پژوهشهای گستردهای به بررسی نقش یادگیری موسیقی بر رشد کودکان و آینده آنها پرداختهاند. نتایج همه این مطالعات، تاثیرات مفید و قابل توجه آموزش موسیقی به کودکان را تایید کردهاند. این یافتهها، اهمیت شروع یادگیری موسیقی از سنین پایین را بیش از پیش نشان میدهد.
کودکان دنیای ویژهای دارند؛ بنابراین برای آموزش موسیقی به آنها باید از شیوههای مناسب و خاص این سن استفاده کرد. در این راه باید تمام ویژگیهای دوران کودکی را در نظر گرفت تا بتوان استعدادهای موسیقایی آنها را به بهترین شکل پرورش داد. در ادامه این نوشته از وبلاگ مدیر تولز، با تاریخچه آموزش موسیقی به کودکان در جهان بیشتر آشنا خواهید شد.
تاریخچه آموزش موسیقی کودک در جهان
تأثیر موسیقی بر تقویت هوش واضح و شناختهشده است. دوران کودکی بهترین زمان برای پرورش و رشد ذهن است و به همین دلیل، امروزه موسیقی مخصوص کودکان در روشهای آموزشی جدید جایگاه ویژهای پیدا کرده است. موسیقی کودک نوعی از موسیقی است که با تنظیمهای ویژه، ملودیهای آسان و جذاب ساخته میشود. این آثار معمولاً توسط آهنگسازان بزرگسال برای کودکان خلق میشوند و مخاطبان آن تا گروه سنی نوجوانان را نیز شامل میشود.
کلاس موسیقی کودک
آموزش موسیقی به کودکان با آموزش به بزرگسالان تفاوت دارد. پس نباید توقع داشت که یک کودک با همان شیوهای که بزرگسالان موسیقی میآموزند، یاد بگیرد و به آن علاقه پیدا کند.
در کلاسهای موسیقی کودک، سازها و روش تدریس با در نظر گرفتن روحیه و ویژگیهای کودکان انتخاب میشود و شیوه آموزش از الگو و متد خاصی پیروی میکند.
هدف اصلی از خلق موسیقی برای کودکان، جنبه سرگرمی و آموزشی آن است که در پرورش کودک، رفتار، آگاهیبخشی، یادگیری، تقویت مهارتها، بازیها، رقص و شناخت فرهنگ محلی نقش مهمی دارد.
این شاخه از موسیقی بسیار اهمیت دارد؛ زیرا در واقع پایه و اساس درک موسیقی، چه به صورت شنیداری و چه به صورت عملی و اجرایی، محسوب میشود.
این بخش از موسیقی که در برخی کشورها مانند کشور ما جوان و تازهپاست، در کشورهای پیشرفته—به ویژه پس از جنگ جهانی دوم—ابعاد تازهای به خود گرفته است.
نخستین کسی که به تنظیم روشهای درست و کامل موسیقی کودک پرداخت، یک پزشک ایتالیایی به نام “کلودید مونته سوری” است. حرفه اصلی او موسیقی نبود و اطلاعات زیادی در این زمینه نداشت.
روانشناسی در موسیقی کودک
موسیقی و بازی از ابزارهای مفیدی هستند که میتوانند به بهبود برخی مشکلات عاطفی و روانی کودکان کمک کنند. موسیقیدرامی میتواند بر حالتهای روحی کودک تأثیر بگذارد و به پیشرفت رفتارهای شخصی و اجتماعی، تقویت اعتماد به نفس، کاهش مشکلات گفتاری مانند لکنت و همچنین رشد هوش آنها بینجامد.
کلاس موسیقی کودک
امروزه گروهی از متخصصان شامل پزشکان، روانشناسان کودک و مربیان موسیقی با یکدیگر همکاری میکنند. آنها از موسیقی به عنوان روشی کارآمد برای کمک به درمان برخی اختلالات مانند اوتیسم، بیقراری و بیشفعالی استفاده میکنند. موسیقی در این زمینه به عنوان یک ابزار درمانی مؤثر شناخته شده است.
