سمعک یک ابزار الکترونیکی است که به کسانی که شنوایی کمتری دارند کمک میکند تا صداهای اطراف خود را بهتر بشنوند. این دستگاه امواج صوتی را از محیط دریافت کرده، آنها را قویتر میکند و سپس به گوش فرد میرساند.
از آنجا که این وسیله نقش مهمی در زندگی افراد کمشنوا ایفا میکند، مراقبت و نگهداری مناسب از آن بسیار بااهمیت است. با این حال، سمعک هم مانند هر دستگاه دیگری ممکن است گاهی نیاز به تعمیر یا سرویس پیدا کند. در این مطلب از رونیکس، میخواهیم نحوه تعمیر سمعک را آموزش دهیم.
رونیکس را بخوانید.
رایج ترین علل خراب شدن سمعک ها
سمعکها ممکن است به خاطر چندین دلیل دچار مشکل شوند. پیش از آنکه به راهنمای تعمیر سمعک بپردازیم، بهتر است نگاهی به اصلیترین دلایل خرابی سمعک بیندازیم:
تمام شدن باتری سمعک
احتمالاً شایعترین علت کار نکردن سمعک، خالی شدن باتری یا کم بودن شارژ آن است. اگر از سمعک هیچ صدایی نمیآید، به احتمال زیاد باتری مشکل دارد. اگر بعد از عوض کردن باتری، سمعک هنوز درست کار نکرد، ممکن است قالب سمعک یا فیلتر آن جرم گرفته باشد. اگر پس از تمیز کردن هم مشکل برطرف نشد، بهترین کار این است که سمعک را برای بررسی و تعمیر به یک متخصص بسپارید.

شکستن در باتری
اگر باتری سمعک را وارونه در جای خود قرار دهید یا هنگام باز کردن درپوش باتری، نیروی زیادی به آن وارد کنید، ممکن است باعث آسیب دیدن و شکستن درپوش باتری شوید.
گیر کردن باتری در سمعک
هر سمعک برای کار با یک نوع مشخص از باتری ساخته شده است. بنابراین، باید همیشه از باتری با سایز درست برای سمعک خود استفاده کنید. اگر باتری را برعکس (قطب مثبت و منفی را اشتباه) یا نادرست در جای خود قرار دهید، ممکن است باتری داخل سمعک گیر کند.
مسدود شدن فیلتر سمعک
وکس گارد یا فیلتر سمعک، یک بخش بسیار مهم در سمعکها محسوب میشود. این قطعه به ویژه در سمعکهای داخل گوشی که مستقیماً درون گوش قرار میگیرند، نیاز به تمیز کردن منظم دارد. در سمعکهای پشت گوشی نیز اگر این فیلتر مسدود یا کثیف شود، صدا به خوبی به گوش نمیرسد. بهتر است پس از هر بار استفاده، این فیلتر را با ابزار مخصوص تمیز کنید و همچنین هر چند مدت یک بار، آن را به طور کامل جایگزین نمایید.

محافظ یا فیلتر قالب سمعک
این قطعه یک بخش محافظتی و کاربردی از قالب سمعک است. وظیفه اصلی آن جلوگیری از ورود جرم گوش (واکس) و ذرات ریز به داخل مجرای سمعک و محفظه قطعات حساس الکترونیکی آن است.
این فیلتر معمولاً به شکل یک توری ریزبافت یا صفحهای مشبک و کوچک است که در انتهای قالب سمعک که داخل مجرای گوش قرار میگیرد، نصب میشود. با گذشت زمان، این فیلتر ممکن است توسط جرم گوش مسدود شود که در این صورت میتوان آن را تعویض کرد تا از کیفیت صدای سمعک کاسته نشود و از آسیب به دستگاه جلوگیری شود.
ترک برداشتن یا خشک شدن تیوب قالب سمعک
لوله قالب سمعک ممکن است بر اثر افتادن یا ضربه بشکند یا ترک بردارد. این اتفاق باعث میشود صدای سمعک واضح نباشد و کیفیت آن پایین بیاید. همچنین ممکن است لوله قالب سمعک پس از مدتی طولانی، خشک و شکننده شود. اگر با این مشکلات روبرو شدید، تنها راه حل، تعویض لوله قالب سمعک است.
