محمود درویش، شاعر نامدار فلسطینی، در سال ۱۹۴۱ در روستای البروه به دنیا آمد. وقتی هفت سال بیشتر نداشت، روستایشان در جریان جنگ ۱۹۴۸ تخریب شد و خانواده‌اش مانند بسیاری از هموطنانش آواره شدند. او دوران کودکی و نوجوانی را در سختی و سفر گذراند و همین تجربیات، عمیقاً بر شعرهایش اثر گذاشت.
او از نوجوانی سرودن شعر را آغاز کرد و خیلی زود به عنوان صدای مردم فلسطین شناخته شد. شعرهایش سرشار از عشق به سرزمین مادری، غم دوری از وطن و آرزوی بازگشت است. محمود درویش فقط یک شاعر نبود؛ او نماد مقاومت و هویت یک ملت بود.
از میان آثار بسیار او می‌توان به کتاب‌های معروفی مانند **«عاشق از فلسطین»**، **«بیست گل سرخ»** و **«در حضور غیاب»** اشاره کرد. شعرهایش به بسیاری از زبان‌های جهان ترجمه شده‌اند و مخاطبان فراوانی دارند.
درویش در سال ۲۰۰۸ و پس از یک عمل جراحی قلب در آمریکا از دنیا رفت، اما شعرها و یاد او همچنان در دل‌ها زنده است. او با کلام خود، روایتگر رنج، امید و آرزوهای مردمش باقی مانده است.
زندگی نامه محمود درویش
محمود درویش، شاعر بزرگ فلسطینی، در سال ۱۹۴۱ در روستای “البروه” در فلسطین به دنیا آمد. او از مشهورترین شاعران عرب است و شعرهایش ریشه در تجربه آوارگی و زندگی در فلسطین اشغالی دارد.
درویش از ایجاد یک کشور مستقل در کنار اسرائیل حمایت می‌کرد. او میهندوستی بود که با تفکرهای تندروانه، از جمله دشمنی با یهودیان، مخالف بود و برای فرهنگ و ادبیات اسرائیل ارزش قائل بود. نوشته‌های او همواره در اسرائیل چاپ می‌شد. او به زبان عبری مسلط بود و در بین جامعه یهودی اسرائیل، دوستان زیادی داشت.
محمود درویش وقتی تنها ۱۴ سال داشت، به مبارزات مردم فلسطین پیوست. او در شهر حیفا دستگیر و زندانی شد و از آن پس، مدام تحت نظر پلیس بود و مجبور بود هر هفته خود را به کلانتری معرفی کند.
او از دوران مدرسه شروع به سرودن شعر کرد و اولین کتاب شعرش را در ۱۹ سالگی، در سال ۱۹۶۰ منتشر کرد. با چاپ دومین کتابش به نام “برگ‌های زیتون” در سال ۱۹۶۴، به عنوان یکی از برجسته‌ترین شاعران شعر مقاومت شناخته شد. موضوعات اصلی شعرهای او عشق و مسائل سیاسی هستند.
درویش در سال ۱۹۷۰ برای تحصیل به مسکو رفت و پس از مدتی به قاهره نقل مکان کرد. او چند سال عضو کمیته اجرایی سازمان آزادیبخش فلسطین بود و همچنین ریاست اتحادیه نویسندگان فلسطین را بر عهده داشت. او بنیانگذار مجله مهم و مدرن “الکرمل” در جهان عرب است و به همراه روشنفکرانی چون “ژاک دریدا” و “پیر بوردیو”، پارلمان بین‌المللی نویسندگان را پایه‌گذاری کرد.
او جایزه‌های ادبی بسیاری از جمله جایزه ابن‌سینا، جایزه صلح لنین، جایزه لوتس، جایزه هنرهای حماسی فرانسه و جایزه ناظم حکمت را دریافت کرده است.
محمود درویش مدتی سردبیر مجله انجمن آزادی فلسطین و مدیر مرکز تحقیقات فلسطین بود. او در سال ۱۹۸۷ به کمیته اجرایی جنبش فتح پیوست، اما شش سال بعد در سال ۱۹۹۳ در اعتراض به پیمان صلح اسلو از این سازمان کناره‌گیری کرد.
به خاطر همین پیمان بود که جایزه صلح نوبل سال ۱۹۹۴ به یاسر عرفات، شیمون پرز و اسحاق رابین اهدا شد. بسیاری از شعرهای محمود درویش به سرودهای عمومی و ترانه‌های محبوب تبدیل شده‌اند. بیشتر آثارش درباره سرنوشت میهنش است و در شعرهایش از واژه‌های ساده و تصویرهای روشن استفاده می‌کند.
او کار روزنامه‌نگاری را از سال ۱۹۶۱ آغاز کرد و مدتی سردبیر روزنامه الاتحاد بود. در سال ۱۹۷۱ فلسطین را ترک کرد و برای همکاری با جنبش فتح به بیروت رفت. او سردبیر مجله “شئون فلسطینیة” و سردبیر ارشد مجله “الکرمل” نیز بود. وقتی اسرائیل در سال ۱۹۸۲ به لبنان حمله کرد و جنبش فتح مرکز فرماندهی خود را ترک گفت، محمود درویش به قبرس رفت.
در مارس سال ۲۰۰۰، وزیر آموزش و پرورش اسرائیل با گنجاندن شعرهای محمود درویش در کتاب‌های درسی، دولت ایهود باراک را با بحران بزرگی روبرو کرد.
محمدرضا شفیعی کدکنی درباره محمود درویش می‌نویسد: اگر یک تن را برای نمونه بخواهیم انتخاب کنیم که شعرش با نام فلسطین همواره تداعی می‌شود، محمود درویش است.
آثار محمود درویش
در ماه مارس سال ۲۰۰۰، وزیر آموزش و پرورش اسرائیل با گنجاندن اشعار محمود درویش در کتاب‌های درسی مدارس، باعث به وجود آمدن بحرانی بزرگ برای دولت وقت به رهبری ایهود باراک شد.
او تاکنون ۲۲ کتاب شعر منتشر کرده است که عبارتند از:
♦ گنجشک‌های بی‌بال
♦ برگ‌های زیتون
♦ عاشقی از فلسطین
♦ آخرشب
♦ دلدار من از خواب خود برمی‌خیزد
♦ گنجشک‌ها در الجلیل می‌میرند
♦ دوستت می‌دارم، یا دوستت نمی‌دارم
♦ اقدام شماره
♦ آنک تصویر او و اینک انتحار عاشق
♦ جشن‌ها
♦ ستایش سایه بلند
♦ محاصره‌ای برای مدایح دریا
♦ آن ترانه است، آن ترانه است
♦ سرخ گلی کمتر
♦ تراژدی نرگس، کمدی نقره
♦ آنچه را می‌خواهم می‌بینم
♦ یازده ستاره
♦ چرا اسب را تنها گذاشتی؟
♦ سریر زن غریبه
♦ دیوارنگاره
♦ در محاصره
♦ حالتی از شهربندان
♦ برکرده خود پوزش مخواه
♦ چون شکوفه بادام یا دورتر
همچنین محمود درویش چندین کتاب نثر نیز به چاپ رسانده که از برجسته‌ترین آن‌ها می‌توان به «یادداشت‌های روزانه اندوه عادی» و «حافظه‌ای برای فراموشی» اشاره کرد.