قطعه‌های موسیقی نوکتورن با الهام از شب ساخته می‌شوند و حال و هوای شبانه را به شنونده منتقل می‌کنند. اگر دوست دارید بیشتر با این سبک موسیقی آشنا شوید، در ادامه این نوشته از وبلاگ مدیر تولز همراه ما بمانید.
نوکتورن چیست؟
نوکتورن یک کلمه فرانسوی به معنی “شبانه” است. این سبک موسیقی برای اولین بار در قرن هجدهم پدید آمد. در آن زمان، نوکتورن قطعه‌ای چندقسمتی بود که در گردهمایی‌های شبانه اجرا می‌شد. بیشتر این قطعات حال و هوایی آرام، گیرا و غمگین داشتند، اگرچه تعداد کمی از آن‌ها نیز شاد و پرجنب‌وجوش بودند. گاهی به جای نوکتورن، از معادل ایتالیایی آن، یعنی “نوتورنا” هم استفاده می‌شود؛ مثلاً می‌توان به اثر معروف موتزارت به نام “سرناتا نوتورنا” اشاره کرد. در آن دوران، نوکتورن‌ها لزوماً برای شب ساخته نمی‌شدند، اما مانند “سرناد” گاهی برای مجالس شبانه انتخاب می‌شدند. با این حال، یک تفاوت مهم بین سرناد و نوکتورن وجود داشت: سرنادها معمولاً حدود ساعت ۹ شب اجرا می‌شدند، در حالی که نوکتورن‌ها برای ساعات دیرتر، مثلاً از ۱۱ شب به بعد، در نظر گرفته می‌شدند. در قرن نوزدهم، این قالب موسیقایی به صورت یک قطعه تکنوازِ تک‌قسمتی برای پیانو تکامل یافت و شناخته‌شده‌تر شد.
چه کسی فرم موسیقی نوکتورن را ابداع کرد؟
جان فیلد، یک نوازنده پیانو و آهنگساز اهل ایرلند، در سال ۱۸۱۳ برای اولین بار قطعه‌ای به نام نوکتورن خلق کرد. به همین دلیل، او را به عنوان پدر نوکتورن دوران رمانتیک می‌شناسند. ساخته‌های جان فیلد روی آهنگسازان بزرگ بعد از خود مانند شوپن، برامس و لیست تأثیر گذاشت. شوپن پس از او این سبک را بیشتر شناخته کرد و گسترش داد و در مجموع ۲۱ نوکتورن از خود به جای گذاشت.
یکی دیگر از چهره‌های مهم در زمینه نوکتورن، بلا بارتوک، موسیقی‌دان و آهنگساز مجارستانی است. او جنبشی با عنوان «موسیقی شب» پایه‌گذاری کرد و در قطعاتش از صداهای طبیعت مانند آواز پرندگان و موجودات شب‌زی الهام گرفت.
به جز این افراد، آهنگسازان سرشناس دیگری نیز در این سبک قطعاتی خلق کرده‌اند، از جمله:
– گابریل فوره
– الکساندر اسکریابین
– اریک ساتی
– فرانسیس پولنک
– لوول لیبرمن
– مایکل گلن ویلیامز
– ساموئل باربر
– رابرت هلز
– پیتر اسکالتورپ