ترک برداشتن بدنه سمعک
بدنه سمعک نیز ممکن است در اثر ضربه یا استفاده ناصحیح ترک بردارد. در چنین شرایطی، توصیه میشود دستگاه را نزد یک متخصص تعمیر سمعک ببرید تا پوسته خارجی آن را تعویض کند.
کنده شدن دستگیره سمعک داخل گوشی
سمعکهایی که داخل گوش قرار میگیرند، معمولاً یک دسته کوچک دارند تا بتوانید راحتتر آنها را در گوش بگذارید یا بردارید. این دسته هیچ کاری در کارکرد سمعک انجام نمیدهد. اما اگر این قسمت بشکند، بهتر است برای تعمیر آن به افراد متخصص مراجعه کنید تا مشکل را برطرف کنند.
خرابی مدار سمعک
ممکن است بخش الکترونیکی سمعک دچار اشکال شده باشد. تشخیص این مشکل بر عهده متخصص شنواییسنجی است و در صورت وجود مشکل در قطعات داخلی سمعک، باید تعمیر آن را به افراد ماهر و آموزشدیده سپرد.

چه زمانی باید تعمیر سمعک را به تعمیرکاران حرفهای بسپارید؟
در این بخش از راهنمای تعمیر سمعک به این موضوع میپردازیم که چه موقع باید سمعک خود را برای تعمیر به یک متخصص بسپارید. اگر سمعک شما مشکل پیدا کرد، برخی از تعمیرات ساده هستند و خودتان میتوانید آنها را انجام دهید. اما برای مشکلات پیچیدهتر، بهتر است از یک تعمیرکار حرفهای کمک بگیرید تا از آسیب بیشتر به سمعک جلوگیری شود. برای تصمیمگیری در این مورد، لازم است چند بخش از سمعک را بررسی کنید.
اول، وضعیت باتری را چک کنید. مطمئن شوید باتری سالم است و به درستی در جای خود قرار گرفته است.
دوم، بررسی کنید که سطح صدا به طور ناگهانی تغییر نکرده باشد و خیلی بلند یا خیلی کم نشده باشد.
سوم، اگر سمعک شما از نوع پشتگوشی است، سیم و لوله آن را از نظر سالم بودن بررسی کنید.
چهارم، اگر نوک سمعک (قسمتی که داخل گوش قرار میگیرد) جرم گرفته، آن را با دستمال مخصوص پاک کنید.
اگر پس از بررسی این موارد، سمعک شما همچنان کار نکرد یا صدای سوت آزاردهندهای از آن شنیدید، حتماً آن را به یک تعمیرکار حرفهای یا پزشک متخصص نشان دهید. گاهی ممکن است سمعک بر اثر ضربه آسیب دیده باشد. رفع چنین مشکلی باید توسط ادیولوژیست (شنواییشناس) انجام شود.
آموزش تعمیر سمعک
سمعکها در انواع مختلفی مانند پشت گوشی، داخل گوشی، پشت گوشی نامرئی و مدل ریک ساخته میشوند. هر یک از این سمعکها از بخشهایی مانند میکروفون، تقویتکننده و رسیور تشکیل شدهاند. نحوه مراقبت شما از سمعک، تأثیر مستقیمی بر عمر و دوام آن دارد. با این حال، تمامی این قطعات پس از مدتی استفاده نیاز به سرویس، تعمیر یا تعویض پیدا میکنند.
برخی از تعمیرات را به هیچ وجه نباید خودتان انجام دهید. کارهایی مانند تعویض یا تعمیر لوله (تیوب) یا شلنگ سمعک، بسیار تخصصی هستند و باید توسط تکنسینهای مجرب انجام شوند. بنابراین برای جلوگیری از آسیب بیشتر به دستگاه، توصیه میکنیم اگر تخصص کافی در این زمینه ندارید، تعمیر سمعک را به متخصصان بسپارید. در ادامه، انواع سمعکهای رایج معرفی و سپس راهحلهایی برای مشکلات معمول آنها ارائه میشود.
