با هم بیشتر درباره قرقاول ها بدانیم!
قرقاول ها پرندگانی زیبا و رنگارنگ هستند که اغلب در جنگل ها و مناطق پر درخت زندگی می کنند. آنها جثه ای نسبتاً بزرگ دارند و دم بلند و چشمگیری در نرها دیده می شود. رنگ پرهای این پرندگان ترکیبی از رنگ های طلایی، سبز، آبی و قهوه ای است که آنها را بسیار خاص و قابل تشخیص می کند.
این پرندگان توانایی پروازهای کوتاه و سریع را دارند، اما بیشتر وقت خود را روی زمین و در حال راه رفتن می گذرانند و به دنبال دانه ها، حشرات و میوه ها برای خوردن می گردند. قرقاول نر با دم بلند و رنگین خود بسیار جلوه دار است، در حالی که قرقاول ماده برای استتار و محافظت از خود در طبیعت، رنگ پرهایی ساده تر و نزدیک به رنگ محیط دارد.
آنها در بهار جفت گیری می کنند و پرنده ماده بین ۸ تا ۱۲ تخم می گذارد و به تنهایی از جوجه هایش مراقبت می کند. این پرندگان نه تنها به خاطر ظاهر زیبا، بلکه به عنوان یک منبع غذایی نیز در بسیاری از مناطق جهان شناخته شده اند.
قرقاول نوعی پرنده از خانواده ماکیان‌ها است. این پرنده با نام‌های دیگری مانند تذرو، ترنگ و خروس صحرایی نیز شناخته می‌شود. زیستگاه اصلی قرقاول بخش‌های گسترده‌ای از قاره آسیا و همچنین کشورهایی مانند یونان و بلغارستان در اروپاست. انسان‌ها این پرنده را به مناطق مختلف دیگری در جهان نیز برده و معرفی کرده‌اند.
در برخی مناطق محلی، مردم به آن تورنگ یا تیرنگ می‌گویند. قرقاول از زیباترین پرندگان ایران به شمار می‌آید و بخشی از گنجینه طبیعی این سرزمین محسوب می‌شود. این پرنده با خوردن دانه‌های گیاهان و حشرات، به حفظ تعادل طبیعت کمک کرده و برای کشاورزی نیز سودمند است.
نژادهای قرقاول
به طور کلی، انواع مختلف قرقاول‌ها در دو دسته اصلی جای می‌گیرند.
دسته اول، قرقاول‌های دم‌دراز هستند که دم بلندی دارند و پرهای دم آنها از چندین ردیف تشکیل شده است. این نوع قرقاول‌ها در جهان گستردگی بیشتری دارند.
دسته دوم، قرقاول‌های دم‌کوتاه هستند که تعدادشان کم‌تر است و بیشتر در مناطق کوهستانی، به ویژه در ارتفاعات هیمالیا و چین، زندگی می‌کنند.
قرقاول‌ها گونه‌های مختلفی دارند که برخی از آنها عبارت‌اند از:
1- قرقاول سبز
2- قرقاول معمولی
3- قرقاول گردن‌حلقه‌ای
4- قرقاول طلایی
5- قرقاول لیدی آمهرست
شکل ظاهری قرقاول
قرقاول در دسته‌ی پرندگان ماکیان، همراه با مرغ، خروس و بوقلمون قرار می‌گیرد و از نظر ویژگی‌های ظاهری و بدن‌شناسی، تقریباً همه‌ی خصوصیات این گروه را دارد. اندازه‌ی بدن قرقاول تقریباً به اندازه‌ی یک مرغ یا خروس معمولی است، اما پرهای دم آن بسیار بلند شده‌اند؛ طوری که در بعضی از انواع آن، طول دم به یک و نیم متر هم می‌رسد و در نتیجه طول کل بدن از سر تا دم گاهی به دو متر می‌رسد. ارتفاع بدن قرقاول‌ها نیز بین ۵۰ تا ۱۰۰ سانتیمتر است.
وقتی قرقاول پرواز می‌کند، می‌توان به خوبی بلندی پرهای دمش را دید، چون در این حالت دم، شکل و حالت مشخص و ویژه‌ای پیدا می‌کند. وزن یک قرقاول بالغ معمولاً بین ۲ تا ۳ کیلوگرم است، اما در یک نوع خاص به نام قرقاول غول یا آرگوس، وزن پرنده حتی به ۵ تا ۶ کیلوگرم هم می‌رسد.
رنگ پرهای قرقاول نر، رنگارنگ و زیباست، در حالی که پرهای ماده‌ها به رنگ قهوه‌ای کم‌رنگ یا خاکستری دیده می‌شود. سر این پرنده کوچک است و منقاری کوتاه و خمیده دارد. سوراخ‌های بینی آن ظریف هستند و با پرهای رنگارنگ پوشیده شده‌اند. پاهای قرقاول بدون پر هستند، اما به بلندی و لختی پاهای طاووس نیستند.
