مته یک وسیله پرکاربرد برای ایجاد سوراخ در مواد مختلف است. اندازه این ابزار بسیار متنوع است و از متههای بسیار ریز گرفته تا انواع بزرگ صنعتی را در بر میگیرد. یکی از اتفاقات رایج در زمان کار با مته، شکستن آن است.
در این نوشته قصد داریم دلایل شکسته شدن مته را بیان کنیم و راههای پیشگیری از این اتفاق را بررسی کنیم.
رونیکس را بخوانید.
مته چیست؟
مته یکی از قطعات اصلی برای سوراخکاری محسوب میشود. معمولاً این قطعه روی دستگاه دریل بسته میشود و کار ایجاد سوراخ را انجام میدهد. متهها با توجه به کاری که انجام میدهند و نوع مادهای که روی آن کار میکنند، شکلهای گوناگونی دارند؛ مانند مته معمولی، مته مخروطی، مته گردبر، مته دو فلزی، مته برگی، مته خزینه و انواع دیگر.
درباره تاریخچه به وجود آمدن و ساخت مته، مطالب جالبی در سایت نجار کوچک نوشته شده است:
„تاریخچه مته و پیدایش آن به سالهای ۱۷۸۰ تا ۱۷۹۰ میلادی در انگلستان برمیگردد. نخستین متهها بیشتر برای سوراخ کردن چوب به کار میرفت و بعدها برای فلزات نیز استفاده شد.
جالب است بدانید که ریشه این ابزار به دوران پیش از تاریخ میرسد؛ زمانی که انسانهای نخستین با استفاده از سنگهای تیز، سوراخ ایجاد میکردند یا آتش درست میکردند.
در همان سالهای اختراع نخستین متهها، در آلمان نیز تلاشهایی برای ساخت گونههای دیگر مته آغاز شد. آقای جیووانی مارتیگنونی با الگوبرداری از نمونههایی که برادرش از آمریکا آورده بود، توانست متههای مارپیچی را برای کار روی فلزات تولید کند.
پس از آن، در سالهای بعد شرکت «تویست دریل» در آمریکا پایهگذاری شد و متههای مارپیچی را به صورت انبوه ساخت و به بازار عرضه کرد.
امروزه دو نوع اصلی مته در بازار موجود است: متههای با ساقه گرد و متههای شیاردار. متههای شیاردار نیز خود بر اساس تعداد شیارها به انواع مختلفی مانند SDS Max، SDS Plus و غیره تقسیم میشوند.”
دلیل شکستن مته چیست؟
همانطور که در ابتدای این نوشته اشاره کردیم، عوامل مختلفی میتوانند باعث شکستن مته در حین کار شوند. در این مقاله قصد داریم هر یک از این دلایل را به طور جداگانه بررسی کنیم و روشهای کاربردی برای پیشگیری از آنها را ارائه دهیم.
علت شکستن مته و انتخاب ابزار نادرست
یکی از اصلیترین و سادهترین دلایل شکستن مته، استفاده از ابزار نامناسب است. متهها در گونههای گوناگونی ساخته میشوند. این دستهبندی بر پایهی کاری که باید انجام دهند و جنسی که از آن ساخته شدهاند، انجام میگیرد.
اگر متهی درستی برای کار خود برندارید، بدون شک ابزارتان آسیب خواهد دید. به عنوان مثال، برند رونیکس که به عنوان یکی از پرمدلترین برندهای بازار ابزار شناخته میشود، گونههای مختلفی از مته را تولید و به فروش میرساند.

مته برگی رونیکس
مته برگی رونیکس با کد RH-5320، از فولاد سختشده ساخته شده است. این مته با قطر ۲۰ میلیمتر، میتواند با دقت بسیار خوبی در چوب سوراخ ایجاد کند.
توجه داشته باشید که این مته فقط مخصوص کار روی چوب است. اگر از آن برای سوراخ کردن موادی مانند آهن یا پلاستیک استفاده شود، امکان شکستن مته یا آسیب دیدن کاربر وجود دارد.
بنابراین قبل از خرید، حتماً از مناسب بودن مته برای کار خود مطمئن شوید. میتوانید در این زمینه اطلاعات جمعآوری کنید یا از راهنمایی فروشنده کمک بگیرید. اگر نیاز به مشاوره تخصصی برای خرید ابزار دارید، میتوانید با شماره تلفن ۰۲۱-۶۴۹۷ تماس بگیرید.
مشاوران رونیکس بر اساس نیاز شما، بهترین ابزار را پیشنهاد میدهند. این راهنمایی برای خرید، کاملاً رایگان است.
دلیل شکستن مته و جنس بیکیفیت
انتخاب وسیله درست برای هر کاری، اولین قدم مهم است. بعد از آن باید سراغ برندی بروید که از خوبی و مرغوبیت محصولاتش مطمئن هستید.
یکی از علتهایی که مته حین کار میشکند، کیفیت پایین و جنس نامرغوب آن است. شرکتهای گوناگونی مته تولید میکنند و پیدا کردن یک جنس خوب، برای بسیاری از خریداران به یک مشکل تبدیل شده است.
وقت خرید مته، باید دقت ویژهای به جنس مواد اولیه و کیفیت ساخت آن داشته باشید. به طور نمونه، اگر میخواهید روی بتن سوراخکاری کنید و به دنبال متهای قوی و باکیفیت هستید، مته چهار شیار رونیکس با کد آیتم RH-5001 میتواند گزینه مناسبی برای شما باشد.