تعمیر سمعک پشت گوشی
نخستین مدلی که در راهنمای تعمیر سمعک به آن میپردازیم، سمعک پشتگوشی است. این مدل از قدیمیترین انواع سمعک به شمار میرود. در سمعک پشتگوشی، همه قطعات درون یک محفظه قرار دارند و همانطور که از نامش مشخص است، این سمعک در پشت لاله گوش قرار میگیرد.
گاهی ممکن است بخشهای داخلی سمعک پشتگوشی به علتهایی مثل عرق کردن، رطوبت، گرم شدن بیش از حد قطعات، بسته شدن میکروفون، سولفاته شدن باتری، شکستن درِ باتری و مواردی از این دست، نیاز به تعمیر پیدا کند.
قالب و لوله سمعک، از بخشهای اصلی سمعک پشتگوشی هستند. با گذشت زمان، رنگ قالب و لوله آن تغییر میکند. همچنین ممکن است قالب سمعک آلوده شود. به همین خاطر لازم است پس از هر بار استفاده، قالب تمیز شود. اگر لوله سمعک کثیف یا سفت و شکننده شد، باید آن را عوض کنید.
یکی دیگر از مشکلات رایج در سمعک پشتگوشی، پایان یافتن عمر باتری آن است. با این حال گاهی حتی پس از قرار دادن باتری جدید، صدایی از سمعک شنیده نمیشود. در این حالت باید قالب سمعک را بررسی کنید. احتمالاً جرم یا گردوغبار داخل قالب رفته و مانع از خروج صدا شده است. در بیشتر موارد، تنها با تمیز کردن قالب، مشکل برطرف میشود.

سمعک پشت گوشی وسیلهای ظریف و حساس است که گاهی ممکن است نیاز به تعمیر پیدا کند. اگر سمعک شما دیگر صداها را واضح پخش نمیکند، صدا قطع و وصل میشود یا اصلاً روشن نمیشود، ممکن است مشکل از قسمتهای مختلف آن باشد.
اولین و سادهترین کاری که میتوانید انجام دهید، تمیز کردن سمعک است. گاهی ممکن است جرم یا رطوبت در لوله یا قالب سمعک جمع شده باشد و باعث ایجاد مشکل شود. با استفاده از وسایل مخصوص و با دقت، سمعک خود را تمیز کنید. همچنین باتریها را بررسی کنید؛ شاید باتری ضعیف یا تمام شده باشد و نیاز به تعویض داشته باشد.
اگر پس از تمیز کردن و تعویض باتری، مشکل برطرف نشد، ممکن است نیاز به بررسی تخصصیتر باشد. قطعات داخلی سمعک، مانند میکروفون یا بلندگو، ممکن است آسیب دیده باشند. در این صورت، بهتر است سمعک را نزد متخصص شنواییشناس یا مراکز تعمیرات مجاز ببرید. آنها با ابزارهای مناسب میتوانند مشکل را تشخیص داده و آن را رفع کنند.
به یاد داشته باشید که تعمیر سمعک کاری تخصصی است و باز کردن یا دستکاری آن در خانه ممکن است باعث آسیب بیشتر شود. برای حفظ کیفیت و طول عمر سمعک خود، همیشه از راهنمایی و خدمات افراد متخصص استفاده کنید.
تعمیر سمعک پشت گوشی نامرئی یا ریک
سمعک پشت گوشی نامرئی که به آن سمعک ریک هم گفته میشود، یک مدل خاص از سمعکهای پشت گوش است. در این مدل، بخشی به نام رسیور (گیرنده صدا) به جای آنکه درون بدنه اصلی سمعک باشد، با یک سیم باریک و نرم که نوک آن پلاستیکی و ضدحساسیت است، وارد مجرای گوش فرد میشود. سمعک ریک ممکن است به دلایل مختلفی از جمله پاره شدن سیم، جمع شدن جرم روی رسیور، خرابی قطعات داخلی یا سوختن رسیور، از کار بیفتد. برخی مشکلات معمول مثل تمام شدن باتری را میتوانید خودتان برطرف کنید. اما برای تعمیر قطعات داخلی این سمعک، چون کار بسیار تخصصی است، توصیه میکنیم در صورت بروز هرگونه مشکل، آن را به متخصصان تعمیر سمعک بسپارید.

