گردد انگور
ور صبر کنی ز غوره حلوا سازی
معنای شعر این است که تو آن کسی هستی که دلم را دیوانه عشق میکنی. اگر انگوری به من بدهی، از آن باده آرزو میسازم. اما اگر کمی تلاش کنی، همان انگور به شراب تبدیل میشود و اگر صبر پیشه کنی، حتی از غورهی ترش هم میتوانی حلوا بسازی. این شعر به زیبایی نشان میدهد که با صبر و تلاش، میتوان از سختترین شرایط نیز نتایج شیرین به دست آورد.
داستان در مورد ضرب المثل گر صبر کنی ز غوره حلوا سازی
مردی بود که چهار پسر داشت. او میخواست درس مهمی به پسرانش بیاموزد، برای همین در چهار فصل مختلف، هر کدام را به نوبت به دیدن یک درخت گلابی فرستاد که دور از خانهشان قرار داشت. پسر بزرگ در زمستان رفت، دومی در بهار، سومی در تابستان و کوچکترین پسر در فصل پاییز به آنجا رفت. وقتی همه برگشتند، پدر از آنها خواست تا آنچه از درخت دیدهاند را توصیف کنند.
پسر اول گفت: «درخت زشت و خشک به نظر میرسید، شاخههایش کج و بیروح بود.»
پسر دوم گفت: «نه، اصلاً اینطور نبود! درخت پر از جوانههای تازه بود و بوی شکوفههایش همه جا را پر کرده بود.»
پسر سوم گفت: «اشتباه میکنید! درخت پربار بود و میوههای رسیده داشت؛ پر از انرژی و بخشش.»
پسر چهارم گفت: «درخت با برگهای رنگارنگ پوشیده شده بود و منظرهای باشکوه داشت.»
پدر با لبخند رو به پسرانش گفت: «همهی شما راست گفتید، اما هر کدام فقط یک فصل از زندگی درخت را دیدهاید. نباید دربارهی هیچ درخت یا انسانی فقط بر اساس یک فصل از زندگیاش قضاوت کنید. آنچه یک انسان میشود، برآمده از تمام لحظههای خوب و سخت، شادیها و رنجهایی است که در طول عمرش تجربه کرده است. وقتی تمام فصلها بگذرند، تازه میتوان زندگی واقعی یک نفر را دید. اگر در زمستان زندگی ناامید شوید، بهار زیبا، تابستان پرثمر و پاییز رنگین را از دست خواهید داد. نگذارید سختی یک فصل، شادی فصلهای دیگر را نابود کند. در روزهای سخت صبور باشید؛ روزهای خوب هم خواهند رسید.»
انشا در مورد ضرب المثل گر صبر کنی ز غوره حلوا سازی
در یک موزه معروف که کف آن با سنگهای مرمر پوشیده شده بود، تندیس بسیار زیبایی از مرمر قرار داشت که بازدیدکنندگان از همه جا برای تماشای آن میآمدند. این تندیس چنان چشمنواز بود که هر بینندهای را به تحسین وامیداشت.
یک شب، وقتی مهتاب میتابید، سنگ مرمر کف موزه با تندیس مرمرین شروع به صحبت کرد و گفت:
“چرا اینطور است؟ چرا همه برای دیدن تو، روی من قدم میگذارند؟ یادت هست که هر دو از یک معدن جدا شدیم؟ این اصلاً منصفانه نیست و من از این وضع واقعاً ناراحتم.”
تندیس با آرامش پاسخ داد: “آیا به یاد میآوری وقتی که سازنده میخواست تو را بتراشد و به شکل یک اثر زیبا درآورد، چقدر مقاومت کردی و نگذاری این کار را انجام دهد؟”
سنگ کف گفت: “بله، یادم هست. ابزارهایش تیز بودند و به من درد میدادند. من طاقت آن همه رنج را نداشتم.”
