کالیمبا که گاهی به آن پیانوی انگشتی هم میگویند، سازی است با ریشهای کهن از قاره آفریقا. اگرچه این روزها نام این ساز بیشتر به گوش میخورد، تاریخچه آن به چندین هزار سال پیش بازمیگردد. در بخش بعدی این نوشته از وبلاگ مدیر تولز، با دانستنیهای جالب درباره ساز کالیمبا همراه باشید.
آشنایی با نکات جالب ساز کالیمبا
وضعیت تیغه ها
به قطعههای فلزی روی ساز کالیمبا، تیغه میگویند. این تیغهها عامل اصلی تولید صدا در این ساز هستند. صدای کالیمبا معمولاً آرام و ملایم است، ولی همین صدای لطیف میتواند شنونده را بهشدت مجذوب خود کند.
جنس تیغه ها
بسته به سطح توانایی شما در نواختن کالیمبا، از تیغههای متفاوتی استفاده میشود. اما به طور کلی، این تیغهها از جنس فلزاتی مثل: فولاد ضدزنگ، فولاد بازیافتی و فولاد مخصوص فنر ساخته میشوند.
اصطلاح «سنگ معدن» نیز به فلز خام و تصفیهنشده گفته میشود.
با این وجود، تیغههای کالیمبا معمولاً از «سنگ آهن»، «فلز سنگ معدن» یا «سنگ فلز» تولید میشوند.
بیشتر کالیمباهای رایج امروزی ۱۷ تیغه دارند. البته انواع دیگری با ۱۰، ۱۲ یا ۱۵ تیغه نیز وجود دارند.
همچنین مدلهایی با هفت یا هشت تیغه ساخته میشوند که معمولاً برای نواختن آهنگهای مشهور کاربرد ندارند، اما برای ایجاد آرامش و نواختن ملودیهای ساده بسیار مناسب هستند.
سبک یا Styleکالیمبا توانسته در بین مخاطبان خود نظرات بسیار مثبتی را کسب نموده و به طور کل این ساز را جذاب و سرگرم کننده میدانند.
اما نکته مهم در مورد کالیمبا، شیوه ساخت آن است.
یکی از چیزهایی که میتواند توجه شنونده را جذب کند، شکل بدنه یا تیغههای متفاوت این ساز است. در واقع این شکلها، نشاندهنده سبک ساز هستند. بسته به سبک و موادی که در ساخت آن به کار رفته، کیفیت صدا تغییر میکند و هر کدام صدای مخصوص به خود را تولید میکنند.
جعبه های تشدید کننده
کالیمباهایی که جعبهی توخالی و تیغههای کمتری دارند، معمولاً صدای بلندتری تولید میکنند. در مقابل، کالیمباهای با بدنهی توپُر و بدون حفره، اغلب صدای کمحجمتر و ملایمتری دارند.
یک ویژگی دیگر کالیمباهای بدون حفره، وزن سبکتر آنهاست؛ چون در ساختشان از چوب کمتری استفاده شده است.
اما بیشتر کالیمباهای رایج امروزی، مجهز به جعبهی تشدید صدا هستند.
یکی از برتریهای مهم جعبههای تشدید، این است که به شما اجازه میدهند افکت «واه-واه» را ایجاد کنید. حتماً این صدای خاص را هنگام نواختن کالیمبا شنیدهاید. با پوشاندن و باز کردن سوراخهای پشت ساز، میتوانید این افکت را اجرا کنید و صدای آن را تغییر دهید.
معرفی رایج ترین انواع چوب برای ساخت کالیمبا
به طور کلی، کالیمباها از چوب ساخته میشوند. نوع چوبی که در ساخت این ساز به کار میرود، نقش بسیار مهمی در کیفیت صدای آن دارد.
میتوان گفت که هرچه چوب ساز سختتر باشد، صدای آن رساتر و پرطنینتر خواهد بود. دلیل این موضوع آن است که در چوبهای سخت، امواج صوتی جذب نمیشوند، بلکه بهتر منعکس میگردند.
رایجترین چوب ها
در ادامه، برخی از پرکاربردترین انواع چوب را به شما معرفی میکنیم. این فهرست بر اساس درجه سختی تقریبی هر چوب مرتب شده است.
• چوب رزوود (۱۷۸۰)
• چوب صندل (۱۶۸۰)
• چوب افرا (۱۴۵۰)
• چوب بامبو (۱۳۸۰)
• چوب کوا (۱۱۷۰)
• چوب گردو (۱۰۱۰)
• چوب کافور (۹۵۰)
• چوب توس (۹۱۰)
• چوب ماهون (۸۰۰)
• چوب صنوبر (۷۰۰)