سمعکهای پشت گوشی نامرئی (که گاهی به آنها ریک هم میگویند) از ظریفترین و پیشرفتهترین انواع سمعک هستند. این مدلها در کانال گوش قرار میگیرند و از بیرون دیده نمیشوند. به همین دلیل، بسیاری از افراد آنها را ترجیح میدهند.
گاهی اوقات ممکن است این سمعکهای کوچک دچار مشکل شوند. این مشکلات میتواند شامل کم شدن صدا، ایجاد سوت، قطع و وصل شدن صدا یا از کار افتادن کامل دستگاه باشد.
برای تعمیر این سمعکها، باید به متخصص شنواییشناس یا مراکز خدمات سمعک مراجعه کنید. آنها با ابزارهای مخصوص، دستگاه را بررسی میکنند. مشکلات رایج معمولاً مربوط به جرم گرفتن، خرابی بلندگو یا رسیور، یا مشکل در مدارهای داخلی است.
توصیه میشود برای جلوگیری از خرابیهای جدی، از سمعک خود در برابر رطوبت و ضربه محافظت کنید و به طور منظم برای سرویس و تمیز کردن به کلینیک مراجعه نمایید.
تعمیر سمعک داخل گوشی و نامرئی
سمعک داخل گوشی نوع دیگری از سمعکهاست که از سمعک پشت گوشی کوچکتر میباشد. اجزای تشکیلدهنده آن دقیقاً مشابه دیگر سمعکهاست، با این تفاوت که این قطعات در اندازههای کوچکتری ساخته شدهاند. سمعکهای نامرئی ممکن است به دلایلی مثل خرابی یا جرمگرفتن رسیور، ترک خوردن پوسته یا مشکل در باتری و همچنین خرابی سایر اجزای داخلی، نیاز به تعمیر پیدا کنند.
درست مانند سمعکهای پشت گوشی نامرئی، فیلتر این سمعکها نیز پس از مدتی باید تعویض شود. اما برای اینکه این تعویض دیرتر لازم شود، باید به طور مرتب آن را تمیز کرد. روش تمیز کردن سمعک داخل گوشی و سمعک نامرئی تقریباً یکسان است.

تعمیر سمعکهای کوچکی که داخل گوش قرار میگیرند یا از نوع نامرئی هستند، نیازمند دقت و تخصص ویژهای است. این سمعکها به دلیل اندازه کوچک و قطعات ظریفشان، حساسیت بیشتری دارند. اگر مشکلی در عملکرد آنها پیش آمد، بهتر است برای بررسی و تعمیر به یک مرکز تخصصی و معتبر مراجعه کنید. تعمیرکاران در این مراکز با استفاده از ابزارهای دقیق، مشکل سمعک شما را تشخیص داده و آن را برطرف میکنند تا دوباره بتوانید به راحتی صداها را بشنوید.
راههای جلوگیری از خراب شدن سمعک
تعمیر سمعک ممکن است هزینههای سنگینی برای شما داشته باشد. برای جلوگیری از این هزینهها و افزایش عمر سمعک، کافی است چند نکته ساده اما مهم را رعایت کنید. در ادامه، بعد از اشاره به آموزش تعمیر سمعک، به راههای مراقبت از آن میپردازیم:
گوشهای خود را تمیز نگه دارید تا جرم گوش وارد سمعک نشود.
پس از چند بار استفاده، سمعک را با برس یا دستمال مخصوص بهطور منظم پاک کنید تا از نفوذ جرم به بخشهای داخلی آن جلوگیری شود.
وقتی از سمعک استفاده نمیکنید، آن را در جعبه مخصوص خود قرار دهید تا از آسیبهای فیزیکی در امان بماند.
اگر بدنه سمعک ترک برداشت، سریعاً آن را به یک تعمیرکار متخصص نشان دهید تا از هزینههای بیشتر پیشگیری شود.
هرگز با سمعک دوش نگیرید یا شنا نکنید. حتی اگر سمعکهای جدید ضد آب باشند، این فقط به معنای مقاومت در برابر رطوبت معمولی یا باران است و نباید با آنها وارد استخر شوید. در چنین مواقعی حتماً سمعک را از گوش خارج کنید.
اگر در منطقهای مرطوب زندگی میکنید، از قرصهای جذب رطوبت استفاده کنید. معمولاً داخل جعبه سمعک این قرصها وجود دارد. بهتر است شبها هنگام خواب، سمعک را در جعبه و کنار قرص رطوبتگیر بگذارید تا رطوبت آن گرفته شود.