مته چهار شیار رونیکس
مته چهار شیار رونیکس با سایز ۱۱۰ در ۶ میلیمتر و مدل RH-5001، از مواد اولیه مرغوب تولید شده و بدنه آن از فولاد مقاوم ساخته شده است. این مته با داشتن شیارهای مارپیچ و دقیق، گزینه مناسبی برای ایجاد سوراخ در بتن، سنگ و دیگر مصالح ساختمانی به شمار میرود.
یکی از نکات برجسته این مته، نوک آن است که از آلیاژ محکم کاربید تنگستن ساخته شده است. این محصول تحت فرآیند سختکاری در دمای بالا قرار گرفته تا سرعت و دقت کار شما هنگام سوراخکاری افزایش یابد.
رونیکس که به عنوان یکی از پرمحصولترین برندهای ابزار در ایران شناخته میشود، در ساخت این مته به تمام جزئیات توجه کرده است. استفاده از مواد باکیفیت، تنها بخشی از فرآیند تولید یک مته بادوام و کارآمد است.
بیشتر بخوانید: انواع مته و قسمت های مختلف آن
علت شکستن مته و سرعت بالا
شاید خیلیها فکر کنند کار با دریل ساده است. فقط کافی است مته را در جای خود بگذارید و دکمه آن را فشار دهید! ولی واقعیت این نیست. مهارت در کار با دریل نیاز به تمرین و آگاهی دارد.
یکی از نکات کلیدی هنگام سوراخ کردن، انتخاب سرعت درست برای دریل است. این سرعت مناسب به خود دستگاه، نوع مته و همچنین جنس مادهای که میخواهید در آن سوراخ ایجاد کنید، بستگی دارد.
اگر سرعت دریل را بیشتر از حد لازم بالا ببرید، احتمال شکستن مته زیاد میشود.
برای جلوگیری از این اتفاق، بهتر است راهنمای روی جعبه مته و دفترچه راهنمای دریل را با دقت بخوانید.

افزایش دما علت شکستن مته
بین کیفیت سوراخکاری و دما، یک رابطه معکوس وجود دارد. به این معنی که با افزایش دما، کیفیت کار کاهش مییابد. البته مقداری گرم شدن در محل سوراخ، امری طبیعی است، اما اگر این گرما از حد معمول فراتر برود، ممکن است باعث شکستن مته شود.
برای جلوگیری از گرمای زیاد و مشکلات ناشی از آن، بهتر است هنگام کار با مته از مواد روانکننده کمک بگیرید. این مواد مخصوص، در بازار موجود هستند. برخی افراد نیز برای این منظور، از ترکیب آب و صابون استفاده میکنند.
اموزش جلوگیری از شکستن مته و انتخاب زاویه درست
انتخاب زاویه مناسب برای سوراخکاری، نقش کلیدی در جلوگیری از شکستن مته دارد. هنگام کار، باید با توجه به جنس مادهای که میخواهید سوراخ کنید، قطر دریل و همچنین جنس خود مته، زاویه صحیحی را برای سوراخکاری در نظر بگیرید. رسیدن به این مهارت و انتخاب بهترین زاویه، به تجربه و تخصص کاربر نیز وابسته است.
براده برداری مناسب برای محافظت از مته
یک دلیل رایج برای شکستن مته، به ویژه هنگام سوراخ کردن فلزات، خارج نشدن صحیح برادهها است. شیارهای مارپیچ روی مته دقیقاً برای همین وظیفه طراحی شدهاند. هرچه عمق این شیارها بیشتر باشد، خروج برادهها در حین کار راحتتر و بهتر صورت میگیرد.
اما اگر برادهها به خوبی خارج نشوند، ممکن است مته درون قطعه کار گیر کند و در نهایت بشکند.

