سوره مومنون، بیست و سومین سوره قرآن کریم است که در شهر مکه بر پیامبر اسلام (ص) نازل شده است. این سوره ۱۱۸ آیه دارد و محتوای اصلی آن، معرفی ویژگی‌های مومنان راستین است.
در این سوره، صفات نیکوی بندگان واقعی خدا بیان می‌شود؛ کسانی که در نمازشان خشوع دارند، از سخنان بیهوده دوری می‌کنند، زکات می‌پردازند و دامان خود را از گناه حفظ می‌نمایند. همچنین، داستان برخی از پیامبران پیشین مانند حضرت نوح، موسی و عیسی (علیهم السلام) در این سوره آمده است تا درس‌هایی برای پندگیری همه انسان‌ها باشد.
خواندن و تدبر در سوره مومنون، آثار و برکات بسیاری دارد. از جمله اینکه به انسان کمک می‌کند تا صفات نیکو را در خود پرورش دهد و به درجات معنوی بالاتری دست یابد. در روایات اسلامی نیز بر خواندن این سوره تاکید شده و برای آن پاداش‌های بزرگی بیان گردیده است.
سوره مومنون
سوره مؤمنون، بیست و سومین سوره قرآن است که در مکه نازل شده و در جزء هجدهم قرآن قرار دارد. نام این سوره از صفات مؤمنان واقعی گرفته شده که در آیات ابتدایی به تعدادی از ویژگی‌های آنان اشاره می‌شود. از دیگر موضوعات مهم این سوره می‌توان به دوری از کارهای بی‌فایده، تلاش برای پیشگام بودن در کارهای نیک، داستان‌های پیامبرانی مانند حضرت موسی(ع) و حضرت نوح(ع)، چگونگی آفرینش انسان و موضوع قیامت اشاره کرد.
آیات ۹۹ و ۱۰۰ این سوره از آیات معروف آن هستند که در آن‌ها آرزوی بازگشت کافران به دنیا برای جبران گذشته و انجام کارهای خوب بیان شده است. در مورد فضیلت خواندن این سوره نیز روایت شده که فرشتگان، به کسی که این سوره را بخواند، در روز قیامت آرامش و آسایش و نیز رسیدن به نعمت‌های شادی‌بخش در زمان مرگ را مژده می‌دهند.
دلیل نامگذاری این سوره
این سوره به نام “مؤمنون” شناخته می‌شود؛ چرا که در اولین آیه خود با بیان رستگاری ایمان‌آورندگان شروع می‌شود: «قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ». سپس در شانزده آیه بعد، پانزده ویژگی برجسته از صفات این افراد باارزش را بیان می‌کند. برخی نیز این سوره را با توجه به عبارت ابتدایی آیه اول، “قد افلح” نامیده‌اند.
مشخصات سوره مومنون
این سوره، هفتاد و چهارمین سورۀ قرآن است که بر پیامبر(ص) نازل شده و در شهر مکه فرود آمده است. این سوره در مجموع ۱۱۸ آیه دارد و تعداد کلمات آن ۱۰۵۵ کلمه و حروف آن ۴۴۸۶ حرف است.
ویژگی‌های سوره مؤمنون
از آنجا که این سوره با واژه “مؤمنون” شروع می‌شود، می‌توان گفت این کلمه یکی از ارزشمندترین و پرمفهوم‌ترین عنوان‌ها در این بخش از قرآن است. این سوره برای راهنمایی و پرورش انسان‌ها، روشی تازه و بی‌نظیر را در پیش گرفته و الگوی روشن و عملی برای زندگی در اختیار مردم قرار می‌دهد.
– پیامبر اکرم (ص): اول و آخر این سوره از گنجهای بهشت است.
آثار و فضیلت قرائت سوره مؤمنون در روایات
سوره مؤمنون، بیست و سومین بخش قرآن کریم است که در شهر مکه نازل شده و ۱۲۸ آیه دارد.
در مورد ارزش خواندن این سوره، از پیامبر بزرگ اسلام روایت شده که فرمودند: هر کس سوره مؤمنون را بخواند، فرشتگان خداوند به او مژده می‌دهند که در روز قیامت، آرامش و راحتی خواهد داشت و در زمان رسیدن فرشته مرگ، به نعمت‌های شادی‌بخش خواهد رسید.
همچنین امام صادق در این زمینه فرموده‌اند: اگر شخصی سوره مؤمنون را تلاوت کند، خداوند پایان زندگی او را با خوشبختی و سعادت همراه می‌کند و اگر در هر روز جمعه به خواندن این سوره ادامه دهد، جایگاه نهایی او در بهشت برین خواهد بود.
از پیامبر اکرم نیز نقل شده است: کسی که سوره مؤمنون را در روز جمعه بخواند و بر این کار همیشه پایدار بماند، خانه او در بالاترین مرحله بهشت، در کنار پیامبران فرستاده شده خواهد بود. همچنین ایشان فرمودند: آغاز و پایان این سوره، از گنجینه‌های بهشت است.
روایت‌ها و داستان‌های تاریخی در مورد این سوره
داستان حضرت نوح و فرمان خدا برای ساختن کشتی، جمع‌آوری حیوانات در کشتی، طوفان بزرگ و نابودی کافران (آیه‌های ۲۳-۲۹)
داستان حضرت صالح و قومش که او را باور نکردند و عذاب الهی بر آنان نازل شد (آیه‌های ۳۱-۴۱)
داستان حضرت موسی و هارون و دعوت آنان از فرعون، اما فرعون آنان را تکذیب کرد و سرانجام فرعونیان نابود شدند (آیه‌های ۴۵-۴۹)
حضرت مریم و عیسی به عنوان نشانه‌های الهی معرفی شده‌اند (آیه ۵۰)
بیشتر بخوانید: سوره یاسین و ترجمه فارسی آن