این نوشته با مشارکت گروه تخصصی مبلمان دانشگاه تهران و مجله رونیکس و به قلم بیتا حموله، دانشجوی کارشناسی مهندسی صنایع مبلمان دانشگاه تهران، تهیه شده است.
استاندارد در واقع مجموعهای از قواعد، ویژگیها و دستورالعلملهای مشخص است که برای اطمینان از کیفیت، ایمنی و عملکرد مناسب کالاها، خدمات یا روشهای کاری تعریف میشود. کاربرد استانداردها، آسانتر کردن فعالیتهای اقتصادی، محافظت از حقوق خریداران و ارتقای سطح زندگی است. در زمینه تولید مبلمان نیز توجه به این استانداردها ضروری است. پایبندی به این معیارها توسط سازندگان، عاملی کلیدی برای کسب رضایت مشتری و تضمین کیفیت محصولات به شمار میرود. در ادامه این مطلب از مجله رونیکس، بیشتر با خصوصیات و ارزش مبلمانهای استاندارد آشنا خواهیم شد.
رونیکس را بخوانید.
دلایل اهمیت رعایت استاندارد در ساخت مبلمان
در این قسمت، به اصلیترین دلایلی میپردازیم که نشان میدهند چرا رعایت استاندارد در تولید مبلمان امری ضروری و مهم است.
۱- آسایش و تناسب با بدن: مبلمان باید طوری ساخته شود که استفاده از آن برای افراد، راحت و بدون زحمت باشد. وقتی اندازهها مطابق استاندارد باشد، مبلمان با ساختار طبیعی بدن انسان هماهنگ میشود. این کار از ایجاد درد و مشکل در استخوانها و ماهیچهها، مثل درد کمر و گردن، پیشگیری میکند.
۲- ایمنی: به کار بردن مواد اولیه مناسب و رعایت اصول استاندارد در ساخت مبلمان، احتمال خطرات ناشی از اشتباه در استفاده یا مشکلات مربوط به استحکام آن را کم میکند. توجه به مسائل ایمنی به ویژه در ساخت وسایل مخصوص کودکان بسیار مهم و ضروری است.
۳- آسانتر شدن ساخت و پخش: وقتی در طراحی و ساخت مبلمان از استانداردهای مشخصی پیروی شود، فرآیند تولید سادهتر و روانتر میشود و همچنین عرضه و فروش محصولات نیز آسانتر خواهد شد.
۴- جلب رضایت خریدار: مبلمانی که با در نظر گرفتن استانداردها طراحی و ساخته شده باشد، نظر مشتری را بیشتر جلب میکند و رضایت او را در پی دارد؛ چرا که مطابق با نیازها و انتظارات او تولید شده است.
ویژگیهای مبلمان استاندارد
۱- کیفیت مواد اولیه: محصولات استاندارد باید از مواد درجهیک مانند چوبهای محکم، پارچههای با دوام و فومهای مرغوب تولید شوند.
کیفیت رونیکس اتفاقی نیست!
۲- راحتی مبلمان: یک مبلمان استاندارد باید با اصول ارگونومیک طراحی شده باشد تا بدن در آن احساس آرامش کند و باعث خستگی و ناراحتی نشود.
۳- مقاومت و دوام: مبلمان استاندارد به دلیل ساختار مستحکم، عمر طولانیتری خواهد داشت. این محصولات در برابر وزن و فشارهای معمول، مقاومت کافی دارند و به راحتی آسیب نمیبینند.
۴- اندازههای درست: یک وسیله استاندارد باید اندازههایی مناسب و اصولی داشته باشد تا هم به راحتی در محیط جای بگیرد و هم برای همه افراد قابل استفاده باشد.
۵- اتصالهای محکم و مناسب: به کار بردن روش اتصال درست، باعث میشود مبلمان و صندلی در برابر فشار و وزن مقاوم باشد و از شکستن آن جلوگیری کند. در وسایل چوبی میتوان به اتصال کام و زبانه و اتصال پین (دوبل) اشاره کرد که اتصال کام و زبانه معمولاً محکمتر از اتصال پین است. این نوع اتصال بیشتر برای وصل کردن تیرهای جلو و عقب مبل و صندلی به پایههای آن به کار میرود.
۶- انتخاب چوب مناسب: چوبی که برای ساختن مبل و صندلی به کار میرود باید محکم و با جنس مناسب باشد. علاوه بر این، چوب باید به روش درستی خشک شده باشد و مقدار رطوبت آن در حد استاندارد باشد. اگر چوب بیش از حد خشک باشد یا به خوبی خشک نشده باشد، باعث میشود مبلمان مقاومت لازم را نداشته باشد، قطعات آن از هم جدا شود یا حتی روی چوب ترک بخورد. در صنعت مبلمانسازی، معمولاً مقدار رطوبت ایدهآل برای چوب بین ۱۲ تا ۱۵ درصد است. به این معنی که چوبهای وارداتی باید به این میزان رطوبت متعادل برسند تا هنگام ساخت، به مبلمان آسیبی نرسد و تحت فشار قرار نگیرد.
استانداردهایی که در ساخت مبلمان باید رعایت شود
**۱- استانداردهای ایمنی:** این استانداردها شامل موارد زیر میشوند:
* **استاندارد آزمایش استحکام و پایداری مبلمان:** با شماره EN12520 (مطابق با استاندارد ملی ایران به شماره ۱۸۶۸۸).
* **استاندارد ایمنی مبلمان برای جلوگیری از واژگونی:** این مورد به ویژه برای مبلمان کودکان بسیار مهم است و با کد ASTM F2057 شناخته میشود.
