سازهای بادی با دمیدن در آنها به صدا درمیآیند و دنیایی جذاب و پرتنوع را تشکیل میدهند. برای آشنایی بیشتر با این سازها، در این نوشته از وبلاگ مدیر تولز، انواع سازهای بادی به صورت خلاصه و ساده جمعآوری شده است. پیشنهاد میکنیم ادامه مطلب را مطالعه کنید.
سازهای بادی
سازهای بادی، سازهایی هستند که صدای آنها از طریق دمیدن هوا به درون ساز ایجاد میشود. این گروه از سازها جزو قدیمیترین ابزارهای موسیقی ساخته شده به دست انسان هستند. قدیمیترین سازی که تاکنون یافت شده، یک ساز بادی است که با سوراخ کردن یک استخوان درست شده بود.
به همین دلیل میتوان سازهای بادی را نخستین نوع ساز در تاریخ دانست. انسانهای گذشته یاد گرفته بودند که با دمیدن در اشیایی مانند برگهای پیچیده، مخروط درختان یا حتی شاخ حیوانات، صدایی بلند و شبیه به بوق ایجاد کنند. سازهای بادی امروزی ریشه در همان سازهای سادهٔ اولیه دارند و از نظر ساختار و روش تولید صدا به سه گروه اصلی تقسیم میشوند:
سازهای بادی چوبی (مثل ساکسوفون، فلوت، ابوا، کلارینت و فاگوت)
سازهای بادی برنجی (مثل هورن، ترومپت، ترومبون و توبا)
برای یادگیری پیشرفته، به دانستی های جالب در مورد سیم های سنتور مراجعه کنید.
سازهای بادی کلیددار (مثل ارگ، آکوردئون، سازدهنی و نی انبان) که دارای کلید یا شستی هستند و دمش هوا در آنها معمولاً به کمک نیروی مکانیکی یا الکتریکی انجام میگیرد.
برای گسترش دانش خود، به مقاله سوالات رایج در مورد سیم سنتور و زمان تعویض آن سر بزنید.
الف : ساز های بادی چوبی که به دو دسته تقسیم می شوند
– سازهای بادی چوبی بدون زبانه (بیقمیش)
در این سازها، صدا از برخورد هوا با لبهای که روی بدنه ساز تعبیه شده، ایجاد میشود. این سازها در واقع لولههایی توخالی هستند که ستونی از هوا درون آنها قرار دارد. نوازنده با دمیدن در دهانه ساز (مثل نی) یا روی تیغه هوایی (مثل فلوت)، این ستون هوا را به لرزش درمیآورد و صدا از انتهای ساز بیرون میآید.
در صورت علاقهمندی، مطلب نحوه اجرای تحریر در آواز را از دست ندهید.
– سازهای بادی چوبی تکزبانه (با قمیش)
در این نوع از سازهای بادی چوبی، صدا توسط یک تکه کوچک از جنس نی یا پلاستیک به نام قمیش یا زبانه تولید میشود. نوازنده با دمیدن هوا، این زبانه را به لرزش و حرکت وامیدارد و در نتیجه صوت ایجاد میکند.
ب : ساز بادی برنجی
این سازها معمولاً از فلزاتی مانند برنج یا مس و گاهی نیز نقره ساخته میشوند. ترومپت، شیپور، ترومبون، ساکسیفون و کُر نمونههایی از این دستهاند. صدای این سازها زمانی ایجاد میشود که نوازنده با لرزاندن لبهای خود در قسمت دهانی ساز، هوا را به لرزش درمیآورد. ترومپت، ترومبون و توبا از این روش برای تولید صدا استفاده میکنند.
ج : ساز شستی دار بادی
سازهای بادی با کلید یا دکمه، ابزارهای موسیقیای هستند که برای نواختن، از دکمهها یا کلیدهایی استفاده میکنند. نمونههایی از این سازها شامل ارگ، آکوردئون، سازدهنی و نی انبان میشود. در این سازها، تولید صدا یا دمیدن هوا معمولاً به کمک نیروی مکانیکی یا الکتریکی انجام میگیرد.
این موضوع را بهتر بشناسید با مطالعه پرده و نیم پرده در موسیقی به چه معناست؟.
این سازها دارای لولههای متعدد با اندازههای کوتاه و بلند هستند. هنگامی که هوا در این لولهها یا زبانهها دمیده میشود، صداهای متنوع و مختلفی ایجاد میشود. برخی از این سازها عبارتند از: ارگ، آکوردئون، سازدهنی و نی انبان.
در این مقاله مفهوم کاور در موسیقی اطلاعات مفیدی آمده است.
برای یادگیری پیشرفته، به زندگینامه و فعالیت هنری استاد داوود آزاد مراجعه کنید.