حبیب یغمایی از افراد سرشناس و دانشمند ایران بود. او در کنار فعالیت‌های مختلف فرهنگی، یک مجله معروف به نام «یغما» را نیز راه‌اندازی کرد. این مجله در آن زمان نقش مهمی در گسترش ادبیات و فرهنگ ایرانی داشت و مقالات و نوشته‌های ارزشمندی از نویسندگان بزرگ در آن منتشر می‌شد. تلاش‌های او در زمینه نگهداری از زبان و ادبیات فارسی بسیار قابل تقدیر است و از او به عنوان یکی از چهره‌های تاثیرگذار در تاریخ معاصر ایران یاد می‌شود.
حبیب یغمایی، شاعر، محقق ادبی و روزنامه‌نگار سرشناس ایرانی، در سال ۱۲۸۰ در منطقه‌ی خور از توابع جندق و بیابانک متولد شد. او در دوره‌ای زندگی می‌کرد که ایران شاهد دگرگونی‌های سیاسی بزرگی بود و این رویدادها در نوشته‌هایش نیز نمایان است.
یغمایی در سرودن شعر از شیوه‌ی سعدی پیروی می‌کرد و شعرهایش ساده، روان و پرمعنا هستند. بسیاری از شعرهای او در کتاب‌های درسی منتشر شده‌اند؛ مانند شعر «روباه و زاغ» که تقریباً همه‌ی دانش‌آموزان دبستانی آن را به خاطر دارند. مجموع شعرهای یغمایی در دیوان او نزدیک به هفت هزار بیت است.
زندگی نامه حبیب یغمایی
پدر حبیب یغمایی، منتخب‌السادات، شاعر و ادیب منطقه بود. او آثار زیادی از خود به جا گذاشته است، از جمله مثنوی فتح‌نامه سردار جنگ کاشانی. حبیب دوران کودکی خود را در زادگاهش، خور، سپری کرد. تحصیلاتش را در مکتب‌خانه‌های محلی آغاز کرد و ابتدا قرآن را یاد گرفت، سپس به فراگیری علوم پایه پرداخت. در سال ۱۲۹۵ برای ادامه تحصیل به دامغان رفت و در مدرسه ناظمیه مشغول به تحصیل شد.
پس از آن، در سال ۱۳۰۰ راهی تهران شد. ابتدا در مدرسه آلیانس درس خواند و بعد وارد دارالمعلمین مرکزی شد تا در رشته ادبیات تحصیل کند. در آنجا از دانش استادان بزرگی مانند ابوالحسن فروغی و عباس اقبال بهره برد. عباس اقبال بود که او را به مسیر نویسندگی و پژوهش‌های ادبی سوق داد. در همین دوران با مجتبی مینوی آشنا شد. مینوی سال‌ها بعد به اروپا رفت و زمانی که حبیب یغمایی مجله یغما را تأسیس کرد، از همان ابتدا با این مجله همکاری نزدیک خود را آغاز کرد؛ به طوری که در سال‌های اول، در هر شماره مقاله‌ای از مجتبی مینوی چاپ می‌شد.
یغمایی پس از اتمام تحصیلاتش در دارالمعلمین و مدرسه عالی حقوق، ابتدا برای مدت کوتاهی به عنوان رئیس اداره آمار به خور بازگشت. سپس در وزارت معارف استخدام شد و به سمت ریاست معارف سمنان منصوب گردید و اولین مدرسه را در زادگاه خود بنیان نهاد. در سال ۱۳۰۹ به تهران منتقل شد و به عنوان دبیر در چند مدرسه از جمله دارالفنون مشغول به کار شد و همچنین عضو اداره انطباعات شد. یحیی خان اعتمادالدوله قراگزلو، وزیر معارف آن زمان، او را مأمور تألیف کتاب‌های درسی کرد. به همین دلیل، برخی از شعرهای ساده او مانند شعر «زاغ و روباه» وارد کتاب‌های درسی دوره ابتدایی شد و او را در میان دانش‌آموزان مشهور کرد. علاوه بر این، شعر «نخل» او نیز به خاطر موضوع و استفاده مناسب از واژه‌های محلی، جایگاه ویژه‌ای در ادبیات فارسی پیدا کرد.
