پرلود در زبان فارسی به معنی پیشدرآمد، دیباچه و بخش آغازین یک اثر است و خود نیز یک قالب موسیقایی محسوب میشود. اگر دوست دارید با قالبهای موسیقی بیشتر آشنا شوید، در این نوشته از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام میخواهیم قالب پرلود را برای شما شرح دهیم. تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
**قالب پرلود در موسیقی**
پرلود قطعهای موسیقایی است که معمولاً کوتاه است و در بیشتر موارد پیش از یک قطعه بلندتر اجرا میشود. این واژه به شکل کلی برای هر آهنگی که قبل از اجرای قطعات مذهبی، غیرمذهبی یا اپرا نواخته شود، به کار میرود.
در سده هفدهم میلادی، نوازندگان ارگ به طور ویژه شروع به ساختن پرلودهایی با ساختاری آزاد و بدون قاعده برای پیشدرآمد فوگهای پیچیده خود کردند. سرشناسترین آهنگسازی که در این قالب کار کرد، یوهان سباستین باخ است که به هر پرلود شخصیت مستقل و ویژهای بخشید.
پرلودهای فردریک شوپن و کلود دبوسی
پرلودهای فردریک شوپن و کلود دبوسی قطعاتی کوتاه و مستقل با شخصیتهای متمایز هستند که در فضایی ویژه خلق شدهاند. شوپن علاوه بر پرلود، اتودهایی نیز تصنیف کرده که از نظر ساختاری کمی با پرلودهایش متفاوتاند. در مقابل، پرلودهای دبوسی اغلب عنوانهای توصیفی و بهیادماندنی دارند و گاهی ساختاری رؤیایی و آزاد، شبیه به راپسودی، پیدا میکنند. دمیتری شوستاکویچ نیز از آهنگسازان سده بیستم است که آثار برجستهای در این فرم موسیقایی پدید آورده است.
پرلودها شکل ثابت و یکسانی ندارند. گاهی تنها از رشتهای از آرپژ ساخته میشوند، گاهی یک الگوی خاص از قطعه اصلی را ارائه میدهند، گاهی بخشی آزاد با بافت کنترپوانتیک هستند و حتی در مواقعی بخشی کاملاً آوازگونه به خود میگیرند.
پرلود در معنای واژگانی به معنی پیشدرآمد، دیباچه یا بخش آغازین یک چیز است. این فرم از آهنگسازی، ایده اولیهاش را از سازهای کلاویهای به جز ارگ گرفته است. در ساز ارگ میتوان یک آکورد را به مدت دلخواه نگه داشت، اما در سازهایی مانند هارپسیکورد یا پیانو این امکان به راحتی وجود ندارد.
به همین دلیل بود که آهنگسازان پایان سده هفدهم و آغاز سده هجدهم، به ویژه در دوره باروک، به فرمی علاقه نشان دادند که در آن نتهای یک آکورد به جای نواخته شدن همزمان، پشت سر هم اجرا میشدند و به این ترتیب فرمی به نام پرلود را پدید آوردند.
باخ ، تاثیرگذار در شناخت پرلود
وقتی در موسیقی نام “پرلود” به گوش میرسد، تقریباً همه بیدرنگ به یاد باخ، آهنگساز بزرگ میافتند. شاید یکی از زیباترین و در عین حال سادهترین پرلودهای او، قطعهای باشد که در آغاز کتاب مشهور “کلاویه خوشآهنگ” (Well Tempered Clavier) قرار دارد.
پس از آن، به تدریج پرلود به عنوان یک قالب مستقل در موسیقی پذیرفته شد و آهنگسازان بزرگی مانند شوپن، دبوسی و راخمانینف در این سبک به خلق پرلود پرداختند. شارل گونود، موسیقیدان فرانسوی، در سال ۱۸۵۹ ملودی بسیار زیبایی بر روی همان پرلود اول باخ نوشت و آن را “آوه ماریا” نامید. از آن زمان به بعد، این قطعه مشهور به نام “آوه ماریا” شناخته میشود.