اگر قرار است رادیولوژی، سیتیاسکن یا امآرآی انجام دهید، قرار گرفتن سمعک در معرض اشعه ممکن است به دستگاه آسیب بزند. بنابراین قبل از شروع آزمایش، حتماً سمعک را از گوش خارج کنید.
اگر برای مدت طولانی از سمعک استفاده نمیکنید، باتری را داخل آن نگذارید؛ زیرا رطوبت ممکن است به باتری نفوذ کرده و آن را خراب کند. پس اگر قصد دارید سمعک را برای مدتی کنار بگذارید، باتری را از دستگاه خارج کنید.
وقتی باتری سمعک تمام شد، باتری جدید را از برندهای معتبر بخرید. تاریخ انقضای آن را چک کنید و مطمئن شوید روی بستهبندی کلمه «سمعک» یا «Hearing Aid» نوشته شده باشد. این نشان میدهد باتری مناسب سمعک است.
سمعکهای داخل گوشی، چون مستقیم در مجرای گوش قرار میگیرند، از انواع پشت گوشی حساسترند و احتمال خرابیشان بیشتر است. بنابراین باید با دقت بیشتری از آنها مراقبت کنید. همچنین فیلتر ضد جرم (وکس گارد) این سمعکها باید مرتب بررسی و در صورت لزوم تعویض شود.
در نوزادان و کودکان، خطر آسیب به سمعک بیشتر است. نوزادان ممکن است سمعک را پرت کنند یا در دهان بگذارند و کودکان نیز ممکن است در حین بازی و فعالیت زیاد به آن صدمه بزنند.
در افراد مسن، ممکن است به دلیل مشکلات ناشی از سن، سمعک به خوبی تمیز نشود یا باتری به درستی در جای خود قرار نگیرد.

راهنمای گام به گام و ساده برای تعمیر کیبورد لپتاپ
اگر کیبورد لپتاپ شما مشکل پیدا کرده و برخی کلیدها کار نمیکنند یا عملکرد درستی ندارند، ممکن است بتوانید خودتان آن را تعمیر کنید. در اینجا مراحل کلی و سادهای برای این کار ارائه میشود.
**مراحل اولیه و مهم:**
1. **خطر برق گرفتاری:** پیش از هر کاری، لپتاپ را کاملاً خاموش کنید. سپس شارژر و باتری آن را جدا نمایید. این کار برای ایمنی شما و دستگاه ضروری است.
2. **ابزار مناسب:** برای باز کردن لپتاپ معمولاً به یک پیچگوشتی کوچک (اغلب از نوع چهارسو یا فیلیپس) نیاز دارید. همچنین میتوانید از یک کارت پلاستیکی نازک یا ابزار پلاستیکی مخصوص برای جدا کردن قابها بدون ایجاد خراش کمک بگیرید.
3. **آرامش و دقت:** عجله نکنید و هر قطعه و پیچی که باز میکنید را به ترتیب و با دقت کنار بگذارید تا هنگام سرهم کردن دچار مشکل نشوید.
**مراحل کلی تعمیر:**
* ابتدا پیچهای پشت لپتاپ را باز کنید تا بتوانید قاب زیرین آن را بردارید. ممکن است برخی پیچها زیر پدهای لاستیکی پنهان شده باشند.
* پس از باز کردن قاب، با احتیاط کیبورد را پیدا کنید. معمولاً یک کابل نازک، کیبورد را به مادربرد متصل کرده است. این کابل را با دقت از جای خود خارج کنید.
* حالا میتوانید کیبورد را از جای خود بلند کنید. در این مرحله میتوانید گرد و غبار یا ذرات ریز زیر کیبورد را تمیز کنید.
* اگر مشکل از یک یا چند کلید خاص است، میتوانید کلیدهای معیوب را با احتیاط از جای خود بیرون آورده و قسمت زیرین آنها را تمیز کنید. سپس دوباره کلیدها را سر جای خود قرار دهید.
* پس از تمیز کردن یا تعویض قطعات کوچک، همه مراحل را برعکس انجام دهید: کیبورد را سر جای خود بگذارید، کابل آن را وصل کنید، قاب را ببندید و پیچها را سر جای خود محکم کنید.
