تحقیق در مورد زندگی پروانه مونارک + ویژگی

کشف شگفتی‌های پروانه مونارک

پروانه مونارک یکی از حیرت‌انگیزترین موجودات طبیعت است. این پروانه با ظاهر زیبا و منحصربه‌فردش، هر ساله سفر طولانی و باورنکردنی را انجام می‌دهد. هزاران کیلومتر را طی می‌کند تا به مکانی امن برای زمستان‌گذرانی برسد.

نکته جالب دیگر در مورد این پروانه، رنگ بال‌های آن است. رنگ‌های نارنجی و سیاه آن نه‌تنها زیبا هستند، بلکه به دیگر جانوران هشدار می‌دهند که این پروانه سمی است و نباید آن را شکار کنند.

این پروانه‌ها مسیر خود را با کمک خورشید و میدان مغناطیسی زمین پیدا می‌کنند. آن‌ها می‌توانند مسیرهایی را که هرگز ندیده‌اند، با دقت بالایی طی کنند.

متأسفانه امروزه این پروانه‌های زیبا با خطراتی مانند نابودی جنگل‌ها و تغییرات آب‌وهوایی روبه‌رو هستند. آگاهی از زندگی آن‌ها و محافظت از محیط زیست، به بقای این شگفتی طبیعت کمک می‌کند.

پروانه‌های شهریار، حشرات زیبا و بزرگی هستند که طرح و رنگ منحصربه‌فردشان باعث می‌شود به راحتی میان دیگر پروانه‌ها تشخیص داده شوند. رنگ‌بندی اصلی آن‌ها ترکیبی از نارنجی، سیاه و سفید است. این پروانه‌ها در مناطق مختلفی از جهان از جمله آمریکای شمالی، مرکزی و جنوبی، استرالیا، تعدادی از جزیره‌های اقیانوس آرام، هند و همچنین غرب اروپا دیده می‌شوند. نام علمی این پروانه Danaus plexippus است که به آن پروانه مونارک یا شهریار می‌گویند.

پروانه مونارک چیست؟

پروانه‌های شهریار بال‌هایی به رنگ نارنجی درخشان دارند که با خطوط سیاه تزئین شده و لبه‌های آن‌ها سیاه و با نقطه‌های سفید همراه است. همانند دیگر حشرات، این پروانه‌ها شش پا دارند و بدنشان از سه بخش اصلی تشکیل شده: سر، سینه و شکم. همچنین دارای دو شاخک و یک پوسته سخت بیرونی هستند. رنگ‌های روشن بال‌های آن‌ها در واقع هشداری به شکارچیان است با این مضمون: “مرا نخور، زیرا سمی هستم.” این پروانه‌ها در دوران رشد از گیاه سمی استبرق (علف شیر) تغذیه می‌کنند و سم آن را در بدن خود نگه می‌دارند تا از خود محافظت کنند. حیواناتی که این پروانه را می‌خورند معمولاً نمی‌میرند، اما پس از خوردن آن حال بدی پیدا می‌کنند و در نتیجه در آینده از خوردن دوباره آن خودداری می‌کنند.

یکی از شگفت‌انگیزترین ویژگی‌های پروانه شهریار، سفر طولانی مهاجرت سالانه آن است. هر پاییز، با سرد شدن هوا، میلیون‌ها پروانه از خانه‌شان در کانادا و آمریکا به سمت جنوب پرواز می‌کنند. آن‌ها حدود ۲۵۰۰ مایل مسافت را طی می‌کنند تا به کالیفرنیای جنوبی یا مرکز مکزیک برسند. جالب اینجاست که هر ساله به همان مناطق جنگلی بازمی‌گردند و بعضی از آن‌ها حتی روی همان درختانی می‌نشینند که نسل‌های قبل از آن‌ها استفاده کرده‌اند. بر اساس برخی برآوردها، سالانه بیش از یک میلیارد پروانه به کوهستان‌های مکزیک سفر می‌کنند.

دانشمندان هنوز به درستی نمی‌دانند که این پروانه‌ها چگونه مسیر درست را پیدا می‌کنند، زیرا عمر آن‌ها کوتاه است و هیچکدام بیش از یک بار این سفر را تجربه نمی‌کنند. در اواخر زمستان، پروانه‌های شهریار در مکزیک و کالیفرنیا جفت‌گیری می‌کنند. سپس پروانه‌های نر از بین می‌روند و ماده‌ها به سمت شمال حرکت می‌کنند. آن‌ها در طول مسیر تخم‌های خود را روی گیاه استبرق می‌گذارند و پس از آن خود نیز می‌میرند. از این تخم‌های کوچک و گرد، کرم‌های حشره‌ای به رنگ سبز و سفید خارج می‌شوند که از برگ‌های گیاه استبرق تغذیه می‌کنند. این کرم‌ها حدود دو هفته به طور پیوسته غذا می‌خورند و با چندبار پوست‌اندازی رشد می‌کنند تا آماده شوند تا به مرحله بعدی زندگی خود بروند.

