ایران سرزمینی با گنجینههای موسیقیای فراوان در همه مناطق است. در این نوشته از وبلاگ مدیر تولز، میخواهیم به موسیقی مردمان ترکمن صحرا بپردازیم و با آواهای محلی آنان بیشتر آشنا شویم. مردم این دیار، اصالت و سنتهای خود را پاس میدارند و موسیقی محلی خود را با دقت و ظرافت اجرا میکنند. موسیقی در زندگی روزمره آنان جایگاه ویژهای دارد و در موقعیتهای گوناگون مانند جشنها، مراسم شادی، بازیهای محلی، آیینهای سوگواری، جشن میلاد پیامبر، رسیدن سرپرست خانواده به سن شصت و سه سالگی، تولد نوزادان، مراسم ختنهسوران و عروسیها نواخته میشود. از این رو، آشنایی با موسیقی ترکمنصحرا میتواند دریچهای ارزشمند به تاریخ موسیقی ایران برایمان بگشاید.
اگر به این موضوع علاقه دارید، علامت بکار (♮) در موسیقی به زبان ساده را از دست ندهید.
مقاله بهترین سن برای شروع موسیقی منبع بسیار خوبی برای یادگیری بیشتر است.
محتوای موسیقی ترکمن صحرا چگونه است؟
موسیقی منطقه ترکمن صحرا، در واقع همان آهنگهای محلی است که میان مردمان ترکمن در ایران، ترکمنستان و افغانستان رایج است. بخش بزرگی از این موسیقی، روایتگر سختیها و رنجهایی است که این مردم در طول تاریخ متحمل شدهاند. وقتی به این آهنگها گوش میدهیم، به روشنی میتوانیم صدای ناله و شکوههای جانسوزی را احساس کنیم که دل انسان را میفشارد. برخی بر این باورند که همین درونمایه غمگین باعث شده که موسیقی ترکمنها، برخلاف دیگر مناطق ایران، با رقص و سازهای ضربی همراه نباشد. در موسیقی محلی ترکمن، نه تنها جایی برای رقص وجود ندارد، بلکه از سازهای کوبهای هم اساساً استفاده نمیشود. علاوه بر موضوع محوری درد و رنج، گونههای دیگری نیز در موسیقی این خطه وجود دارند که در ادامه به برخی از آنها خواهیم پرداخت.
برای گسترش دانش خود، به مقاله ریدیس فینگربورد یا شعاع صفحه انگشتگذاری چیست؟ سر بزنید.
مقاله تکست یا لیریکس؟ کدام صحیح است؟ حاوی اطلاعات جامعی است.
برای اطلاعات بیشتر، به مقاله ۵ موسیقی برتر تاریخ سینمای جهان مراجعه کنید.
در صورت علاقهمندی، مطلب ۴ تا از بازیگرانی که برای بازی در فیلم موسیقی یاد گرفتند را از دست ندهید.
توصیه میکنیم این مطلب موسیقی، علم یا هنر؟! را حتماً بخوانید.
برای یادگیری پیشرفته، به تفاوت ساز دوتار و تنبور مراجعه کنید.
موسیقی عاطفی
در سبک موسیقی هودی که در منطقه ترکمن صحرا رواج دارد، مادران با خواندن آوازی پراحساس و اندوهگین، احساس عمیق خود را به فرزندانشان نشان میدهند.
موسیقی تغزلی
این ترانه درباره دوری از کسی است که بسیار دوستش داریم و به دو سبک اجرا میشود.
برای یادگیری پیشرفته، به آشنایی با انواع مضراب سه تار برای نواختن مراجعه کنید.
نوع اول را “لالهخوانی” مینامند. در این سبک، یک دختر جوان در جمع دوستانش شروع به خواندن میکند و نوازندهای با ساز “قاووز” (که به آن زنبورک نیز میگویند) او را همراهی میکند.
نوع دوم “چوپانیخوانی” نام دارد. در این سبک، چوپان است که میخواند و خودش با نواختن نی، آوازش را همراهی میکند.
اگر به این موضوع علاقه دارید، حتماً جملات ماندگار یوهان سباستین باخ را بخوانید.
