نکات مهم در مورد سیم سنتور که باید بدانید

هر سازی نکات کلیدی دارد که هنگام خرید و مراقبت از آن باید رعایت کنید تا در نهایت سازی با کیفیت و خوش‌صدا در اختیار داشته باشید. سنتور هم از این قاعده مستثنی نیست و بخش سیم‌های آن اهمیت ویژه‌ای دارد. به همین دلیل، در ادامه این نوشته از وبلاگ مدیر تولز، نکات اساسی مربوط به سیم سنتور را بررسی کرده‌ایم.

نکات مهم در مورد سیم سنتور

سنتور در مجموع ۷۲ سیم دارد. در گذشته و تا حدود صد سال پیش، چون سیم‌های فلزی در دسترس نبود، سازندگان از ریسمان‌های ابریشمی برای سیم‌های سنتور استفاده می‌کردند. بعدها کمکم سیم‌های برنجی و فولادی جایگزین ابریشم شد.

سیم‌های سنتور معمولاً به صورت دسته‌های چهارتایی کوک می‌شوند، به این معنی که هر چهار سیم با هم یک نت را تولید می‌کنند. به همین دلیل اگر حتی یکی از این سیم‌ها با بقیه هماهنگ نباشد، صدای ساز ناخوشایند و ناموزون خواهد شد.

جنس سیم تأثیر بسیار زیادی در کیفیت صدای سنتور دارد. به همین خاطر است که بیشتر نوازندگان ماهر و حرفه‌ای، به جای سیم‌های برنجی از سیم‌های برنزی استفاده می‌کنند تا صدای بهتری از ساز خود بشنوند.

آشنایی با انواع سیم های سنتور

سنتور دارای تعداد زیادی سیم است که هر کدام وظیفه خاص خود را دارند. به طور کلی، این سیم‌ها را می‌توان در دو گروه اصلی دسته‌بندی کرد:

سیم های زرد

سیم‌های زردرنگ از جنس آلیاژ برنج ساخته شده‌اند و مسئول ایجاد صداهای بم و عمیق در ساز هستند. این سیم‌ها به صورت یکی در میان روی خرک‌های سمت راست ساز قرار گرفته‌اند.

سیم های سفید

سیم‌های سفیدرنگ که از ترکیب نیکل ساخته شده‌اند، برای ایجاد نت‌های زیر و بلند به کار می‌روند. این سیم‌ها به صورت یکی در میان روی پایه‌های سمت چپ ساز قرار گرفته‌اند.

ضخامت سیم سنتور

سیم‌های سنتور معمولاً قطری بین ۰/۴۰ تا ۰/۴۵ میلی‌متر دارند. جنس این سیم‌ها نقش بسیار مهمی در کیفیت صدای ساز دارد. به همین دلیل در بیشتر سنتورهای حرفه‌ای از سیم‌های برنزی (که رنگی متمایل به قرمز و مس مانند دارد) استفاده می‌شود، نه از سیم‌های برنجی (که رنگ زرد دارند). طبیعی است که کیفیت و جنس سیم‌ها روی قیمت نهایی سنتور هم تأثیر مستقیم می‌گذارد.

دلیل سیاه شدن سیم‌های سنتور

سیم‌های سنتور در اثر رطوبت هوا دچار اکسید شدن و تغییر رنگ می‌شوند. اما گاهی پیش می‌آید که دو سنتور در یک محیط قرار دارند، ولی سیم‌های یکی از آن‌ها تیره‌تر و سیاه‌تر می‌شود. این اتفاق به دلیل تبادل الکترون بین چوب و سیم‌هاست و به جنس چوب و فلز سیم‌ها بستگی دارد. برای تمیز کردن سیم‌ها می‌توان از کاغذ سمباده نرم استفاده کرد.

علت سیاه شدن سیم‌های سنتور

سیم‌های سنتور در اثر رطوبت هوا دچار اکسید شدن و تغییر رنگ می‌شوند. اما گاهی اوقات دو سنتور در شرایط یکسان قرار دارند، ولی سیم‌های یکی از آن‌ها تیره‌تر و سیاه‌تر می‌شود.
علت این اتفاق، واکنش‌های شیمیایی بین عناصر موجود در چوب و سیم است که باعث جابه‌جایی الکترون‌ها می‌شود.
برای تمیز کردن سیم‌ها می‌توان از سمباده نرم استفاده کرد.

دلایل ناکوک شدن سنتور

سنتور را در نظر بگیرید که در محیطی با دمای ثابت و میزان رطوبت یکسان قرار دارد. حال اگر فقط یکی از سیم‌ها به صورت نامرتب و خارج از نت مورد نظر کوک شود، احتمالاً مشکل از جابه‌جایی گوشی‌های معمولی سنتور است یا ممکن است شکل و فرم شیطانک instrument به درستی نباشد. اما اگر در چنین شرایطی، تمام سیم‌های سنتور با هم زیر یا بم شوند، مشکل احتمالاً از روش قرارگیری پل‌های سنتور سرچشمه می‌گیرد.

 زمان تعویض سیم سنتور

در شرایط عادی و استفاده معمولی، پیشنهاد می‌شود این وسیله تقریباً هر دو سال یکبار تعویض شود.

اگر از این وسیله به صورت حرفه‌ای و برای کارهای بسیار دقیق استفاده می‌کنید، بهتر است آن را در بازه زمانی کوتاه‌تری، بین چهار ماه تا یک سال، جایگزین کنید.