حتما! در ادامه متن بازنویسی شده آمده است:
اگر به دنبال شغلی در حوزه سلامت هستید که به دیگران کمک کند تا دنیای اطراف خود را بهتر درک کنند، حرفههای **شنواییسنجی** و **بیناییسنجی** میتوانند گزینههای بسیار خوبی باشند.
**شنواییسنجی چیست؟**
یک شنواییسنج (ادیولوژیست) متخصص مراقبت از گوش و حس شنوایی است. کار اصلی او این است که با استفاده از دستگاههای مخصوص، میزان شنوایی افراد را دقیقاً اندازهگیری کند. اگر فردی مشکل کمشنوایی داشته باشد، شنواییسنج به او کمک میکند. بخشی از کار او نیز تجویز سمعک و آموزش نحوه استفاده از آن به مراجعان است.
**بیناییسنجی چیست؟**
یک بیناییسنج (اپتومتریست) متخصص مراقبت از چشم و حس بینایی است. او بینایی شما را بررسی میکند تا مشکلاتی مانند دوربینی، نزدیکبینی یا آستیگماتیسم را تشخیص دهد. اگر نیاز به عینک یا لنز داشته باشید، بیناییسنج برای شما نسخه عینک مینویسد. او همچنین میتواند برخی از بیماریهای چشمی را تشخیص دهد و در صورت لزوم، شما را به پزشک متخصص چشم ارجاع دهد.
این دو شغل، همخانواده هستند و هر دو بر بهبود یکی از حواس مهم پنجگانه انسان تمرکز دارند. اگر علاقهمند به کمک مستقیم به مردم و کار در محیطی علمی و خدماتی هستید، میتوانید این رشتهها را به عنوان یک انتخاب شغلی جذاب در نظر بگیرید.

تعریف شغل شنوایی سنجی و بینایی سنجی
سنجش شنوایی یا اُدیومتری، فرآیند اندازهگیری میزان شنوایی افراد با کمک دستگاه مخصوص است. در ادامه، اطلاعاتی دربارهی شغل شنواییسنجی و بیناییسنجی ارائه میشود. با ما همراه باشید.
متداولترین روش سنجش شنوایی در مراکز درمانی، استفاده از صدای خالص است. این روش میتواند میزان کمشنوایی، نوع آن، شکل آن، و همچنین یکطرفه یا دوطرفه بودن و تقارن آن را تشخیص دهد؛ اما نمیتواند دقیقاً مشخص کند که علت به وجود آمدن کمشنوایی چیست.
روش دیگر ارزیابی سیستم شنوایی، استفاده از محرکهای گفتاری است. این روش اطلاعات مفیدی دربارهی توانایی فرد در برقراری ارتباطات کلامی در اختیار شنواییشناس قرار میدهد.
معرفی شغل شنوایی سنجی
یک شنواییسنج کارهای مختلفی را انجام میدهد که شامل این موارد است:
◊ انجام آزمایشهای شنوایی و بررسی بیماران برای تشخیص نوع و شدت مشکل شنوایی آنها با کمک دستگاهها و وسایل الکترونیکی ویژه
◊ وصل کردن، برداشتن و تعمیر وسایل کمکشنوایی مانند سمعک
◊ ثبت و نگهداری اطلاعات بیمار از اولین معاینه تا پیگیریها و اقدامات درمانی بعدی
◊ بررسی میزان شنوایی و مشکلات مربوط به تعادل بدن برای تشخیص دقیق و انتخاب روش درمان مناسب
◊ برنامهریزی و پیگیری عمل کاشت حلزون گوش برای برطرف کردن نیازهای بیمار
رشته شنواییشناسی در زمینه کاری خود سه بخش اصلی دارد:
شنواییشناسی تشخیصی
این رشته به بررسی و سنجش میزان و نوع مشکلات شنوایی و اختلالات تعادلی در افراد، چه کودک و چه بزرگسال، میپردازد. برای این کار از روشهای مختلفی مانند مشاهده رفتار فرد، آزمایشهای عملکرد بدن و سنجش فعالیتهای الکتریکی سیستم عصبی استفاده میکند.
شنواییشناسی توانبخشی
این بخش، خدمات خود را در دو زمینه اصلی ارائه میدهد:
**۱. بهبود و تقویت شنوایی:**
این خدمات شامل کارهایی مانند بررسی و سنجش شنوایی، انتخاب و تنظیم سمعک و دیگر ابزارهای کمکشنوایی، ارزیابی افرادی که نیاز به کاشت حلزون دارند، و همچنین آموزشهایی برای تقویت درک شنیداری و مهارتهای برقراری ارتباط میشود. علاوه بر این، به افراد کمشنوا و خانوادههای آنان برای پذیرش شرایط و سازگاری بهتر با جامعه کمک میکند. خدمات این بخش شامل راهکارهایی برای افرادی که مشکل وزوز گوش دارند یا اختلال در پردازش شنوایی مغزشان دارند نیز میگردد.