* در پایان، باتری و شارژر را وصل کرده و لپتاپ را روشن کنید تا از درست کار کردن کیبورد مطمئن شوید.
**نکته پایانی:** اگر در هر مرحله احساس کردید کار پیچیده است یا نمیدانید چگونه ادامه دهید، بهترین کار مراجعه به یک تعمیرکار حرفهای است تا از آسیب بیشتر به لپتاپ جلوگیری کنید.
—
معرفی ابزارهای ضروری برای تعمیر موبایل
برای تعمیر تلفن همراه، به مجموعهای از ابزارهای تخصصی و دقیق نیاز دارید. شناخت این ابزار اولین قدم برای ورود به دنیای تعمیرات موبایل است. برخی از اصلیترین این ابزارها عبارتند از:
* **پیچگوشتیهای دقیق:** مجموعهای از پیچگوشتیهای بسیار کوچک با سریهای مختلف (مانند چهارسو، فیلیپس، پنتیگرام و …) که برای باز کردن پیچهای ریز داخل موبایل ضروری هستند.
* **سیمقلاب یا پنس:** برای برداشتن و جابجایی قطعات حساس و ریز داخل دستگاه بدون آسیب زدن به آنها.
* **ابزار جداکننده پلاستیکی:** برای باز کردن قاب و بدنه موبایل بدون ایجاد خراش یا شکستگی روی پوسته.
* **هویه و هیتر:** از هویه برای لحیمکاری قطعات الکترونیکی و از هیتر (هوای گرم) برای نرم کردن چسبها و جدا کردن قطعاتی مانند صفحه نمایش استفاده میشود.
* **مولتیمتر:** برای اندازهگیری ولتاژ، جریان و تست اتصالات مدارهای الکترونیکی به کار میرود.
* **میزمتحرک ضد الکتریسیته ساکن (ESD):** این میزها از انتقال الکتریسیته ساکن بدن به قطعات حساس موبایل که ممکن است بسوزند، جلوگیری میکنند.
استفاده از ابزار مناسب و با کیفیت، نه تنها کار تعمیر را آسانتر میکند، بلکه احتمال آسیب دیدن گوشی را نیز به شدت کاهش میدهد.
سخن آخر
در این مطلب از رونیکس، روشهای تعمیر انواع سمعک را آموزش دادیم. سمعک ابزاری مهم و ضروری برای افراد کمشنواست و به همین خاطر، مراقبت و نگهداری مناسب از آن بسیار بااهمیت است. بنابراین توصیه میکنیم نکات ذکر شده در بالا را رعایت کنید تا از پرداخت هزینههای سنگین تعمیر سمعک جلوگیری شود. آیا شما تا به حال از سمعک استفاده کردهاید یا آن را تعمیر نمودهاید؟ لطفاً دیدگاهها و پرسشهای خود را با ما در میان بگذارید.
سوالات متداول
هزینه تعمیر سمعک معمولاً چقدر میشود؟
سمعکها معمولاً بین یک تا دو سال گارانتی دارند. اگر سمعک شما در این مدت مشکل پیدا کند، میتوانید به نمایندگی یا مرکز معتبر شرکت سازنده مراجعه کنید تا در صورت پوشش گارانتی، به صورت رایگان آن را تعمیر کنند. البته توجه داشته باشید که گارانتی ممکن است برخی قطعات را شامل نشود. هزینه نهایی تعمیر به عوامل مختلفی مانند مدل سمعک و دلیل خرابی آن بستگی دارد. اگر قطعاتی مثل میکروفون یا رسیور مشکل داشته باشند، هزینه تعمیر معمولاً کم است؛ اما اگر بخش اصلی مانند آمپلیفایر آسیب دیده باشد، احتمالاً هزینه تعمیر زیاد خواهد بود.
چه زمانی بهتر است سمعک را تعویض کنیم و تعمیر آن مقرون به صرفه نیست؟
عمر مفید معمول سمعکها حدود پنج سال است. اگر سمعک شما در مدت زمان کوتاهی بارها خراب شود، معمولاً تعویض آن به صرفهتر از ادامه تعمیرات مکرر خواهد بود.