تاریخچه آموزش موسیقی کودک
از آغاز سده بیستم، مربیان و هنرمندان عرصه موسیقی به ضرورت داشتن روشهای منظم و برنامهریزی شده برای آموزش موسیقی به کودکان پی بردهاند. برخی از رویکردهای شناخته شده و مؤثر در آموزش موسیقی به خردسالان عبارتاند از:
روش « مونته سوری »
همانطور که پیشتر اشاره شد، او نخستین فردی بود که راههای آموزش موسیقی به کودکان را سامان بخشید. او پزشکی زن از ایتالیا بود و کار اصلیاش موسیقی نبود.
او در سال ۱۹۰۷ «خانه کودکان» را برای خردسالان ۳ تا ۷ ساله بنیان نهاد، دشواریهای آموزشی و پرورشی کودکان دارای معلولیت را مطرح کرد و در این مسیر به شیوهای برای آموزش موسیقی به کودکان دست یافت.
روش «امیل ژاک-دالکروز» ( ۱۸۶۵ تا ۱۹۵۰) :
او یک آهنگساز، نوازنده و معلم اهل سوئیس بود. باور داشت سالهای کودکی، زمان بسیار مهمی برای پرورش مهارتهای بنیادین موسیقی است. به نظر او، پرورش هوش و درک موسیقایی، یکی از پایههای اساسی آموزش و پرورش کودکان به شمار میرود.
روش «کارل ارف» ( ۱۸۹۵ تا ۱۹۸۲ ) :
آهنگساز، مدرس و نوازندهای از کشور آلمان بود. او مؤسس «مدرسه موسیقی و ورزش» است. این استاد بر قدرت خلاقیت و نواختن بداهه تأکید زیادی داشت و معتقد بود هدف اصلی موسیقی، شکوفایی خلاقیت و آشکار کردن استعدادهای نهفته در کودکان است. در سال ۱۳۴۸ «سعید خدیری» که در آلمان در مکتب ارف تحصیل کرده بود، برای نخستین بار این روش آموزش موسیقی را در ایران معرفی کرد.
روش «زولتان کدای» ( ۱۸۸۲ تا ۱۹۶۷ ) :
او یک آهنگساز و معلم اهل مجارستان بود. اگرچه نام روش آموزشی «کدای» از نام او برداشته شده، اما این شیوه در واقع توسط خودش اختراع نشده است. بلکه ایدهها و باورهای او درباره آموزش موسیقی است که پایه و اساس این روش قرار گرفتهاند.
روش «ادگار ویلمز» و «مارتینو»
ادگار ویلمز اهل کشور سوئیس بود. او باور داشت که یادگیری موسیقی حتی پیش از به دنیا آمدن و در دوران زندگی در شکم مادر آغاز میشود. در روش آموزشی او، هم کودک و هم خانواده نقش بسیار مهمی دارند.
روش «شینیچی سوزوکی » ( ۱۸۹۸ – ۱۹۹۸ ) :
شینیچی سوزوکی، یک معلم ویلن از کشور ژاپن بود. پس از پایان جنگ جهانی دوم، او تمام وقت و انرژی خود را صرف آموزش موسیقی به بچهها کرد. نظر او این بود که مهارت در موسیقی، یک استعداد مادرزادی و خاص نیست، بلکه مانند یک توانایی است که هر کودکی میتواند با آموزش درست آن را یاد بگیرد و رشد دهد.
سیستم «منهتن » :
در سال ۱۹۷۰، پس از راهاندازی کالجی به نام «مانهاتان ویل» در آمریکا، آموزش موسیقی به شکل وسیعی در آن آغاز شد. این کار با هدف پیشبرد و رشد هنر و ادبیات در سراسر ایالات متحده انجام گرفت.
بهترین آموزشگاه موسیقی کودک
از آنجا که شیوه آموزش موسیقی به کودکان و فضای یادگیری آن بسیار مهم است، ما در مدیر تولز — که یکی از برترین و معتبرترین آموزشگاههای موسیقی در شرق تهران و محله نارمک محسوب میشود — این امکان ویژه را برای خانوادهها و فرزندان علاقهمند فراهم کردهایم. همه کلاسها زیر نظر برجستهترین اساتید موسیقی و در محیطی شاد، ایمن و جذاب برگزار میشوند.