* **استاندارد ارزیابی استحکام ثابت، مقاومت در برابر خستگی و طول عمر قطعات مبلمان:** با شماره EN1022 (مطابق با استاندارد ملی ایران به شماره ۹۱۸۴).
* **استاندارد ارزیابی مقاومت اتصالات در سازههای چوبی:** با شماره EN 1728 (مطابق با استاندارد ملی ایران به شماره ۱۱۵۲۷).
**جايگاه روانشناسی رنگ در انتخاب مبلمان**
**۲- استانداردهای مواد:** در تولید مبلمان، به ویژه مبلمان مخصوص کودکان، باید از مواد غیرسمی و بیخطر استفاده شود. رعایت استاندارد CARB برای کنترل میزان انتشار گاز فرمالدهید در این بخش ضروری است.
**۳- استاندارد کیفیت:** این بخش شامل سیستمهایی است که کیفیت تولید را تضمین میکنند:
* **سیستم مدیریت کیفیت (ISO 9001):** این استاندارد اطمینان میدهد که فرآیندهای تولید به بهترین شکل انجام شده و خواستههای مشتری را برآورده میکنند.
* **استانداردهای دوام و مقاومت:** مانند استاندارد ISO 7170 که آزمایش دوام مبلمان را بررسی میکند و استاندارد BSEN 16139 که یک استاندارد دیگر برای سنجش مقاومت و طول عمر مبلمان است.
۴- ملاحظات زیستمحیطی: توجه به حفظ محیط زیست و بهرهگیری از موادی که قابلیت بازیافت دارند و همچنین استفاده از چوبهای دارای گواهی FSC که نشان میدهد چوب مورد استفاده از جنگلهای مدیریتشده و پایدار تهیه شده است.
۵- کنترل کیفیت و آزمایشها: انجام منظم آزمایشهای مختلف بر روی محصولات برای اطمینان از کیفیت و ایمنی آنها، مانند آزمونهای مقاومت در برابر فشار، کشش و خمش.
ابعاد استاندارد در ساخت مبلمان
ابعاد یک وسیله مبلمان بسته به نوع و کاربری آن میتواند متفاوت باشد، اما در حالت کلی اندازههای معمول و رایج آن به این شرح است:
۱- میزهای غذاخوری: بلندی آن معمولاً بین ۷۵ تا ۸۰ سانتیمتر است. پهنای آن حدود ۸۰ تا ۱۰۰ سانتیمتر و درازای آن نیز ۱۲۰ یا ۱۸۰ سانتیمتر میباشد.
۲- صندلی مخصوص میز غذاخوری: بلندی جای نشستن بین ۴۵ تا ۵۰ سانتیمتر است. پهنای نشیمنگاه حدود ۴۰ تا ۵۰ سانتیمتر و عمق آن نیز ۴۰ تا ۵۰ سانتیمتر در نظر گرفته میشود.
۳- مبل تکنفره: ارتفاع قسمت نشیمن معمولاً بین ۴۰ تا ۴۵ سانتیمتر است. عرض آن حدود ۷۰ تا ۹۰ سانتیمتر و عمق آن نیز بین ۵۰ تا ۶۰ سانتیمتر میباشد.
۴- مبل دو نفره: طول این مبل بین ۱۲۰ تا ۱۸۰ سانتیمتر و عمق آن نیز حدود ۷۰ تا ۹۰ سانتیمتر است.
۵- کاناپه سه نفره: طول آن معمولاً بین ۱۸۰ تا ۲۴۰ سانتیمتر و پهنای آن بین ۷۰ تا ۹۰ سانتیمتر است.
۶- میز تلویزیون: ارتفاع این میزها بین ۴۰ تا ۷۰ سانتیمتر و عرض آنها بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ سانتیمتر میباشد.
۷- کمد و کتابخانه: ارتفاع آنها معمولاً بین ۱۸۰ تا ۲۱۰ سانتیمتر، عرض بین ۸۰ تا ۱۲۰ سانتیمتر و عمق بین ۳۰ تا ۶۰ سانتیمتر است.
۸- کابینت آشپزخانه: اندازههای معمول کابینت به این شرح است:
کابینتهای بالایی: ارتفاع ۷۰ تا ۹۰ سانتیمتر و عمق ۳۰ تا ۳۵ سانتیمتر.
کابینتهای پایینی (کفپایه): ارتفاع ۸۰ تا ۹۰ سانتیمتر و عمق ۵۰ تا ۶۰ سانتیمتر.
رویه کابینت: ضخامت آن بین ۲ تا ۴ سانتیمتر و عمق آن معمولاً ۶۰ سانتیمتر است.
سخن آخر
استاندارد در واقع یک راهنما و معیار مشخص است که به سازندگان کمک میکند تا کالاها و خدمات خود را بهتر ارائه دهند. با رعایت استاندارد، کیفیت و ایمنی محصول تضمین میشود و این موضوع رضایت خریداران را جلب کرده و در نهایت به فروش بیشتر منجر میگردد. پیروی از استانداردها باعث میشود محصولات مطابق با ساختار طبیعی بدن انسان ساخته شوند؛ در نتیجه افراد هنگام استفاده از مبلمان، دچار مشکلات استخوانی و عضلانی ناشی از مبلمانهای نادرست نخواهند شد. همچنین توجه به استانداردهای مربوط به اندازهها در تولید مبلمان، سبب میشود محصولی مناسب، کارآمد و مفید برای مصرفکنندگان ایجاد شود.
در این نوشته از مجله رونیکس، به اهمیت رعایت استاندارد در تولید مبلمان پرداختیم. امیدواریم این اطلاعات برای شما سودمند بوده باشد. چنانچه پرسش یا نظری دارید، از طریق بخش دیدگاههای همین صفحه با ما در میان بگذارید.