تریل که با نشانه «tr» شناخته میشود، یک تکنیک در موسیقی است. وقتی این علامت روی یک نت قرار میگیرد، به این معناست که آن نت و نتِ بعدی که نیمپرده یا یک پرده بالاتر است، باید به سرعت و پشت سر هم و در مدت زمانِ همان نت اصلی نواخته شوند. در ادامه این نوشته از وبلاگ مدیر تولز، بیشتر درباره روش اجرای تریل در موسیقی یاد میگیرید.
تکنیک تریل در موسیقی چیست؟
همانطور که پیشتر اشاره شد، تریلها باید با سرعت زیاد نواخته شوند. گاهی اوقات، این تریلها بهگونهای اجرا میشوند که سرعتشان به نتهای زینت یا یک تکنُتِ ترمولو نزدیک میشود. در چنین حالتی، صدای تریل شبیه به ویبراتو به گوش میرسد.
اگر قصد داشته باشیم نُت بالایی تریل را تغییر دهیم، از علامتهای تغییردهنده مانند بمل (b) استفاده میکنیم و آن علامت را درست بالای نشانهٔ تریل قرار میدهیم.
گاهی نیز ممکن است یک خط موجدار بلافاصله پس از علامت تریل کشیده شود و تا شروع نت بعدی ادامه پیدا کند.
نکاتی در مورد تریل
نکته شروع تریل
امروزه، تریل از خود نت اصلی شروع میشود. ولی در گذشته، تا دوره آهنگسازانی مانند هایدن و موتسارت، معمول بود که تریل از نت بالاتر آغاز شود.
اگر آهنگساز امروزی بخواهد تریل از نت بالاتر شروع شود، یک نت کوچک و کوتاه (که به آن نت پیشای کوتاه یا آوجیاتورا میگویند) را دقیقاً قبل از نت اصلی قرار میدهد.
نکته پایان تریل
معمولاً تریل روی خود نت اصلی تمام میشود. گاهی اوقات در پایان تریل، یک حرکت تزیینی کوچک به نام «گروپتو» وجود دارد که نت اصلی را به نتی که بعد از آن میآید، متصل میکند.
تعداد نُتهای تریل
این که در یک تریل چند بار بین نت اصلی و نت بالاتر آن تکرار و رفتوآمد شود، به سلیقه نوازنده و درک او از حس و حال قطعه بستگی دارد. طبیعتاً برای یک نت کشیده و بلند در یک قطعه آرام، تکرارهای بیشتری نیاز است تا برای یک نت کوتاه در یک قطعه سریع.
تریل در موسیقی یکی از تکنیکهای تزئینی و سریع است. در این روش، نوازنده به سرعت و پشت سر هم بین نت اصلی و نت بالاتر (یا گاهی پایینتر) آن حرکت میکند. این حرکت رفت و برگشتی سریع، حالتی لرزان و درخشان به صدا میدهد.
میتوانید آن را شبیه به یک تزیین سریع و زیبا روی خط اصلی ملودی تصور کنید. تریل معمولاً با علامت “tr” یا یک خط موجی کوچک روی نت در نتنویسی نشان داده میشود.
مدت زمان اجرای تریل و سرعت آن بستگی به سلیقه نوازنده، سبک قطعه و دوره تاریخی آن دارد. این تکنیک در سازهای مختلف مانند پیانو، ویولن، فلوت و حتی در خوانندگی به کار میرود و بر جذابیت و احساس اجرا میافزاید.
اجرای تریل چگونه است؟
اگر مشغول یادگیری و تمرین تریل هستید، بیشتر از توجه به سرعت، باید با تمرکز و دقت این کار را انجام دهید.
به جای نواختن نتها با سرعتِ دولاچنگ، سعی کنید ابتدا آنها را با کششِ نتهای سیاه اجرا کنید و بعد از اینکه کاملاً مسلط شدید، به آرامی و گام به گام سرعت خود را بالا ببرید.
تریلها در واقع شکلی از بیان هنری و چیرهدستی در نواختن هستند. بعضی نوازندگان فقط وقتی در نتنویسی علامت تریل وجود دارد آن را مینوازند، اما برخی دیگر قطعات خود را با تریلها آراسته میکنند و مهارتشان را به نمایش میگذارند.
موسیقیدانان و نوازندگان دورهٔ باروک از جمله کسانی بودند که با درک فضای موسیقی خود، کمترین فرصت ممکن را با کمک تریلها به بداههنوازی اختصاص میدادند.
شیوهی اجرای تریل در سازها
**پیانو:**
در پیانو، اگرچه میتوانید تریل را با هر دو انگشت دلخواهی اجرا کنید، اما معمولاً بهتر است این کار را با انگشتان قویتر خود (انگشت دوم و سوم) انجام دهید. به سرعت بین دو نت رفت و برگشت کنید و در نهایت تریل را روی نت اصلی به پایان برسانید.
**سازهای زهی و بادی چوبی:**
وقتی روی این سازها تریل میزنید، انگشت شما باید روی نت پایینی ثابت باشد و سپس با سرعت، نت بالایی را اجرا کنید؛ چه روی دستهی سازهای زهی و چه روی کلیدهای سازهای بادی. بهتر است ابتدا تریل را به آرامی شروع کنید و بیشتر روی درست و دقیق زدن آن تمرکز داشته باشید.
**سازهای دارای فرت (مانند گیتار):**
روی سازهایی مثل گیتار یا گیتار بیس، تریل با دو تکنیک «هامر-آن» (ضربه با انگشت) و «پول-آف» (کشیدن انگشت) انجام میشود. به این شکل که ابتدا یک نت را با انگشت اشاره روی دسته نگه میدارید و بعد با انگشت دیگر (معمولاً انگشت وسط یا انگشت حلقه) روی فرت بالاتر ضربه میزنید تا صدای نت بعدی بلند شود.
در همهی این روشها، نکتهی کلیدی این است که تمرین را آهسته و با دقت شروع کنید و به مرور زمان سرعت خود را افزایش دهید.