مته رونیکس مدل RH-5007
به عنوان نمونه، مته ۴ شیار رونیکس مدل RH-5007 از بدنهای فولادی ساخته شده که بسیار محکم است و میتواند کارهای سنگین را به خوبی انجام دهد. طراحی شیارهای مارپیچ و دقیق این مته، باعث میشود سرعت کار بالا برود و نتیجه نهایی با دقت بسیار خوبی به دست آید.
افزایش بیش از حد نیرو دلیل شکستن مته
هنگام سوراخکاری، فرد باید نیرویی به دریل وارد کند. این نیرو باید با نوع کار، توان دریل و اندازه مته هماهنگ باشد. یکی از نکات مهم برای جلوگیری از شکستن مته، کنترل دقیق همین نیرو در حین کار است.
برای حل این مشکل، بهتر است از ابتدا راه درست را انتخاب کنید. اگر روی مواد سخت مانند سنگ یا بتن کار میکنید، بهتر است از دریل چکشی استفاده کنید. این نوع دریلها علاوه بر چرخش، ضربههای کوچک و پشت سر هم هم وارد میکنند و کار را آسانتر میکنند.
به عنوان مثال، دریل چکشی رونیکس مدل ۲۲۵۰ یکی از قدرتمندترین مدلهای این برند است. این دریل موتور صنعتی و بادوام ۸۵۰ واتی دارد، طراحی راحت و بدنه خوشدستی دارد و با کیفیت بسیار بالا ساخته شده است. میتوان از آن هم برای سوراخکاری عادی و هم برای حالت چکشی استفاده کرد. موتور قوی آن ۳۰۰۰ دور در دقیقه سرعت دارد و به راحتی در مواد سخت مانند چوب، فلز و بتن نفوذ میکند. این ویژگیها، آن را به یک دریل چکشی ویژه تبدیل کرده است.

دریل رونیکس مدل ۲۲۵۰ یک ابزار قدرتمند و قابل اعتماد برای سوراخکاری و کارهای مختلف است. این دریل با طراحی مناسب و وزن متعادل، کار با آن را برای مدتزمان طولانی آسان میکند. موتور قدرتمند آن میتواند به راحتی در سطوح مختلف مانند چوب، فلز و حتی بتن کار کند.
این مدل دارای قابلیت تنظیم سرعت است که به شما امکان میدهد با توجه به جنس مادهای که روی آن کار میکنید، سرعت مناسب را انتخاب کنید. همچنین، طراحی دسته آن به گونهای است که به خوبی در دست جای میگیرد و کنترل دقیقتری را در حین کار فراهم میکند.
دریل رونیکس ۲۲۵۰ برای استفادههای معمول در خانه، تعمیرات کوچک و حتی پروژههای حرفهای تر مناسب است. این وسیله با دوام و کارآمد، میتواند کمک بزرگی برای انجام سریع و دقیق کارهای شما باشد.
کند شدن مته
یکی از دلایل شکست مته در حین کار، کند شدن نوک آن است. باید بدانید که هر مته، با هر کیفیت و توانی، یک عمر مفید مشخص دارد. اگر نوک مته دیگر تیز و مقاوم نباشد، به خاطر فشاری که برای انجام کار به آن وارد میشود، میشکند.
بیشتر بخوانید: ۰ تا ۱۰۰ معرفی انواع رولپلاک + کاربرد
مته را درست جا بیاندازید!
پیش از شروع سوراخکاری، باید مته را به شکل صحیح درون سهنظام قرار دهید و محکم کنید. حتماً پیش از روشن کردن دریل، بررسی کنید که مته کاملاً در جای خود ثابت شده باشد. اگر مته به خوبی در سهنظام بسته نشود، احتمال شکستن آن بسیار زیاد میشود.
رونیکس سازنده متههای باکیفیت
در زمان انتخاب مته، مهمترین نکته این است که به نام و اعتبار سازنده آن دقت کنید. رونیکس به عنوان یکی از پرمحصولترین برندهای موجود در بازار ابزار، انواع متههای قدرتمند، با کیفیت و مناسب برای کاربردهای مختلف را تولید میکند.
متههای رونیکس، مانند سایر محصولات این شرکت، با رعایت استانداردهای کیفیت جهانی ساخته میشوند و میتوانند پاسخگوی تمام نیازهای مصرفکنندگان باشند.
سوالات متداول
مهمترین دلیل شکستن مته در حین کار چیست؟
شکستن مته میتواند علتهای مختلفی داشته باشد. از اصلیترین این دلایل میتوان به مواردی مانند کیفیت نامناسب مته، اعمال فشار خیلی زیاد، استفاده نکردن از روغن یا روانکار، گرمای بیش از حد و کند شدن لبه مته اشاره کرد.
آیا بین نوع دریل و انتخاب مته ارتباطی وجود دارد؟
قطعاً بله. متهها باید با توجه به نوع کاری که انجام میدهید و همچنین نوع دریلی که استفاده میکنید، انتخاب شوند. اگر به این دو نکته توجه نکنید، ممکن است مته بشکند یا حتی اتفاقات ناگوار دیگری رخ دهد.
روانکار چه نقشی در کارایی دریل و مته ایفا میکند؟
هنگام سوراخکاری، مته گرم میشود. این گرما کار کردن با مته را سخت میکند و اگر خیلی زیاد شود، باعث شکستن آن میگردد. استفاده از روانکار باعث کاهش اصطکاک میشود. در نتیجه هم مته بهتر کار میکند و هم از شکستن آن جلوگیری میشود.