برای تبدیل شدن به شفیره (که به آن کریزالیس هم گفته می‌شود)، کرم خود را با نخ‌های ابریشمی به یک برگ یا شاخه می‌چسباند، یک بار دیگر پوست می‌اندازد و پوسته‌ای سفت به دور خود تشکیل می‌دهد. این پیله در ابتدا سبزرنگ با نقطه‌های طلایی براق است و به تدریج رنگ آن روشن‌تر و تقریباً شفاف می‌شود. پس از ۹ تا ۱۵ روز، یک پروانه کامل از آن بیرون می‌آید. این کل فرایند تبدیل تخم به پروانه را “دگردیسی” می‌نامند که حدود یک ماه طول می‌کشد.

ویژگی‌ها

پروانه‌های بالغ مونارک، دو جفت بال زیبا و درخشان به رنگ نارنجی مایل به قرمز دارند که اندازه آن بین ۷۶ تا ۱۰۰ میلی‌متر است. پروانه‌های نر، با نقطه‌های سیاه روی رگ‌های بال‌هایشان از ماده‌ها قابل تشخیص هستند و جثه‌شان نیز کمی بزرگتر است. در مقابل، ماده‌ها رگ‌های کلفت‌تری روی بال‌هایشان دارند. طول عمر این پروانه‌های بالغ کوتاه است و تنها بین چهار تا پنج هفته زنده می‌مانند.

پروانه مونارک چگونه جهت یابی می کند؟

یکی از شگفتی‌های سفر پروانه‌های مونارک که سال‌ها ذهن پژوهشگران را به خود مشغول کرده، این است که این حشرات کوچک چگونه چنین مسافت‌های طولانی را طی می‌کنند. دکتر استیون رپرت، متخصص علوم اعصاب در دانشگاه ماساچوست، مدت‌هاست که درباره مهاجرت این پروانه‌ها مطالعه می‌کند.

به باور رپرت، این پروانه‌ها از خورشید یا نور آن برای تشخیص مسیر خود استفاده می‌کنند. مولکول‌های ویژه‌ای در مغز پروانه وجود دارد که به او کمک می‌کند تا از خورشید مانند یک قطبنما بهره ببرد. آن‌ها با تشخیص جایگاه خورشید در آسمان، مسیر خود را پیدا کرده و از شمال آمریکا، از طریق تگزاس، به سمت میچوآکان پرواز می‌کنند.

عوامل موثر بر انقراض

پژوهشگران بر این باورند که پروانه‌های شهریار در آمریکای شمالی، قرن‌هاست که هر سال سفر طولانی و حیرت‌انگیز خود را تکرار می‌کنند. اما امروزه، نابودی مکان‌های زندگی و منابع غذایی، این سفر را برای آنان سخت کرده و به همین دلیل، این پروانه در گروه جانوران در معرض خطر جای گرفته است.

نابودی زیستگاه‌ها در مناطق زمستانی، طی سال‌های گذشته خسارت زیادی به جمعیت این پروانه‌ها وارد کرده است. این آسیب هم شامل گروه غربی می‌شود که در غرب کوه‌های راکی زندگی می‌کنند و زمستان‌ها به سواحل کالیفرنیا کوچ می‌کنند، و هم گروه شرقی که در شرق آمریکا و کانادا هستند و زمستان را در جنگل‌های صنوبری مکزیک می‌گذرانند.

حالا که این پروانه به فهرست گونه‌های در خطر انقراض پیوسته است، فعالان محیط زیست امیدوارند توجه بیشتری به وضعیت نگران‌کننده آن جلب شود و نهادهای مختلف به مردم آموزش دهند که چطور می‌توانند از این حشره شگفت‌انگیز محافظت کنند.

برای نمونه، آنان از مردم می‌خواهند در باغ یا حیاط خانه خود، گیاهانی مانند علف شیر یا استبرق بکارند تا پروانه‌های شهریار بتوانند در آنجا تخم‌گذاری کنند و لاروهایشان غذای کافی برای رشد داشته باشند.