همه ما دوست داریم هم ظاهر زیبا داشته باشیم و هم باطنی نیکو. زیبایی ظاهری همان چیزی است که با چشم دیده میشود، مثل صورت زیبا و اندام متناسب. اما زیبایی باطنی مربوط به ویژگیهای درونی ماست، مانند مهربانی، صداقت و اخلاق خوب.
هر دوی این زیباییها مهم هستند، اما زیبایی درون ماندگارتر و ارزشمندتر است. زیرا ظاهر با گذشت زمان تغییر میکند، اما زیبایی روح و شخصیت فرد همیشه میدرخشد و در روابط با دیگران تأثیر更深ی میگذارد.
پس خوب است که هم به سلامت و نظافت ظاهر خود اهمیت دهیم و هم برای پرورش صفات نیکو و زیبایی درون بکوشیم تا هم خودمان احساس بهتری داشته باشیم و هم بتوانیم تأثیر مثبتی روی اطرافیانمان بگذاریم.

زیبایی ظاهری و باطنی چیست؟
منظور از زیباییهای ظاهری، آن دسته از زیباییهایی است که در بیرون و قیافهٔ انسان دیده میشود و همه میتوانند آن را ببینند؛ مثل زیبایی چهره، لبخند زیبایی که صورت را جذاب میکند، دندانهای سفید و براق و چیزهایی از این قبیل.
اما زیباییهای باطنی، به آن دسته از زیباییها گفته میشود که در درون انسان قرار دارد و دیده نمیشود، ولی اثرات آن در چهره و رفتار فرد آشکار میگردد؛ برای مثال، یک قلب پاک و مهربان که نتیجهاش، آرامشی است که در صورت فرد نمایان میشود.
منافق کیست؟
حالا با توجه به توضیحاتی که در ابتدا ارائه کردیم، به سراغ تعریف فرد منافق میرویم. کلمه منافق از ریشه “نفق” گرفته شده و به معنای دوگانگی و دورویی است. منافق به کسی گفته میشود که ظاهرش با باطنش فرق دارد و دو چهره کاملاً جدا از هم دارد.
مثلاً کسی که در ظاهر به دیگران لبخند میزند و با مهربانی برخورد میکند، اما در دلش به آنها بدبین است و پشت سرشان حرف میزند، چنین فردی منافق محسوب میشود.
خداوند در قرآن کریم میفرماید:
« يَقُولُونَ بِأَفْوَاهِهِم مَّا لَيْسَ فِي قُلُوبِهِمْ وَاللّهُ أَعْلَمُ بِمَا يَكْتُمُونَ»[آل عمران/167]
همچنین امام علی علیه السلام میفرمایند:
اِيّاكَ وَالنِّفاقَ فَاِنّ ذالوَجهَينِ لايكونُ وَجيهاً عِندَ اللهِ.
(فهرستغرر، ص ٣٩٤)
زیبایی ظاهری چیست؟
همانطور که پیشتر اشاره کردیم، زیبایی ظاهری به ویژگیهایی مربوط میشود که در صورت یک فرد آشکار است و دیگران با دیدن آن، جذب این زیبایی میشوند. به عنوان مثال، وقتی به چهرهی یک فرد زیبا نگاه میکنید، ممکن است چشمها و ابروهای جذاب او توجه شما را جلب کند، بدون اینکه لزوماً بدانید آن شخص از درون نیز خوب است یا نه.
زیبایی باطنی چیست؟
زیباییهای درونی و صفات نیک، همان خوبیهای پنهان در وجود آدمی هستند. افرادی که راستگو، دلسوز، نیکوکار، بخشنده و… هستند، در واقع درون پاک و زیبایی دارند، زیرا سرشار از ویژگیهای خوبند و همین ویژگیها، اثر خود را بر چهره و ظاهرشان نیز میگذارد. برای نمونه، کسی که بسیار خوشاخلاق و مهربان است، بیگمان چهرهای آرام و دوستداشتنی خواهد داشت.
یک ظاهر زیبا و خوشقیافه، لزوماً به معنای داشتن یک درون نیکو نیست؛ اما یک باطن زیبا و پاک، بیتردید ظاهری جذاب و دلنشین به همراه میآورد.
زیبایی به صورت نیست به سیرت است (اهمیت سیرت زیبا)
با اینکه پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) چهرهای زیبا داشتند، اما خداوند بزرگ وقتی از ایشان تعریف و تمجید میکند، به ویژگیهای درونی و اخلاق نیکوی آن حضرت توجه میکند. در آیه ۴ سوره قلم میفرماید: «انك لعلي خُلق عظيم» و اینگونه، خلق و خوی بزرگ و والای ایشان را میستاید.
زیبایی باطن و اخلاق نیکو، همیشگی و پایدار است. حتی وقتی انسان پیر میشود، از زیبایی روح و منش او چیزی کم نمیشود؛ اما زیبایی ظاهری به تدریج و با گذشت عمر، محو میگردد.
کسانی که تنها عاشق ظاهر فردی میشوند، با از بین رفتن زیبایی صورت و شکل او، محبتشان نیز کمرنگ شده و از بین میرود.
در سخنان معصومین نیز بر خوشاخلاقی و نیکوسیرتی بسیار سفارش شده و یکی از راههای جلب محبت مردم، داشتن سیرت و رفتار پسندیده دانسته شده است.
از خداوند درخواست کنیم که علاوه بر زیبایی ظاهری، زیبایی باطن و اخلاق نیکو نیز به ما عطا فرماید.
پیشنهادی: دربارهٔ اهمیت آراستگی و زینت از دیدگاه قرآن