سنتور سازی است که به مرور زمان، چه در حال استراحت باشد و چه در حال نواخته شدن، گرد و خاک روی آن جمع میشود. این گرد و خاک به تدریج باعث میشود ساز تمیزی خود را از دست بدهد و حتی در کوک آن هم مشکل ایجاد کند. به همین دلیل بهتر است حداقل هفتهای یک بار سنتور خود را تمیز کنید.
برای تمیز کردن سنتور باید روش درست آن را بلد باشید، چون اگر اشتباه انجام شود، ممکن است به ساز آسیب جدی بزنید. در ادامه، یک راهنمای ساده و پنج مرحلهای برای تمیز کردن سنتور آورده شده تا بتوانید به راحتی از ساز خود مراقبت کنید. همچنین اگر میخواهید اطلاعات بیشتری درباره نگهداری از سنتور داشته باشید، میتوانید به وبلاگ مدیر تولز مراجعه کنید.
وسایل موردنیاز برای تمیز کردن سنتور
وسایل مورد نیاز:
یک چوب بافتنی، خطکش یا یک تکه سیم نازک
یک تکه پارچه نمدی یا پارچهی میکروفایبر
پر شترمرغ یا یک قلمو
روغن زیتون
سشوار یا دستگاه دمندهی هوا (در صورت تمایل)
مراحل گام به گام تمیز کردن سنتور
۱. انتخاب دستمال مناسب
برای شروع، یک دستمال از جنس نمد یا میکروفایبر تهیه کنید. این نوع دستمالها به خوبی گرد و خاک را به خود جذب میکنند. اندازهٔ دستمال باید حداقل به پهنای ساز باشد تا بتوانید به راحتی از آن استفاده کنید. ضخامت دستمال هم مهم است؛ اگر خیلی کلفت باشد، تمیز کردن قسمت سمت راست سنتور، یعنی زیر سیمهای زردرنگ پشت خرک، سخت خواهد شد. یادتان باشد که هیچوقت دستمال را خیس نکنید، چون رطوبت باعث زنگزدن سیمها میشود.
۲. رد کردن پارچه از زیر سیمها
یک میله باریک مثل خطکش یا یک تکه سیم بردارید و پارچه را از زیر سیمهای سنتور رد کنید. بعد، دو سر پارچه را گرفته و آن را به آرامی روی صفحه ساز به سمت چپ و راست بکشید. با این روش به راحتی میتوانید گرد و غبار روی سنتور را پاک کنید.
۳. استفاده از دستگاه بلوور یا سشوار (اختیاری)
مرحله سوم برای تمیز کردن سنتور، یک روش جایگزین و اختیاری محسوب میشود. برخی افراد به جای استفاده از دستمال و میله مخصوص، از سشوار یا دستگاه باد برای پاک کردن گرد و غبار ساز استفاده میکنند. اما این روش معمولاً توصیه نمیشود، چون ممکن است فشار هوا باعث به هم خوردن کوک سنتور شود. بنابراین بهتر است همان مرحله دوم را برای تمیز کردن ساز انجام دهید.
۴. تمیز کردن گوشهها
همانطور که گفتیم، پاک کردن گوشههای سنتور و فضاهای بین خرکها با دستمال سخت است. به همین دلیل در این مرحله به یک پر شترمرغ یا یک قلم موی باریک احتیاج خواهید داشت. با کمک پر یا قلم مو میتوانید تمام زوایای ساز خود را به راحتی تمیز کنید، بدون اینکه نگران ایجاد خط و خش روی سطح آن باشید.
۵. جلا دادن سنتور
بعد از این که سنتور را کاملاً تمیز کردید و همه گرد و خاک روی آن را پاک کردید، اگر لازم بود میتوانید کمی به آن جلای بیشتری بدهید. برای براق کردن سنتور، بهتر است از روغنی استفاده کنید که بو نداشته باشد و به رنگ ساز آسیب نزند. در این شرایط، روغن زیتون گزینه خوبی است. فقط یادتان باشد این کار را زیاد تکرار نکنید و بیش از حد به ساز روغن نزنید.
نکاتی کلی برای کاهش آلودگی و آسیب در سنتور
رطوبت هوا برای ساز سنتور بسیار زیانآور است و به مرور زمان به سیمهای آن آسیب میزند. علاوه بر شهرهایی که هوای مرطوبی دارند، حتی استفاده از کولر آبی در منزل هم میتواند باعث ایجاد رطوبت شود. برای محافظت از ساز در برابر این رطوبت، همیشه یک پارچه نازک روی سنتور بیندازید و آن را داخل جعبهاش قرار دهید.
سنتور را هرگز نزدیک وسایل گرمایشی مثل بخاری یا شومینه نگذارید، زیرا گرمای زیاد به چوب ساز صدمه وارد میکند.
هیچگاه هیچ مایعی، حتی آب، روی سطح سنتور نریزید. تنها موادی که مجاز هستید استفاده کنید، روغنهای مخصوص براق و جلا دادن ساز هستند.