پیانو یکی از پرطرفدارترین سازهاست و بسیاری از مردم آن را سازی باشکوه و چالشبرانگیز میدانند. داستان پشت ساخت پیانو هم بسیار جالب است؛ از اینکه نخستین پیانو چگونه ساخته شد و پس از آن چه تحولاتی را پشت سر گذاشت. در این نوشته از وبلاگ مدیر تولز، میتوانید تاریخچه ساخت نخستین پیانو را بخوانید. با ما همراه بمانید.
تاریخچه ساخت اولین پیانو
بارتولومئو کریستوفری، که یک سازنده ساز اهل ایتالیا بود، در سال ۱۷۰۷ موفق به اختراع پیانو شد. پیانو در حقیقت نسخه پیشرفتهتری از ساز قدیمیتری به نام هارپسیکورد است. هارپسیکورد از نظر ظاهری بسیار شبیه پیانو بود، اما صدای آن همیشه یکنواخت و محدود بود و برای کنسرتهای بزرگ به اندازه کافی رسا و قوی نبود.
کریستوفری سعی کرد روش تولید صدا در هارپسیکورد را بهبود بخشد و در نهایت اختراع جدید خود را با نام پیانو ثبت کرد. جالب است بدانید که نام «پیانو» در واقع از یک عبارت ایتالیایی بلند گرفته شده است: «gravicembalo col piano e forte» که معنای آن میشود: یک هارپسیکورد با قابلیت تولید صدای نرم و بلند.
در ساز هارپسیکورد، وقتی کلیدها را فشار میدهید، یک قطعه کوچک شبیه مضراب به سیمها ضربه میزند و صدا ایجاد میکند. اما در این ساز، مهم نیست که چقدر محکم یا نرم کلید را فشار دهید؛ صدا همیشه با یک شدت ثابت و یکسان بیرون میآید.
ارتقای هارپسیکورد
در واقع نوازندگان و سازندگان ساز به دنبال بهبود هارپسیکورد و رفع این محدودیت بودند. با ابداع پیانو و استفاده از سیستم چکش برای تولید صدا، نقطه ضعف هارپسیکورد و سازهای مشابه برطرف شد.
شاید بارتولومئو کریستافوری، کسی که پیانو را اختراع کرد، هرگز تصور نمیکرد روزی این ساز به محبوبترین ساز دنیا تبدیل شود. این ساز تقریباً ده سال ناشناخته ماند و کسی آن را نمیشناخت تا اینکه در سال ۱۷۱۱ یک نویسنده درباره آن مقالهای نوشت. این کار به مرور باعث شد افراد زیادی در سراسر جهان کمکم با پیانو آشنا شوند.
اگرچه کریستافوری به عنوان مخترع پیانو شناخته میشود، اما باید بدانیم در آن سالها بسیاری از سازندگان ساز در تلاش بودند تا مکانیسم چکش را به هارپسیکورد اضافه کنند. اسکروتر، نوازنده ارگ اهل آلمان، یکی از کسانی بود که تقریباً همزمان با کریستافوری به فکر ایجاد سیستم چکش در هارپسیکورد افتاد.
او ادعا میکرد که با شنیدن نوازندگی هبناستریت روی ساز دولسیمر (ساز زهیای شبیه به سنتور) به فکر اضافه کردن مکانیسم چکش به هارپسیکورد افتاده است. او امید داشت از حکومت وقت کمک مالی دریافت کند و ادعای خود را نیز به پادشاه ارائه داد. اگرچه با استقبال روبرو نشد و نتوانست پیانویی به نام خود بسازد، اما حدود سال ۱۷۲۴ پیانوهایی با مکانیسم پیشنهادی او ساخته شدند.
تولید مکانیسم اسکروتر
بعد از آن، سیلبرمن که در آن دوران استاد بزرگی در ساختن ارگ بود، با ایجاد تغییرات کوچک و سادهسازی، پیانوهایی با مکانیسم اسکروتر ساخت. با این حال، این سیستم سادهشده چندان کارآمد نبود و نقل است که باخ، آهنگساز نامی، این پیانوها را نمیپسندید.
به هر صورت، سیلبرمن کارگاههایی برای ساخت پیانو راه انداخت که در نتیجه آن، سبک آلمانی و سبک فرانسوی در ساختن این ساز پدید آمد. او در کار خود از هر دو مکانیسم اکشن کریستوفری و اسکروتر استفاده کرد.
پیش از ساخته شدن پیانو، سازی قدیمی به نام هارپسیکورد مورد استفاده قرار میگرفت.
مهمترین تفاوت پیانو با سازهای مشابه پیش از خود این بود که در آن سازهای قدیمی، حجم صدای تولیدشده با فشار دادن یک کلید، بدون توجه به نیروی وارد شده به آن، همیشه یکسان و ثابت بود.