خلیفه میرزا آغه غوثی از استادان موسیقی است که نقش بزرگی در ارزشبخشی و معرفی ساز دف ایفا کرده است. به پاس سالها تلاش و خدمات ارزندهاش، از او به عنوان پدر دف ایران یاد میشود. در ادامه این نوشته از وبلاگ مدیر تولز، بیشتر با زندگی و آثار این استاد برجسته آشنا خواهید شد.
توصیه میشود به مطالعه مقاله ملودی چیست و چه ویژگی هایی دارد؟ ادامه دهید.
خلیفه میرزا آغه غوثی ، پدر دف ایران
خلیفه میرزا آغه غوثی در سال ۱۳۰۷ در محله جورآباد شهر سنندج متولد شد. او در خانوادهای با ایمان و اهل معنویت بزرگ شد. از دوران جوانی، نزد پدرش استاد حاج غوثی، راه و رسم عرفان و تصوف را آموخت و همزمان به یادگیری مداحی و نواختن دف پرداخت. او تا آخرین روزهای زندگی به این کارها ادامه داد.
برای درک عمیقتر این موضوع، مطلب تفاوت ملودی ساز و آهنگساز چیست؟ را بخوانید.
در سنین کم، هنر دفنوازی و خواندن شعرهای عرفانی و ذکرهای مذهبی را از پدرش فرا گرفت که به گفته بسیاری، از بهترین دفنوازان منطقه کردستان بود.
میرزا آغه غوثی بیش از پنجاه سال از زندگی خود را به دفنوازی و خواندن شعرهای عرفانی اختصاص داد و از مشهورترین دفنوازان ایران محسوب میشود.
ایشان به همراه فرزندانش در جشنوارههای مختلفی از جمله جشنوارههای ذکر و ذاکرین، فجر، هفت اورنگ، آئینه، میراث فرهنگی، سوره جرگه عشاق، و همچنین جشنوارههای ایرانگردی و جهانگردی در کیش حضور یافت و شرکت فعال داشت.
شرکت در جشنواره معروف آوینیون فرانسه
شرکت استاد آغه غوثی در جشنواره مشهور آوینیون فرانسه در سال ۷۰ با استقبال چشمگیر مردم آن کشور روبرو شد و از سوی کارشناسان هنری، عنوان «پرنده نادر» را دریافت کرد.
او در گسترش هنر دفنوازی بسیار کوشید و در جشنوارههای داخلی و خارجی در کشورهایی مانند آمریکای لاتین، فرانسه، ترکیه و دیگر نقاط جهان به اجرای برنامه پرداخت. مرحوم آغه غوثی همچنین در کشورهای مختلف از جمله کلمبیا، پرو، پاناما، اکوادور، یونسکو (در پاریس)، مراکش، امارات، ایتالیا، اسپانیا، هلند و اسکاتلند برنامههایی در مدح حضرت رسول (ص) اجرا کرد و با حضور در جشنوارههای گوناگون، نام خود را برای همیشه ماندگار ساخت تا جایی که به پدر دف ایران معروف شد.
استاد آغه غوثی برای شناساندن عرفان اسلامی تلاش فراوانی کرد. او بیش از چهل سال در خانقاه خود با عنوان خلیفه سلسله قادریه کسنزانی به گسترش طریقت قادریه پرداخت.
مراسم ذکری که آغه غوثی و دیگر دراویش آیین قادریه برگزار میکردند، از جمله معدود طریقتهای درویشی است که در آن، حاضران در جمع به حالتی از شور و از خود بیخودی میرسند. در این مراسم، دراویش در تکیه و خانقاه گرد هم میآیند و زیر نظر خلیفه به ذکر میپردازند.
دف آغه غوثی، ساز اصلی و بخش جدا نشدنی این مراسم به شمار میرفت. قدرت صدای این ساز در برانگیختن حال معنوی و ایجاد هیجان نقش مهمی دارد. همچنین این ساز از جنبههای نمادین بسیاری برخوردار است؛ برای مثال تعداد حلقههای زنجیر آن که ۱۰۱ عدد است با تعداد صفات خداوند مطابقت دارد.
آثار استاد :
آثار باقیمانده از مرحوم خلیفه میرزا آغه غوثی، که شامل دف، سجاده، تسبیح، لباسها، نوشتههای شعری، کلاه و چپی، مدرک دکترای موسیقی و نیز نوارهای صوتی اجراهای ایشان میشود، بنا به درخواست خانه موسیقی تهران به موزه ملی موسیقی ایران سپرده شد.
این اشیاء که متعلق به مرحوم خلیفه میرزا آغه غوثی — مداح پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت (ع) و مشهور به پدر دف ایران — است، اکنون در موزه ملی موسیقی کشور به ثبت رسمی رسیده است.
در اینجا میتوانید اطلاعات کاملتری درباره ۱۰ ساز سخت موسیقی از لحاظ یادگیری کدامند؟ بیابید.
وفات
این عارف بزرگ در تیرماه سال ۱۳۸۶، در مسیر سفر به مکه مکرمه، دچار سکته مغزی شد و به جهان ابدی پیوست. امروزه فرزندان و نوادگان ایشان، راه و روش او را ادامه میدهند.