**۲. بهبود و درمان مشکلات تعادل:**
در این بخش به بیمارانی که از احساس سرگیجه و نداشتن تعادل رنج میبرند، کمک میشود تا مشکلشان برطرف شده و بتوانند تعادل خود را به دست آورند.
شنواییشناسی حفاظت و پیشگیری
این بخش عمدتاً بر محافظت از شنوایی و جلوگیری از آسیبهای گوش تمرکز دارد. فعالیتهای آن شامل غربالگری، ارائه راهنمایی و انجام پروژههای سنجش صدا است تا میزان سر و صدا در محیط بررسی شود و مناطق بیخطر و پرخطر مشخص گردد. همچنین برنامههایی برای مراقبت از شنوایی اجرا میشود و راهکارهایی برای کنترل و کاهش آلودگی صوتی ارائه میدهد.
توانایی های لازم برای شغل شنوایی سنجی
توانایی استفاده از اصول کلی برای حل مسائل مشخص و رسیدن به پاسخهای منطقی.
توانایی کنار هم گذاشتن اطلاعات مختلف برای ایجاد اصول کلی و رسیدن به نتیجههای جدید (حتی پیدا کردن ارتباط بین چیزهایی که در نگاه اول به هم ربطی ندارند).
توانایی درک صحبتهای دیگران و فهمیدن اطلاعات و مقصودی که بیان میکنند.
توانایی بیان افکار و ایدهها به صورت شفاهی و واضح، طوری که دیگران به راحتی متوجه منظور شوند.
توانایی تشخیص اینکه چه زمانی چیزی اشتباه است یا در آستانه اشتباه قرار دارد. این مهارت شامل حل مسئله نمیشود، بلکه فقط به شناسایی وجود یک مشکل میپردازد.
فرصت شغلی شنوایی سنجی
این رشته در دو سطح لیسانس و فوق لیسانس ارائه میشود. همچنین کسانی که مدرک لیسانس این رشته را دارند، میتوانند در مقطع فوقلیسانس در آزمون ورودی رشتههای زیر شرکت نمایند:
° شنواییشناسی
° مهندسی پزشکی
° علوم تشریح
° رفاه اجتماعی
° مدیریت توانبخشی
° اقتصاد بهداشت
در مورد موقعیتهای شغلی این رشته نیز میتوان به زمینههای زیر اشاره کرد:
° کارخانهها و واحدهای صنعتی
° مراکز وابسته به سازمان بهزیستی
° مدارس عادی و استثنایی برای انجام برنامههای غربالگری و پیشگیری
° خانههای بهداشت
° کلینیکهای خصوصی شنواییشناسی
° همکاری با پزشکان متخصص گوش و حلق و بینی
° مراکز ساخت قالب گوش و سمعک
فارغالتحصیلان این رشته در صورت داشتن سابقه کار (۴ سال برای شهرستانها و ۶ سال برای تهران) میتوانند اقدام به راهاندازی مراکز خصوصی شنواییشناسی کنند.
از آنجا که این رشته نسبتاً جدید است و امکان همکاری گستردهای با مدارس، کارخانهها و همچنین پزشکان متخصص گوش و حلق و بینی وجود دارد، آینده شغلی روشن و بازار کار مناسبی برای آن پیشبینی میشود.
تعریف بینایی سنجی
بیناییسنجی یا اپتومتری یکی از مراحل اصلی معاینه چشم به شمار میرود. این کار شامل گرفتن سابقه بینایی، سنجش میزان تیزبینی، بررسی نیاز به عینک، ارزیابی همکاری دو چشم، بررسی تطابق و حرکات چشم، آزمایش تشخیص رنگ، غربالگری و در نهایت تجزیه و تحلیل اطلاعات به دستآمده است.
به بیان سادهتر، بیناییسنجی به معاینه بینایی و بخشهای مرتبط با آن میپردازد تا مشکلات دید را شناسایی کند. بر این اساس، ممکن است عینک یا وسایل کمکبینایی دیگر تجویز شود، یا ورزشهای چشمی خاصی پیشنهاد گردد تا ضعفهای بینایی جبران شوند.
بیناییسنجی در واقع دانش مراقبت از چشم و بینایی است و کسانی که در این رشته آموزش دیدهاند، نقش مهمی در حفظ سلامت چشمها دارند. سازمان بهداشت جهانی نیز بیناییسنجها را اولین خط مراقبت از سلامت چشم معرفی میکند.