زیستگاه قرقاول
این پرنده در جنگل‌های مرطوب، بیشه‌های تمشک و نیز در میان درختان پهن‌برگی که برگ‌هایشان می‌ریزد، زندگی می‌کند و لانه‌اش را در زیر این درختان و بین بوته‌ها می‌سازد.
قرقاول‌ها به شدت به جنگل‌ها و بوته‌زارها وابسته هستند. آنها معمولاً در داخل جنگل استراحت می‌کنند و برای پیدا کردن غذا به زمین‌های باز، مناطق کم‌درخت و مزرعه‌ها می‌روند.
تفاوت ظاهری جنس نر و ماده قرقاول
قرقاول نر و ماده کاملاً با هم متفاوت هستند. رنگ پرهای آنها هم بسته به نوع قرقاول، بسیار متنوع است. پرنده نر پرهای رنگارنگ و دم بلندی دارد و رنگ سر و گردنش سبز تیره و براق است. اما قرقاول ماده، پرهایی به رنگ کرم مایل به قهوه‌ای دارد و با لکه‌های قهوه‌ای زیادی پوشیده شده که او را در محیطش استتار می‌کند.
قرقاول‌های نر صدایی شبیه به قوقولی قوقو دارند و وقتی هیجان‌زده می‌شوند، سر و صدای زیادی در محل زندگی خود به پا می‌کنند. طول بدن نرها به ۸۸ سانتیمتر می‌رسد، در حالی که ماده‌ها بین ۵۳ تا ۶۲ سانتیمتر طول دارند. سر این پرنده سبز براق است و پوست بدون پر دور چشمانش به رنگ قرمز روشن دیده می‌شود.
پرورش قرقاول
**پرورش جوجه قرقاول**
جوجه قرقاول تازه متولد شده، مانند هر حیوان نوزاده دیگری، به توجه ویژه و غذای کافی نیاز دارد. محل نگهداری جوجه‌ها باید به اندازه کافی جا داشته باشد و همچنین بسیار تمیز و ضدعفونی شده باشد. برای هر جوجه قرقاول، حدود ۰.۵ فوت مربع فضا در نظر بگیرید. کف محل را با خاک‌اره بپوشانید و از پوشاندن کف با کاغذ یا مواد مشابه خودداری کنید، چون جوجه قرقاول‌ها در ایستادن روی سطح‌های صاف مشکل دارند. هر دستگاه مادر مصنوعی می‌تواند برای ۲۰۰ تا ۲۵۰ جوهه کافی باشد.
از آنجا که معمولاً تخم‌های نطفه‌دار در پایان بهار و آغاز تابستان در دسترس هستند، نیاز چندانی به وسایل گرم‌کننده در سالن نیست. برای تأمین نور در سالن، بیشتر از لامپ‌های مادون قرمز استفاده می‌شود. این لامپ‌ها باید نور قرمز داشته باشند، زیرا نور سفید باعث بروز مشکلاتی مانند کندن پرها و هم‌خواری در بین جوجه‌ها می‌شود.
پس از هفته اول، دان‌خوری‌ها را در جایی قرار دهید که نور مادون قرمز مستقیماً به غذا نتابد، زیرا این نور می‌تواند ویتامین‌های خوراک، به ویژه ریبوفلاوین، را از بین ببرد. دمای زیر مادر مصنوعی در هفته اول باید ۱۰۰ درجه فارنهایت باشد و این دما باید ۲۴ ساعت قبل از آوردن جوجه‌ها به سالن تنظیم شود. نظارت بر سالن، به ویژه در روزهای اول و دوم، بسیار مهم است و باید از درست کار کردن لامپ‌های مادون قرمز اطمینان حاصل کرد.
پس از هفته اول، دمای سالن را به تدریج هفته‌ای ۵ درجه کاهش دهید تا به ۸۵ درجه فارنهایت برسد. بعد از چهار هفته، نیاز به گرمای کمتری دارید، اما بهتر است همیشه سیستم گرمایشی آماده باشد تا از مشکلاتی مانند لرزیدن پرندگان جلوگیری شود. در زمان تخم‌گذاری، دمای مناسب برای قرقاول‌ها بین ۷۰ تا ۸۰ درجه فارنهایت است.
