موسیقی را میتوان به دو شیوه اصلی تجربه کرد: یکی اجرای زنده و دیگری موسیقی ضبط شده در استودیو. در این نوشته از وبلاگ مدیر تولز، میخواهیم به تفاوتهای این دو نوع اجرا بپردازیم و ویژگیهای خاص هر یک را بررسی و با یکدیگر مقایسه کنیم.
آیا تفاوت اجرای زنده و ضبط شده زیاد است؟
در گذشته، امکانات ضبط صدا و روشهای ویرایش آن، بسیار سادهتر از امروز بود. به همین خاطر، فرق اجرای زنده و استودیویی چندان محسوس نبود. اما حالا با پیشرفت تکنولوژی در حوزه موسیقی، این تفاوت خیلی بیشتر شده است. حتی در بعضی موارد، اجرای زنده یک خواننده با نسخه استودیویی او بسیار متفاوت به نظر میرسد. بخشی از این تفاوت به هیجان و حسِ صحنه مربوط میشود؛ اما دلایل دیگری نیز در این موضوع نقش دارند که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
اطلاعات جامعتری در مورد این موضوع را در آیا پدر سمفونی ایران را می شناسید؟ پیدا کنید.
علل تفاوت اجرای زنده موسیقی و اجرای ضبط شده
هیجان
یک تفاوت مهم بین کنسرت زنده و آهنگ ضبطشده، مسئله هیجان است. تقریباً همه موافقند که حس و انرژی اجرای زنده، خیلی بیشتر از وقتی است که همان آهنگ از طریق فایل یا سیدی پخش میشود.
در استودیو و هنگام ضبط، هیچ تماشاگری حضور ندارد و هنرمندان میتوانند بارها و بارها قطعه را تکرار و اصلاح کنند تا در نهایت بهترین نسخه ممکن ثبت شود.
اما در اجرای زنده، نوازندگان و خوانندگان باید بسیار ماهر و آماده باشند و تمام توان خود را در یک اجرای یکباره و بینقص به نمایش بگذارند.
تعامل
در کنسرتهای زنده، یک ارتباط پویا و دوطرفه بین هنرمندان روی صحنه و حضار در سالن شکل میگیرد. نوازندگان و خوانندگان از این انرژی و تشویقهای مستقیم، نیرو میگیرند و با انگیزه و شور بیشتری به اجرا ادامه میدهند. اما در یک اجرای استودیویی که از قبل ضبط میشود، این نوع انرژی و ارتباط مستقیمی وجود ندارد و تنها شنوندگان کار، مهندسان صدا و عوامل فنی پشت کنسولهای استودیو هستند. در چنین شرایطی، هنرمند باید به جای تکیه بر انرژی بیرونی، به درون خود رجوع کند و تمام تمرکز خود را به کار گیرد تا بتواند اجرایی دقیق و بدون نقص ارائه دهد.
کیفیت صدا
در اجرای زنده، ممکن است کیفیت صدا کم و زیاد شود و گاهی اوقات به دلیل امکانات سالن و شرایط محیط، افت کند. این اتفاق حتی برای خوانندگان بسیار حرفهای هم روی صحنه میافتد. اما در ضبط استودیویی چنین مشکلاتی وجود ندارد، چون استودیو فضایی است که همه چیز در آن تحت کنترل است و مخصوص ضبط صدا ساخته شده. همچنین، میکس و مسترینگ اصولی و تخصصی، باعث میشود کیفیت نهایی کار بسیار بالا باشد.
در این مقاله ماهور زمانه پور مدرس تنبک اطلاعات مفیدی آمده است.
برای درک عمیقتر این موضوع، مطلب بهترین سایز کالیمبا برای شروع کدام است؟ را بخوانید.
برای یادگیری پیشرفته، به جیمی هندریکس، بهترین نوازندهی تاریخ مراجعه کنید.
اطلاعات جامعتری در مورد این موضوع را در موزیکالیته به چه معناست؟ پیدا کنید.
در این مقاله خلیفه میرزا آغه غوثی، پدر دف ایران اطلاعات مفیدی آمده است.
متفاوت یا تکراری بودن تجربه
برای اینکه تفاوت بین موسیقی زنده و موسیقی ضبطشده را بهتر بفهمید، یک آهنگ مشخص را در نظر بگیرید. وقتی شما بارها به نسخه ضبطشده آن گوش میدهید، هر بار همان صدای قبلی را میشنوید و تجربه شما تقریباً یکسان است. اما اگر چند بار به اجرای زنده همان آهنگ گوش دهید، هر بار ممکن است احساس و تجربه جدیدی داشته باشید. دلیل این تفاوت این است که شرایط سالن، نور، کیفیت وسایل صوتی و حتی حال و هوای محیط روی صدای خواننده و نحوه اجرا اثر میگذارد. همچنین، گاهی نوازندگان در هنگام اجرای زنده، بخشهایی را بدون برنامهریزی قبلی و به صورت بداهه مینوازند که در نسخه اصلی آهنگ وجود ندارد.
اجرای کامل یا طبیعی
در فضای استودیو، هدف اصلی خلق یک اثر بیعیب و نقص است. به همین دلیل، بخشهای کوتاه یک آهنگ بارها و بارها ضبط میشوند و کوچکترین اشکالها با ویرایش دقیق برطرف میگردند.
اما در اجرای زنده، دستیابی به چنین سطحی از کمال سختتر است. با این حال، انرژی و شور خاصی که در این نوع اجرا وجود دارد، آن را جذابتر و پراحساستر از نسخهی ضبط شده میکند.