برای گسترش دانش خود، مقاله موسیقی هایی که بر اساس نقاشی ساخته شدند! را مطالعه کنید.
در صورت علاقهمندی، مطلب ۳ تفاوت اصلی موسیقی کلاسیک و پاپ را از دست ندهید.
در این مقاله پدر سنتور ایران کیست؟ اطلاعات مفیدی آمده است.
موسیقی حماسی رزمی
به این سبک از موسیقی، بخشی گفته میشود. بخشیها هنرمندانی هستند که با نواختن ساز دوتار، داستانهای پهلوانی و حماسی را به صورت روایی و آوازی برای شنوندگان میخوانند.
موسیقی آیینی
محتوای این نوشته دربارهٔ پیوندی است که میان انسان و خدا برقرار میشود. همچنین به موضوعات روحانی و معنوی دیگر نیز میپردازد.
توصیه میکنیم حتماً مقاله ماهر پورعبیات مدرس گیتار پاپ،کلاسیک و الکتریک را مطالعه کنید.
برای گسترش دانش خود، به مقاله روش های تقویت گوش موسیقیایی سر بزنید.
اطلاعات جامعتری در مورد این موضوع را در فرانتس شوبرت؛ عمر هنری کوتاه و پربار! پیدا کنید.
برای مطالعه بیشتر، به مفهوم گوشه در موسیقی سری سر بزنید.
اگر به این موضوع علاقه دارید، حتماً بیوگرافی بلا ویکتور یانوش بارتوک را بخوانید.
سازهای موسیقی ترکمن صحرا
موسیقی ترکمنهای صحرا بیشتر با ساز دوتار شناخته میشود. این دوتار از نوع کوچک آن است که به آن «تامدیر» میگویند. علاوه بر دوتار، ساز کمانچه نیز در این منطقه نواخته میشود؛ اما به باور محمدرضا درویشی، این ساز ریشه ترکمنی ندارد. از سازهای دیگری که در موسیقی ترکمنها کاربرد دارد میتوان به غیجک، تویدیک و غووز (که همان چنگ است) اشاره کرد. همانطور که پیشتر گفتیم، در موسیقی ترکمن سازهای کوبهای وجود ندارد؛ با این حال ریتم و ضرب از ویژگیهای مهم این سبک موسیقی است. نوازندگان ترکمن حتی هنگام کوک کردن سازشان هم به ریتم توجه دارند. مسئولیت نشان دادن ضرب آهنگها بر عهده نوازندگان دوتار است که با حرکت انگشتان خود روی صفحه ساز، ضربهای ترانه و ملودی را مشخص میکنند.
برای گسترش دانش خود، به مقاله بیوگرافی همایون شجریان سر بزنید.
اطلاعات جامعتری در مورد این موضوع را در آشنایی با سازدهنی ترمولو پیدا کنید.
به نوازندگان ترکمن صحرا چه میگویند؟
در میان ترکمنها به کسانی که همزمان با نواختن دوتار، آواز میخوانند و داستانها و تاریخ قوم خود را روایت میکنند، «بخشی» گفته میشود. اگر کسی تنها ساز دوتار را بنوازد، او را «دوتارچی» یا «سازنده» مینامند. اما در بسیاری از موارد، واژه بخشی برای دیگر هنرمندان موسیقی مانند نوازندگان، خوانندگان و تکنوازان نیز به کار میرود.
این واژه حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ سال است که رواج یافته و پیش از آن، از کلمه «اوزان» استفاده میشد. با این حال، مختوم قلی، شاعر و عارف نامدار ترکمن، در یکی از شعرهایش این دو واژه را هممعنا به کار برده است:
« اگر به ایل سعادت روی کند، بخشی و اوزان در آیند »
برای مطالعه بیشتر، به ویژگی های سایت جدید مدیر تولز سری سر بزنید.
برای گسترش دانش خود، مقاله دلیوری در موسیقی رپ به چه معناست؟ را مطالعه کنید.
در اینجا میتوانید اطلاعات کاملتری درباره چرا پیانو ساز مادر است ؟ بیابید.
در اینجا میتوانید اطلاعات کاملتری درباره اجرایی بسیار زیبا از استاد ماهر پورعبیات ، مدرس آموزشگاه الهام بیابید.