در موسیقی، علامتهایی وجود دارند که به آنها علامتهای تغییردهنده میگویند. این علامتها جای نت را روی خطوط حامل جابجا نمیکنند، بلکه فقط صدای آن را عوض میکنند و در واقع تغییر کوچکی در ارتفاع صدا ایجاد میشود. این تغییر معمولاً به اندازهٔ نیمپرده یا حتی ربع پرده است، اما گاهی ممکن است به اندازهٔ یک پردهٔ کامل نیز باشد. از جمله این علامتها میتوان بمل، دیز، بکار، کرن و سری را نام برد. در این نوشته قصد داریم در مورد علامت بمل صحبت کنیم. اگر دوست دارید با این علامت بیشتر آشنا شوید، تا پایان این مطلب با ما همراه باشید. برای یادگیری کامل تئوری موسیقی، میتوانید به دیگر مطالب آموزشی در «وبلاگ مدیر تولز» مراجعه کنید.
بمل در موسیقی چیست؟
علامت بمل شکلی شبیه حرف b کوچک در الفبای انگلیسی دارد. نام این علامت در زبان فرانسوی «بِمُل» است و در انگلیسی به آن «فلت» (Flat) میگویند. کار اصلی علامت بمل، پایین آوردن صدای نت به اندازه نیمپرده است؛ یعنی نت را نیمپرده بمتر میکند.
این علامت ممکن است در دو جای مختلف دیده شود: یا در سمت چپ یک نت خاص، یا در قسمت «سرکلید» در ابتدای خطوط حامل.
اگر بمل دقیقاً قبل از یک نت نوشته شده باشد، فقط همان نت نیمپرده بمتر اجرا میشود. اما اگر در سرکلید قرار گرفته باشد، در تمام طول قطعه، آن نت باید نیمپرده بمتر نواخته شود؛ مگر آنکه علامت «بکار» ظاهر شود و اثر بمل را لغو کند.
هر نتی در موسیقی میتواند بمل داشته باشد و این حالت در بیشتر سازها قابل اجراست. در ادامه، چند نمونه از نحوه نواختن نت بمل در سازهای مختلف را مرور میکنیم:
در پیانو، نت بمل معمولاً با کلیدهای سیاهرنگی که در سمت چپ کلاویه اصلی قرار دارند نواخته میشود.
در ویولن، نوازنده برای اجرای نت بمل، انگشت خود را نیمپرده به سمت عقب (به طرف گوشیها) جابهجا میکند.
در گیتار، برای نواختن یک نت بملدار، باید انگشت را فقط یک فرت به سمت بدنه ساز عقب ببرید.
دوبل بمل در موسیقی چیست؟
گاهی اوقات کنار یک نت، علامتی شبیه دو عدد «بمل» کنار هم میبینید. این علامت «دوبلبمل» نام دارد. وقتی این علامت را کنار یک نت میبینید، یعنی باید آن نت را دو نیمپرده بمتر اجرا کنید.
مثلاً اگر کنار نت «دو» دوبلبمل قرار بگیرد، آن نت دو نیمپرده پایینتر رفته و در واقع صدایی شبیه نت «سی» تولید میکند. در تصویر زیر میتوانید شکل این علامت را ببینید.
جمعبندی:
علامت بمل در نتنویسی موسیقی شبیه حرف b کوچک در الفبای انگلیسی است.
کار این علامت این است که صدای نتی که قبل از آن قرار میگیرد را نیمپرده بمتر میکند.
این علامت ممکن است دقیقاً قبل از یک نت خاص بیاید، یا در ابتدای خطوط حامل به عنوان بخشی از «سرکلید» نوشته شود.
در بعضی مواقع، ممکن است به جای یک بمل، دو علامت بمل کنار هم ببینید که به آن «دوبل بمل» گفته میشود.
وقتی با دوبل بمل روبرو میشویم، باید صدای نت را در مجموع یک پرده کامل (یعنی دو نیمپرده) پایین بیاوریم و بمش کنیم.