آموزش تعمیر ترموکوپل گاز صفحه‌ای در خانه

ممکن است شما هم تجربه کرده باشید که شعله‌های اجاق گاز صفحه‌ای روشن نمی‌شوند. صدای خروج گاز به گوش می‌رسد، ولی آتش روشن نمی‌شود. در بسیاری از موارد، دلیل این مشکل خراب شدن ترموکوپل است. ترموکوپل یک قطعه کلیدی در اجاق گاز است که نقش یک حسگر دما را دارد. کار اصلی آن ایجاد یک سیگنال برقی است. این قطعه هم بر کارکرد گاز تأثیر می‌گذارد و هم از خطر آتش‌سوزی جلوگیری می‌کند. پس از مدتی استفاده، امکان دارد ترموکوپل کهنه شود و لازم باشد آن را تعمیر یا جایگزین کنید. در این نوشته، روش تعمیر ترموکوپل گاز صفحه‌ای را یاد می‌دهیم تا بتوانید خودتان در منزل این کار را انجام دهید. رونیکس را بخوانید.

عیب یابی ترموکوپل اجاق گاز

پیش از شروع تعمیر ترموکوپل، به دفترچه راهنمای اجاق گاز خود مراجعه کنید و تاریخ پایان گارانتی آن را بررسی نمایید. اگر دستگاه شما هنوز تحت پوشش گارانتی است، کار را متوقف کرده و با مرکز خدمات تماس بگیرید تا تکنسین‌های مجرب، این کار را به صورت رایگان برای شما انجام دهند.
اما اگر اجاق گاز صفحه‌ای شما گارانتی نداشت یا مدت ضمانت آن به پایان رسیده بود چه باید کرد؟
در این صورت، ابتدا باید ترموکوپل را بررسی کنید تا مشکل را پیدا نمایید. شناسایی خرابی ترموکوپل اجاق گاز برای حفظ ایمنی و عملکرد مناسب آن در آشپزخانه بسیار مهم است. اگر آماده هستید، ادامه مطلب را بخوانید تا روش‌های تشخیص وضعیت و مشکلات معمول ترموکوپل را به شما آموزش دهیم.

۱. بررسی اتصال میله‌ها

ابتدا از قطع بودن کامل جریان گاز اطمینان حاصل کنید. سپس نقطه‌ای که دو سیم ترموکوپل به هم وصل شده‌اند را با دقت نگاه کنید. این دو سیم باید کاملاً به هم چسبیده و یک تکه باشند و هیچ اثری از سوختگی یا آسیب روی آن‌ها دیده نشود. اگر این سیم‌ها سوخته باشند یا از هم جدا شده باشند، نشان می‌دهد که ترموکوپل معیوب است.

۲. کنترل بوبین

در انتهای ترموکوپل، قطعه‌ای به نام بوبین وجود دارد که وظیفه‌ی اتصال میله‌ی داخلی و میله‌ی خارجی را با کمک یک واشر بر عهده دارد. در صورت خرابی بوبین، عملکرد ترموکوپل مختل می‌شود. به همین دلیل، لازم است بوبین با دقت بررسی شود تا هرگونه مشکل، آسیب یا نشتی در آن تشخیص داده شود.

۳. ارزیابی تأثیر حرارت

قسمتی از ترموکوپل که در مجاورت شعله قرار دارد، ممکن است بر اثر تماس طولانی‌مدت با گرما، دچار آسیب یا تغییر حالت شود. این بخش را با دقت بررسی کنید تا هرگونه تغییر شکل یا صدمه ناشی از حرارت را شناسایی کنید.

۴. آزمایش خودکار قطع گاز

شعله را روشن کنید و بعد با وزش باد، آن را خاموش نمایید. اگر بعد از خاموش شدن شعله، جریان گاز بلافاصله قطع شد، نشان می‌دهد که ترموکوپل سالم است. اما اگر گاز قطع نشد، احتمالاً ترموکوپل مشکل دارد و باید تعمیر یا تعویض شود.

۵. آزمایش حرارتی بوبین

میله ترموکوپل را گرم کنید. سپس قسمت مرکزی آن را به سمت داخل فشار داده و به مدت بیست ثانیه در همین حالت نگه دارید. پس از رها کردن، اگر سوپاپ گاز (بوبین) همچنان بسته باقی ماند، نشان‌دهنده عملکرد صحیح ترموکوپل است. در صورتی که سوپاپ باز شود، ترموکوپل مشکلی دارد و باید بررسی یا تعویض گردد.

