یکی از ابزارهای قدیمی برای گوش دادن به موسیقی، گرامافون است. با پیشرفت فناوری و آمدن دستگاههای جدیدتر، امروزه گرامافون بیشتر برای تزئین و یادآوری گذشته استفاده میشود. در این نوشته از وبلاگ مدیر تولز، میتوانید با داستان پیدایش و تغییرات گرامافون در طول زمان آشنا شوید.
گرامافون
گرامافون که در زبان فرانسه با نامهای «گرامافون» یا «فونوگراف» و در انگلیسی «فونوگراف» خوانده میشود، پراستفادهترین وسیله برای شنیدن صدای ضبطشده از سالهای ۱۸۷۰ تا ۱۹۸۰ میلادی بود. این دستگاه در اواخر دوران پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار به ایران وارد شد و در آن زمان مردم آن را با نامهای «حافظ الصوت» یا «حبس الصوت» میشناختند و مینوشتند.
گرامافون را توماس ادیسون اختراع کرد. یک دستگاه گرامافون در مقایسه با دستگاههای پیشرفته و مدرن امروزی، شکل و ساختار بسیار متفاوتی دارد. با این حال، اصل اصلی کار آنها یکی است؛ یعنی روش ضبط صدا همان روشی است که از زمان ادیسون وجود داشته است.
هر صدایی، چه از حنجره انسان تولید شود و چه از سازهای موسیقی، در هوا لرزشهایی ایجاد میکند. برای ضبط صدا، باید بتوان این لرزشها را روی یک سطح یا ماده ثبت و نگهداری کرد.
تاریخچه گرامافون
همزمان با اختراع ادیسون، دو مخترع دیگر به نامهای بل و تایتنر نیز دستگاه جدیدی ساختند که نام آن را گرامافون گذاشتند.
در ابتدا گرامافون به دلیل طراحی پیچیده، وسیلهای رایج و محبوب نبود. به همین دلیل ادیسون شروع به ساخت استوانههای مومی برای این دستگاه کرد و با این کار، گرامافون را به یک وسیله پخش موسیقی مورد علاقه مردم تبدیل کرد.
او در سالهای بعد دستگاه ضبط صدای خود را بهتر کرد تا جایی که در سال ۱۸۹۶ شرکت خود را برای تولید فونوگراف تأسیس کرد. این دستگاه ساده با استفاده از استوانه مومی میتوانست صداهایی به مدت دو تا چهار دقیقه ضبط کند.
فروش و تولید دستگاهها، استوانهها و صفحههای فونوگراف در کارخانه ادیسون در سال ۱۹۲۹ و به دلیل رکود اقتصادی متوقف شد. در نخستین مدل از این دستگاهها، موسیقی با چرخاندن دستی دستگاه و بدون نیاز به هدایتکنندهای خاص پخش میشد.
در سال ۱۸۹۶ ادیسون گرامافون بهبودیافتهای را معرفی کرد که دارای یک موتور فنری و یک تنظیمکننده مرکزی بود. تا سال ۱۸۹۸ بسیاری از شرکتهای دیگر نیز به ساخت گرامافون روی آوردند.
در آغاز قرن بیستم، گرامافون به دستگاهی تبدیل شده بود که در رستورانها، کافهها، هتلها و جاهای مشابه با انداختن سکه کار میکرد. پس از کوک کردن موتور به کمک یک دسته و قرار دادن سکه در قسمت راست دستگاه، گرامافون شروع به کار میکرد.
نخستین مدلهای گرامافون دارای تقویتکننده صوتی داخلی بودند که در طرحها، اندازهها و شکلهای گوناگون و از مواد مختلفی مانند فلز، چوب، شیشه یا حتی کاغذ ساخته میشدند.