میر جلال‌الدین کزازی، چهره‌ای نام‌آشنا در فرهنگ و ادب فارسی است. او سال‌هاست که در زمینه‌های گوناگونی مانند آموزش زبان و ادبیات فارسی، نویسندگی و پژوهش فعالیت دارد.
کزازی علاوه بر تدریس در دانشگاه، کتاب‌های بسیاری نوشته است. موضوع این کتاب‌ها اغلب دربارهٔ شاهنامه فردوسی، اسطوره‌های ایرانی و زیبایی‌شناسی در ادبیات است. او در نوشته‌هایش از واژه‌های ناب و کهن فارسی بسیار بهره می‌گیرد و همواره کوشیده است تا زبان فارسی را پاس بدارد و توانمند سازد.
از او آثار ارزشمندی به جا مانده که برخی از آن‌ها بارها تجدید چاپ شده‌اند. استاد کزازی با نثر زیبا و سخنرانی‌های پرشور خود، همواره کوشیده است عشق به فرهنگ ایران‌زمین را در دل‌ها زنده نگاه دارد.
زندگینامه میر جلال الدین کزازی
دکتر میرجلال‌الدین کزازی در زمستان سال ۱۳۲۷ در کرمانشاه، در خانواده‌ای اهل دانش و فرهنگ چشم به جهان گشود. علاقه به کتاب‌خوانی و عشق ژرف به ایران و فرهنگ غنی و جهانی آن را از پدرش به ارث برد؛ مردی که آزاده، بلندنظر و دلسوز مردم بود.
دوره ابتدایی را در مدرسه آلیانس کرمانشاه به پایان رساند و از همان سال‌های کودکی با زبان فرانسوی آشنا شد. سپس دوران دبیرستان را در مدرسه رازی گذراند و پس از آن، برای ادامه تحصیل در رشته زبان و ادبیات فارسی — که در نگاه او دانشی ارزشمند و مقدس است — به تهران رفت. در دانشکده ادبیات فارسی و علوم انسانی دانشگاه تهران، مراحل مختلف تحصیلی را پشت سر گذاشت و سرانجام در سال ۱۳۷۰ موفق به دریافت مدرک دکتری در این رشته شد.
او از نوجوانی شروع به نوشتن و سرودن کرد و در آن سال‌ها با هفته‌نامه‌های کرمانشاه همکاری داشت و نوشته‌هایش در آن‌ها چاپ می‌شد. امروز او عضو هیئت علمی دانشکده ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی دانشگاه علامه طباطبایی است.
علاوه بر زبان فرانسوی که از سال‌های کودکی با آن آشنا شده، با زبان‌های اسپانیایی، آلمانی و انگلیسی نیز آشنایی دارد. تا به حال ده‌ها کتاب و نزدیک به دویست مقاله نوشته و در کنفرانس‌ها و محافل علمی و فرهنگی بسیاری در ایران و دیگر کشورها سخنرانی کرده است. مدتی نیز در اسپانیا به تدریس رشته ایران‌شناسی و زبان فارسی مشغول بوده است. گاهی شعر نیز می‌سراید و نام هنری او در شاعری «زروان» است.
آثار میر جلال الدین کزازی
آثار متعددی از دکتر میر جلال‌الدین کزازی به چاپ رسیده است که برخی از آن‌ها عبارتند از:
◊ آب و آینه (مجموعه‌ای از نوشته‌ها)
◊ از گونه‌ای دیگر (بررسی شاهنامه)
◊ بیکران سبز (شعر)
◊ پارسا و ترسا (بررسی آثار عطار)
◊ پرنیان پندار (مجموعه مقاله)
◊ پند و پیوند (بررسی اشعار حافظ)
◊ ترجمانی و ترزبانی (دربارهٔ روش‌های ترجمه)
◊ تندبادی از کنج (شاهنامه‌شناسی)
◊ درّ دریای دری (بررسی شاهنامه)
◊ دیدار با اژدها (خاطرات سفر)
◊ دیر مغان (حافظ‌شناسی)
◊ رخسار صبح (بررسی شعر خاقانی)
◊ روزهای کاتالونیا (سفرنامه)
◊ رویا، حماسه، اسطوره (شاهنامه‌شناسی)
◊ سراچه آوا و رنگ (خاقانی‌شناسی)
◊ سوزن عیسی (بررسی اشعار خاقانی)
◊ گذری و نظری بر آثار و احوال (زندگینامه)
◊ گزارش دشواری‌های دیوان خاقانی (خاقانی‌شناسی)
◊ مازهای راز (شاهنامه‌شناسی)
◊ نامه باستان (در هفت جلد)
ترجمه های میر جلال الدین کزازی
◊ «انه‌اید» نوشتهٔ ویرژیل
◊ «ادیسه» سرودهٔ هومر
◊ «ایلیاد» اثر هومر
◊ «تلماک» نوشتهٔ فنلون
◊ بهار خسرو (سفری در تاریخ و فرهنگ ایران)، نوشتهٔ پیترو چیتاتی
◊ آتالا و رنه، اثر شاتو بریان
◊ شهر سنگی، نوشتهٔ اسماعیل کادره
◊ نیروهای پنهان انسان، نوشتهٔ کالین و ویلسن
◊ جهان ارواح، نوشتهٔ «دانیل هامر» و «آلکس رودَن»
◊ زندگی پس از مرگ، نوشتهٔ سر آرتور کونان دویل
◊ سه داستان، نوشتهٔ گوستاو فلوبر
◊ سیلوی، نوشتهٔ ژرار دونروال
◊ «افسانه‌های دگردیسی» اثر اوید
◊ «شهسوار ارابه» اثر کرتین دوتروی
◊ «سروده‌ها» اثر هوراس
◊ «دربارهٔ طبیعت» اثر تیتوس لوکرتیوس کارلوس
◊ «زندگی شاد و کوتاهی عمر» اثر سنکا
پیشنهاد: نگاهی کوتاه به زندگی محتشم کاشانی
زندگینامه میرجلال‌الدین کزازی – فارسی پایهٔ هشتم – مدیر تولز