این یعنی وقتی فردی برای مشکل چشمی مراجعه میکند، ابتدا باید توسط یک بیناییسنج معاینه شود. اگر مشکل او مربوط به عیوب انکساری مانند نزدیکبینی، یا مشکلات هماهنگی دو چشم و موارد مشابه باشد، توسط بیناییسنج درمان میشود. اما اگر مشکل پیچیدهتر باشد، بیمار به پزشک متخصص چشم ارجاع داده میشود.
معرفی شغل بینایی سنجی
یک بیناییسنج (اپتومتریست) کارهای مختلفی برای مراقبت از چشم و بینایی انجام میدهد که شامل این موارد است:
* بررسی مشکلات بینایی مراجعان
* سنجش میدان دید
* انجام آزمایشهای تشخیصی برای بیماریهای چشمی مثل آب مروارید و آب سیاه و معرفی بیمار به پزشک متخصص در صورت نیاز
* انجام آزمایشهای تخصصی مثل سونوگرافی چشم یا نقشهبرداری از سطح چشم (توپوگرافی)
* تشخیص مشکلات حرکتی چشم مانند انحراف چشم (لوچی) و ارائه تمرینهای چشمی برای درمان بدون عمل جراحی
* ارائه ورزشهای چشمی مخصوص برای تقویت و بهبود بینایی
* ارزیابی بینایی از نظر تشخیص رنگ، عمق و سایر جنبهها
* درمان مشکلات بینایی با روشهایی که نیاز به دارو ندارند
* تجویز وسایل و ابزارهای کمکبینایی برای افرادی که دید کمی دارند
* معاینه چشم، تعیین نمره عینک و نوشتن نسخه برای عینک یا لنز طبی
* ساخت و فروش عینکهای طبی
**دانش و مهارتهای لازم برای یک بیناییسنج**
* علاقه و آگاهی کافی در زمینه علم بیناییسنجی
* علاقه به کمک کردن برای بهبود سلامت دیگران
* دقت بالا و توجه به جزئیات کار
* آشنایی با جدیدترین پیشرفتهای علمی، روشها و دستگاههای بیناییسنجی و به کارگیری آنها در کار
* تمرکز کافی هنگام کار
* مهارت برقراری ارتباط خوب با دیگران
* داشتن صبر و حوصله زیاد و توضیح کامل مسائل به مراجعان
* توانایی ایجاد آرامش در مراجعان، به ویژه کودکان
توانایی های لازم برای شغل بینایی سنجی
توانایی مشاهده جزئیات اشیاء و رویدادها در فاصله نزدیک
توانایی استفاده از اصول کلی برای حل مسائل خاص و رسیدن به پاسخهای منطقی
توانایی کنار هم گذاشتن اطلاعات مختلف برای رسیدن به نتیجهگیریهای کلی و درک ارتباط بین رویدادهای به ظاهر نامرتبط
توانایی درک صحبتهای دیگران و فهمیدن اطلاعات و مفاهیمی که بیان میکنند
توانایی بیان افکار و ایدهها به صورت شفاهی به گونهای که برای دیگران کاملاً قابل درک باشد
فرصت شغلی بینایی سنجی
یک مشکل مهم در زمینه مراقبت از چشم در کشور ما این است که بسیاری از مردم به خوبی نمیدانند بیناییسنج کیست و چه کارهایی انجام میدهد. به همین دلیل، وقتی با مشکل بینایی روبرو میشوند، معمولاً به جای مراجعه به بیناییسنج، مستقیم به چشمپزشک مراجعه میکنند.
در کشورهای پیشرفته مثل انگلستان، تعداد بیناییسنجها خیلی بیشتر از چشمپزشکان است و مردم برای بررسی مشکلات بینایی در مرحله اول به بیناییسنج مراجعه میکنند. بنابراین لازم است در کشور ما هم با ارائه اطلاعات درست، شناخت مردم از این حرفه بیشتر شود و با فرهنگسازی مناسب، شرایط کاری برای بیناییسنجها بهتر گردد.
یکی از زمینههای شغلی مناسب برای بیناییسنجها، ساخت و فروش عینکهای طبی است. متأسفانه فعالیت برخی افراد غیرمتخصص در این حوزه، مشکلاتی را برای بیناییسنجها ایجاد کرده است. اما خوشبختانه اخیراً تأکید بیشتری بر دریافت مجوز توسط افراد متخصص شده و امید میرود این مشکلات برطرف شود و فرصتهای شغلی بهتری برای بیناییسنجها فراهم آید.
در کل با توجه به نیاز همیشگی جامعه به خدمات بیناییسنجی و افزایش آگاهی مردم درباره این تخصص، به نظر میرسد آینده شغلی خوبی در انتظار بیناییسنجها در کشورمان باشد.
پیشنهادی: آشنایی با نقش موها و مواد ترشحی مجرای گوش
منابع: قلم چی/ ویکی پدیا /دکتر رونقی /e-estekhdam