آموزش تعمیر ترموکوپل گاز صفحه‌ای

حالا که دلایل خرابی و اشکالات ممکن را یاد گرفتید، زمان آن فرا رسیده که برای رفع مشکلات ترموکوپل اجاق گاز اقدام کنید. تعمیر ترموکوپل برای بهتر کار کردن و بالا بردن ایمنی وسیله شما بسیار مهم است. این کار نه تنها از بروز خرابی‌های بیشتر جلوگیری می‌کند، بلکه باعث می‌شود هزینه‌های مربوط به تعمیرات سخت‌تر یا خرید اجاق جدید هم کمتر شود. آماده اید تا کار را آغاز کنیم؟

مرحله اول: ایمنی و قطع جریان‌های ورودی

اول از همه باید از ایمنی خود مطمئن شوید. ابتدا جریان گاز و برقی که به دستگاه می‌رسد را کاملاً قطع کنید.

مرحله دوم: دسترسی و بررسی ترموکوپل

در این مرحله از تعمیر ترموکوپل اجاق گاز، باید سر آن را که معمولاً در مجاورت شعله یا صفحه داغ قرار می‌گیرد، پیدا کنید. این قطعه ممکن است در بخش بالایی محفظه فر (در مدل‌های دارای فر) نصب شده باشد. اطمینان حاصل کنید که این ناحیه کاملاً تمیز بوده و هیچ گونه دوده، کثیفی یا آسیبی به آن وارد نشده باشد.

مرحله سوم: پاکسازی و رسوب‌زدایی

اگر ترموکوپل شما دچار رسوب و جرم شده است، می‌توانید آن را به آرامی با کاغذ سنباده تمیز کنید. دقت کنید که همه رسوبات به طور کامل از بین بروند، چون اگر این جرم‌ها باقی بمانند، جلوی انتقال درست گرما به ترموکوپل را می‌گیرند و کارکرد آن را مختل می‌کنند. برای این کار می‌توانید از کاغذ سنباده رول P80 رونیکس با مدل RH-3782 استفاده کنید.

مرحله چهارم: آزمایش و تست

بعد از تمیزکاری و اطمینان از سالم بودن قطعات و نبود رسوب، گاز و برق دستگاه را دوباره وصل کنید و آن را آزمایش نمایید. شعله را روشن کنید و بررسی کنید که ترموکوپل به شکل صحیح کار می‌کند. در صورتی که شعله به طور پیوسته و ثابت روشن ماند، نشان می‌دهد که مشکل برطرف شده و دستگاه آماده بهره‌برداری است.

اگر مشکل ترموکوپل با رسوب زدایی رفع نشد چه کار کنیم؟

گاهی اوقات تمیز کردن رسوبات ترموکوپل اجاق گاز صفحه‌ای مشکل را حل می‌کند؛ اما اگر مشکل عمیق‌تر باشد چه باید کرد؟ در واقع، در چنین شرایطی معمولاً خودتان نمی‌توانید کاری انجام دهید. پس اگر تمام مراحل عیب‌یابی را انجام دادید و ترموکوپل هنوز درست کار نکرد، بهترین راه این است که با یک تعمیرکار ماهر تماس بگیرید و از او کمک بخواهید. ممکن است ترموکوپل اجاق گاز شما نیاز به جوشکاری یا لحیم کاری داشته باشد. این گونه تعمیرات حتماً باید توسط فردی با مهارت و تجربه کافی انجام شود تا از ایجاد مشکلات جدید جلوگیری شود.

نکات مهم برای افزایش طول عمر ترموکوپل گاز

اگر از افراد با تجربه در این زمینه سؤال کنید، حتماً به شما خواهند گفت که توجه و مراقبت از ترموکوپل، نقش مهمی در دوام و عمر طولانی‌تر آن دارد. توصیه‌های زیر را به کار بگیرید تا مطمئن شوید برای سال‌های زیادی نیازی به تعمیر یا جایگزینی ترموکوپل اجاق گاز صفحه‌ای خود نخواهید داشت.

**اجاق گاز را همیشه تمیز نگه دارید:** همان‌طور که قبلاً هم اشاره شد، باقی‌مانده غذا، چربی و رسوبات به مرور روی ترموکوپل جمع می‌شوند و کارکرد آن را با مشکل مواجه می‌کنند. برای پاک‌کردن ترموکوپل، از یک دستمال نمدار و مواد شوینده ملایم استفاده کنید. به خاطر داشته باشید که سیم‌ظرفشویی یا اسکاج‌های زبر ممکن است به آن آسیب بزنند.