**نیاز به آب**
آب یکی از نیازهای اصلی جوجه قرقاول‌ها است. آب باید همیشه خنک و تمیز باشد. در ابتدا می‌توانید از سنگ‌های رنگی یا مرمر در ظرف آب استفاده کنید تا از ورود جوجه‌ها به داخل آب و خیس شدنشان جلوگیری کنید. محل آب‌خوری‌ها باید دور از مادر مصنوعی باشد. یک قرقاول در حال رشد به ۲ تا ۵ گالن آب نیاز دارد و ۲۰۰ قرقاول پس از دو هفتگی، روزانه به ۵ گالن آب احتیاج دارند.
**هم‌خواری و کندن پرها**
قرقاول‌های پرورشی در دوره رشد ممکن است به هم‌خواری و کندن پرهای یکدیگر تمایل پیدا کنند. این مشکل معمولاً در صورت کمبود غذا یا آب، دمای نامناسب سالن یا نور سفید رخ می‌دهد. اگر هم‌خواری شروع شود، کنترل آن بسیار سخت است؛ بنابراین بهتر است تمام تلاش خود را بر پیشگیری از آن متمرکز کنید.
**اصول بهداشتی در سالن پرورش قرقاول**
بررسی روزانه و منظم پرندگان، کلید موفقیت در پرورش و تضمین سلامت گله است. برای مثال، اگر پرندگان در یک نقطه جمع شده‌اند، یا به شکل غیرعادی ایستاده‌اند، یا تلفات غیرطبیعی دیده می‌شود، این موارد به شما در تشخیص به موقع مشکل کمک می‌کند. همیشه به یاد داشته باشید که پیشگیری از بیماری بسیار آسان‌تر از درمان آن است.
از اصول مهم بهداشتی در سالن‌های پرورش قرقاول، تمیزی و ضدعفونی سالن و تجهیزات و همچنین عاری بودن خوراک از کپک و قارچ است. قرقاول‌ها به بسیاری از بیماری‌های مرغ‌ها با همان علائم دچار می‌شوند. از شایع‌ترین بیماری‌ها در قرقاول‌ها می‌توان به کوکسیدیوز، آلودگی‌های انگلی، مسمومیت قارچی و بوتولیسم اشاره کرد. در صورت مشاهده هر نشانه بیماری، باید سریعاً با دامپزشک تماس بگیرید.
تغذیه قرقاول
تغذیه، یکی از مهم‌ترین بخش‌ها در پرورش پرندگان است. یک پرورش‌دهنده باید توجه ویژه‌ای به خوراک پرندگان داشته باشد، چون این موضوع هم از نظر سلامتی و هم از نظر اقتصادی بسیار بااهمیت است.
از جنبه سلامتی، پرنده تنها زمانی می‌تواند به‌خوبی رشد کند و سالم بماند که همه مواد مغذی لازم را دریافت کند. از نظر اقتصادی نیز باید در نظر داشت که حدود ۷۵ درصد از هزینه‌های پرورش، مربوط به خوراک است.
مسئولیت بخش تهیه خوراک، تولید انواع غذا برای پرندگان در تمامی دوره‌های زندگی، از جوجه‌های تازه‌متولدشده تا پرندگان گوشتی و مولد، است. در این بخش، مواد اولیه با اندازه‌های دقیق و مشخص با یکدیگر مخلوط و آسیاب می‌شوند.
قرقاول‌ها از اول پرورش به انرژی زیادی نیاز دارند. بهترین روش برای تغذیه آنها به این صورت است:
* در ۴ هفته اول، از غذایی استفاده شود که ۲۸٪ پروتئین دارد.
* از هفته ۴ تا ۹، این مقدار به ۲۵٪ پروتئین برسد.
* از هفته ۹ تا ۱۶، غذایی با ۲۲٪ پروتئین به آنها داده شود.
خوراک پرندگان معمولاً از موادی مانند ذرت، گندم، کنجاله سویا، پودر صدف، نمک، ویتامین‌ها و مواد معدنی تشکیل می‌شود.
دسترسی جوجه‌های قرقاول به غذا بسیار مهم است. استفاده از خوراک‌های آماده‌ای که برای پرندگان زینتی یا بوقلمون تولید می‌شوند، قابل اعتماد و توصیه می‌شود. غذای ابتدایی جوجه‌ها باید بین ۲۸ تا ۳۰ درصد پروتئین داشته باشد تا نیازهای آنها برای رشد سریع و پرآوری تأمین شود. غذاهایی که به شکل خردشده (کرامبل) هستند، معمولاً نتایج خوبی دارند. اما به خاطر داشته باشید که جوجه‌های قرقاول تا سن سه هفتگی نمی‌توانند خوراک فشرده (پلت) را بخورند. همچنین، غذای قرقاول حتماً باید دارای داروی ضد کوکسیدیوز باشد تا از بیمار شدن آنها جلوگیری کند.