باتری‌های لیتیومی امروزه همه‌جا هستند. از گوشی موبایل و لپ‌تاپ گرفته تا خودروهای برقی، از این باتری‌ها استفاده می‌کنند. اما این باتری‌ها چطور کار می‌کنند و چرا اینقدر محبوب شده‌اند؟
در ساده‌ترین حالت، یک باتری لیتیومی مانند یک مخزن کوچک برای ذخیره انرژی برق است. وقتی وسیله‌ای را به برق وصل می‌کنید، انرژی در این باتری جمع می‌شود. سپس وقتی آن وسیله را از برق جدا می‌کنید، باتری همان انرژی ذخیره شده را به آرامی آزاد می‌کند تا دستگاه شما روشن بماند.
مزیت بزرگ باتری‌های لیتیومی نسبت به انواع قدیمی، ظرفیت بیشتر و وزن کمتر آن‌هاست. یعنی انرژی بیشتری در یک باتری کوچک و سبک ذخیره می‌شود. علاوه بر این، آن‌ها عمر طولانی‌تری دارند و می‌توانند بارها و بارها شارژ شوند بدون اینکه از کار بیفتند.
با وجود همه این مزایا، مراقبت از این باتری‌ها هم مهم است. برای مثال، بهتر است آن‌ها را در معرض گرمای زیاد قرار ندهید و از شارژرهای مناسب استفاده کنید تا هم عمر باتری بیشتر شود و هم از خطرات احتمالی جلوگیری شود.
در کل، باتری‌های لیتیومی یک فناوری کاربردی و قدرتمند هستند که زندگی روزمره ما را راحت‌تر کرده‌اند.
باتری لیتیوم یونی چیست
باتری‌های لیتیوم‌یونی نوعی باتری قابل شارژ هستند که امروزه در بسیاری از وسایل الکترونیکی که به باتری نیاز دارند، استفاده می‌شوند. مثلاً می‌توان به تلفن همراه، لپ‌تاپ، پخش‌کننده‌های موسیقی، ساعت و خودروها اشاره کرد. این باتری‌ها وزن کمی دارند.
باتری‌های لیتیوم‌یونی عمر مفید طولانی‌ای دارند و مقدار انرژی زیادی را در خود نگه می‌دارند، به همین دلیل در دستگاه‌های هوشمند کاربرد گسترده‌ای پیدا کرده‌اند. این باتری‌ها انرژی زیادی را در حجم کم ذخیره می‌کنند و انرژی آن‌ها از نوع الکتروشیمیایی است. همچنین، انرژی ذخیره‌شده در آن‌ها به آهستگی کاهش می‌یابد. نکته مهم این است که اگر روش صحیح شارژ کردن این باتری‌ها رعایت نشود، عمر آن‌ها کم می‌شود.
ساختار باتری های لیتیومی
ساختار باتری‌های لیتیوم‌یونی از سه بخش اصلی تشکیل شده است: یک قطب مثبت، یک قطب منفی و یک ماده به نام الکترولیت. این نوع باتری‌ها جزو اولین باتری‌هایی بودند که در تلفن‌های همراه هوشمند به کار گرفته شدند.
قطب مثبت که به آن کاتد می‌گویند، معمولاً از ترکیبات لیتیوم مثل لیتیوم کبالت اکسید ساخته می‌شود. قطب منفی یا آند نیز از جنس کربن است و بین این دو قطب، یک لایه جداکننده قرار دارد تا از تماس مستقیم آن‌ها جلوگیری کند.
الکترولیت مورد استفاده در این باتری‌ها، معمولاً نمک لیتیوم حل‌شده در یک مایع آلی است. در نهایت، تمام این اجزا داخل یک پوشش فلزی محکم قرار می‌گیرند تا باتری کاملاً محافظت شود.
مزایا و معایب باتری های لیتیوم یونی
این باتری‌ها اگر به روش درست شارژ شوند، عمر زیادی خواهند داشت و انرژی زیادی در خود ذخیره می‌کنند. معمولاً خود کاربران می‌توانند آن‌ها را تعویض کنند و وزن کمی نیز دارند. یکی از نکات منفی این باتری‌ها این است که بیشتر آن‌ها به شکل مستطیل ساخته می‌شوند و همین موضوع باعث می‌شود اضافه کردن مدار محافظ، قیمت تمام‌شده آن‌ها را افزایش دهد.
نکاتی برای شارژ اولیه باتری های لیتیوم یونی
سعی کنید همیشه از خالی شدن کامل باتری موبایل جلوگیری کنید. وقتی شارژ گوشی به صفر درصد می‌رسد، به باتری آسیب می‌زند و عمر آن کم می‌شود. بهتر است این اتفاق حداکثر ماهی یک بار بیفتد.
همچنین، بهتر است باتری لیتیوم‌یونی را تا ۱۰۰ درصد شارژ نکنید. وقتی شارژ به حدود ۸۰ یا ۹۰ درصد رسید، می‌توانید آن را از شارژر جدا کنید. اگر شارژ باتری معمولاً بین ۴۰ تا ۸۰ درصد بماند، طول عمر آن بیشتر خواهد شد.
همیشه سعی کنید گوشی را خنک نگه دارید و فقط از شارژر اصلی و مناسب استفاده کنید. تا حد امکان از شارژرهای سریع هم استفاده نکنید، چون باعث داغ شدن باتری شده و دوام آن را کاهش می‌دهد.