**ظرف مناسب انتخاب کنید:** از قرار دادن قابلمه یا تابه‌هایی که از شعله گاز بزرگ‌تر هستند، خودداری کنید. این کار می‌تواند باعث خم شدن یا حتی شکستن ترموکوپل شود. همچنین از گذاشتن ظروف خیلی سنگین روی اجاق پرهیز کنید تا فشار اضافی به آن وارد نشود.

**مراقب ریختن مایعات باشید:** تا جایی که ممکن است اجازه ندهید آب یا دیگر مایعات روی ترموکوپل بریزد، زیرا این مسئله باعث زنگ‌زدگی آن می‌شود. در صورت ریختن مایع، بلافاصله اجاق گاز را تمیز و خشک کنید.

**محیطی با تهویه مناسب فراهم کنید:** استفاده از اجاق گاز در فضایی که هوا به خوبی جریان دارد، از جمع شدن گاز و بخارهای مضر اطراف ترموکوپل جلوگیری می‌کند و به ماندگاری بیشتر آن کمک می‌نماید.

**بررسی دوره‌ای را جدی بگیرید:** بهتر است ترموکوپل گاز به صورت منظم، چه توسط خود شما و چه یک تعمیرکار ماهر، بررسی شود تا در صورت مشاهده هرگونه آسیب یا مشکل، سریعاً نسبت به تعمیر یا تعویض آن اقدام کنید.

 انتخاب ترموکوپل مناسب برای اجاق گاز شما

اگر پس از بررسی ترموکوپل متوجه شدید که دیگر قابل تعمیر نیست و باید تعویض شود، توجه داشته باشید که ابتدا باید نوع و مشخصات اجاق گاز خود را به خوبی بشناسید تا ترموکوپل مناسب آن را انتخاب کنید. جدول زیر نکات کلیدی و راهنمایی کلی برای این انتخاب ارائه می‌دهد.

برای حفظ ایمنی و کارایی بهتر، هنگام انتخاب اجاق گاز و دیگر وسایل آشپزخانه، دقت کنید که اندازه آن‌ها با ابعاد کابینت‌های شما هماهنگ باشد. اگر در حال ساخت کابینت جدید هستید، توصیه می‌کنیم مطلب «آموزش گام به گام اندازه‌گیری کابینت MDF» را نیز مطالعه کنید.

سخن آخر

ترموکوپل یک بخش حیاتی در اجاق گاز شماست که نقش کلیدی در ایمنی و عملکرد صحیح آن دارد. بنابراین حتی مشکلات جزئی آن را نیز نباید نادیده بگیرید. به یاد داشته باشید که با نگهداری مناسب و منظم از این قطعه، می‌توانید از بروز خرابی‌های اساسی و هزینه‌های سنگین پیشگیری کنید. همیشه اجاق گاز را تمیز نگه دارید، نواقص کوچک را به موقع رفع کنید و در صورت نیاز، از یک فرد ماهر کمک بگیرید. با رعایت این اصول، اجاق گاز شما برای سال‌ها به خوبی کار خواهد کرد و آشپزخانه‌ای امن و دل‌گرمکننده خواهید داشت.

سؤالات متداول

چطور می‌توانم متوجه شوم ترموکوپل اجاق گازم مشکل دارد؟
علائم رایج خرابی ترموکوپل شامل این موارد است: شعله روشن نمی‌شود (با وجود اینکه صدای خروج گاز را می‌شنوید)، شعله بلافاصله پس از روشن شدن خاموش می‌شود، یا جریان گاز بعد از خاموش کردن شعله قطع نمی‌گردد. همچنین اگر دیدید قسمت انتهایی ترموکوپل که نزدیک شعله است تغییر شکل داده یا سوخته، به احتمال زیاد ترموکوپل معیوب شده است.

آیا خودم می‌توانم ترموکوپل را عوض کنم؟
اگر با وسایل گازسوز آشنایی دارید و تجربه کافی در این زمینه دارید، می‌توانید این کار را خودتان انجام دهید. اما همیشه ایمنی را در نظر بگیرید. اگر در هر مرحله احساس کردید که مطمئن نیستید، حتماً از یک تعمیرکار ماهر کمک بگیرید. همچنین اگر اجاق گاز شما گارانتی دارد، تعمیر یا تعویض قطعات توسط خودتان ممکن است گارانتی آن را باطل کند.

آیا همه ترموکوپل‌ها برای اجاق گاز من مناسب هستند؟
خیر. ترموکوپل‌ها در اندازه‌ها، نوع اتصال و ویژگی‌های فنی مختلفی ساخته می‌شوند و باید با مدل و نوع اجاق گاز شما همخوانی داشته باشند. قبل از خرید یا تعویض، حتماً مطمئن شوید که ترموکوپل انتخابی با مشخصات فنی اجاق گازتان سازگار است.