همکاری پیوسته او با محمدعلی فروغی از سال ۱۳۱۲ شروع شد و تا پایان زندگی فروغی در سال ۱۳۲۱ ادامه یافت. در این مدت، کتاب کلیات سعدی با تصحیح فروغی و همکاری یغمایی منتشر شد. همزمان، یغمایی کتاب گرشاسب‌نامه اسدی طوسی را ویرایش و چاپ کرد و همچنین کتاب پژوهشی‌ای به نام سعدی‌نامه گردآوری نمود که در انتشارات مجله آموزش و پرورش به چاپ رسید. او کار تصحیح متون را در دهه‌های بعد نیز ادامه داد و بین سال‌های ۱۳۳۹ تا ۱۳۴۴ موفق به تصحیح ترجمه تفسیر طبری در ۷ جلد شد. آخرین اثر او، تصحیح غزلیات سعدی، در سال ۱۳۶۱ منتشر شد.
حبیب یغمایی در سال ۱۳۲۷ مجله یغما را بنیان گذاشت. او همچنین چندین سال در مدارس عالی به تدریس درس‌های بدیع، قافیه و صنایع ادبی پرداخت و کتابی برای آموزش قافیه نوشت که بارها تجدید چاپ شد. در سال ۱۳۳۱، در زمان وزارت فرهنگ دکتر مهدی آذر، او به ریاست اداره انطباعات منصوب شد و با پیشنهاد او، نام این اداره به «اداره نگارش» تغییر یافت.
در شهریور ۱۳۵۶، در دانشگاه کرمان و در آخرین گردهمایی کنگره تحقیقات ایرانی، که همزمان با سی‌امین سال انتشار بی‌وقفه مجله یغما بود، در یکی از جلسات از این مجله و مدیر آن، حبیب یغمایی، همراه با چند تن دیگر تقدیر به عمل آمد. در همان سال، دانشگاه تهران در مراسمی به چند تن از دانشمندان کشور، از جمله حبیب یغمایی و دکتر رعدی آذرخشی، مدرک دکترای افتخاری در رشته ادبیات اهدا کرد.
بزرگ‌ترین خدمت حبیب یغمایی به زبان فارسی و حوزه پژوهش‌های ایرانی، چاپ منظم مجله یغما به مدت سی و یک سال و در ۳۶۶ شماره بود. او اولین بار در سال ۱۳۰۱ اجازه انتشار یک مجله را از وزارت معارف گرفته بود، اما برای چندین سال از راه‌اندازی یک مجله مستقل منصرف شده بود. پس از کسب تجربیات لازم، در اواخر سال ۱۳۲۶ درخواست مجوز برای مجله یغما را داد. اولین شماره در فروردین ۱۳۲۷ و آخرین شماره در اسفند ۱۳۵۷ منتشر شد. نویسندگان و ادیبان بزرگی مانند جلال‌الدین همایی، محیط طباطبایی، باستانی پاریزی، مجتبی مینوی، حسین سعادت نوری و دکتر محمد معین دستاوردهای پژوهشی خود را در یغما منتشر می‌کردند. به گونه‌ای که مجموعه مجلات یغما در فاصله سال‌های ۱۳۲۷ تا ۱۳۵۷، یکی از مهم‌ترین منابع ادبی ایران و گنجینه‌ای از آثار بزرگ‌ترین پژوهشگران معاصر ایران به شمار می‌رود. مجله یغما پس از سی و یک سال انتشار منظم و پس از چاپ آخرین شماره، با اعلام رسمی خود او تعطیل شد.
حبیب یغمایی در ۲۴ اردیبهشت سال ۱۳۶۳ در تهران درگذشت و در آرامگاهی که خود در شهرستان خور و بیابانک ساخته بود، به خاک سپرده شد.
آثار یغمایی
ویرایش و بازنگری
کتاب داستان پیامبران، اثر ابواسحاق نیشابوری (بازنگری شده)
دخمه ارغون: داستان * گلستان سعدی (بازنگری شده)
گزیده‌ای از شاهنامه (بازنگری شده)
دانش قافیه
جغرافیای مناطق جندق و بیابانک
کتاب گرشاسب‌نامه، اثر اسدی طوسی (بازنگری شده)
نمونه‌هایی از شعر و نثر فارسی
فردوسی و اثر او، شاهنامه
غزل‌های سعدی (بازنگری شده)
ترجمه تفسیر طبری (بازنگری شده)
همه زیر نظر حبیب یغمایی
مجموعه نوشته‌های فروغی، جلد اول
مجموعه نوشته‌های فروغی، جلد دوم
یادنامه تقی‌زاده، زیر نظر حبیب یغمایی، از انتشارات انجمن آثار ملی
نوشته‌های فروغی درباره شاهنامه فردوسی
نامه‌های مینوی
کتاب عامری نامه
پیشنهاد: مطالبی درباره زندگی‌نامه سعدی