تندیس ادامه داد: “اما من ایمان داشتم که سازنده در پایان، اثری بینظیر خلق خواهد کرد. میدانستم پشت این دردها، گنجی نهفته است. پس همۀ سختیها را تحمل کردم تا به این زیبایی برسم. تو که حاضر نبودی سختی بکشی، چطور اکنون مرا سرزنش میکنی که دیگران مرا میستایند؟”
زندگی انسانها نیز چنین است. رنج و سختی، هدیهای از سوی خداوند یکتاست تا ما را به انسانهای پاکسرشت و ارزشمندی تبدیل کند. اگر میخواهیم در زندگی باارزش شویم، باید سختیها را با صبر بپذیریم و به جای شکوه کردن، از آنها درس بگیریم.
برداشت از مثل گر صبر کنی ز غوره حلوا سازی
افرادی که در زندگی شکیبایی را تمرین میکنند، ارادهشان محکم و قوی میشود و با این اراده قدرتمند، میتوانند بر مشکلات غلبه کنند و راهحلها را آسانتر بیابند. خداوند میفرماید: صبر کن بر آنچه به تو اصابت میکند، به درستی که این از امور عزیمه است.
همچنین، اهل بیت اطهار (سلام الله علیها) به ما سفارش کردهاند که در برابر سختیها شکیبا باشیم، زیرا صبر باعث میشود در آزمونهای الهی پذیرفته شویم. انسان با صبر کردن میتواند ایمان خود را در برابر مشکلات و رنجهایی که در زندگی برای آزمایش او پیش میآید، نشان دهد. پیامبران و اولیای الهی همگی این آزمایشها را پشت سر گذاشتهاند و در شرایط سخت، خواست خدا را با دل و جان پذیرفتهاند.
تحقیق در مورد گر صبر کنی ز غوره حلوا سازی
زندگی انسان بدون سختی و مشکلات معنا ندارد. هر کسی به اندازه ظرفیت و تواناییاش با چالشها و دشواریها روبرو میشود. (لقد خلقنا الانسان في كبد)
وقتی به تاریخ نگاه میکنیم، روزهای سخت اسارت خاندان پیامبر (ع) را میبینیم. پس از واقعه دردناک عاشورا، زنان و کودکان رسالت خود را برای آشکار کردن چهره ستم آغاز کردند و این کار تنها با شکیبایی ممکن شد. آنان به زیبایی مسئولیت بزرگ خود را به انجام رساندند و چهره پنهان یزیدیان را برای همگان آشکار کردند.
در زندگی امروز، صبر مانند گوهری کمیاب شده است که همه به شکلی در جستجوی آن هستند، اما کمتر کسی به درستی از آن استفاده میکند. بسیاری میخواهند با بهانههای مختلف و با سرعت زیاد پلههای پیشرفت را طی کنند و به مقامات بالای مادی و معنوی برسند، غافل از این که هیچ کاری بدون شکیبایی به نتیجه دلخواه نمیرسد.
گویند سنگ لعل شود در مقام صبر آری شود ولیک به خون جگر شود (حافظ)
برداشت نادرست مردم از صبر این است که باید ساکت بمانند، تسلیم شوند یا از تلاش دست بکشند. این در حالی است که معنای واقعی صبر، حفظ آرامش درونی و دوری از آشفتگی است.
پیامبر مهربانی (ص) صبر را به سه دسته تقسیم میکنند: صبر در برابر گناه، صبر در انجام فرمانهای خدا و صبر در برابر مصیبتها.
صبر بر اطاعت به معنای پایدار ماندن در انجام دستورهای الهی مانند نماز و روزه است. صبر بر معصیت یعنی در برابر تمایلات نفسانی مقاومت کردن و از گناه دوری جستن. صبر بر مصیبت نیز به این معناست که در برابر ناخوشیها، بلاهای طبیعی و مشکلات زندگی مقاوم باشیم و تسلیم نشویم.
صبر کن حافظ به سختی روز و شب عاقبت روزی بیابی کام را
پیشنهادی: ضرب المثلهای ایرانی بیشتری بخوانید
پی نوشت ها:
۱- بلد (۹۰): ۴
۲-بحارالانوار ، ج ۶۸،ص ۷۷