برودری دوزی که به آن گلدوزی انگلیسی هم میگویند، یک روش تزئین پارچه با سوزن و نخ است. این هنر زیبا برای اولین بار در دوره ملکه ویکتوریا در کشور انگلستان پدید آمد.
در این روش، با ایجاد برشها و سوراخهای کوچک و منظم روی پارچه، طرحهای تکراری و زیبایی ایجاد میکنند. سپس لبههای این سوراخها را با دوخت و گلدوزی، تزئین مینمایند.
از این نوع پارچههای تزئینشده برای دوختن لباسهای مختلف مانند مانتو و بلوز، و همچنین بسیاری از وسایل دیگر استفاده میشود.
برودری دوزی چیست؟
برودری دوزی که در زبان فرانسه Broderie anglaise نامیده میشود، به معنای «گلدوزی انگلیسی» است. این هنر زیبا، ترکیبی از برشهای دقیق و دوختهای ظریف است که در نهایت پارچهای با نقشهای زیبا و چشمگیر خلق میکند. از این پارچهها اغلب برای دوخت لباسهای زنانه و ظریف استفاده میشود.
به زبان ساده، برودری دوزی نوعی گلدوزی است که در آن طرحهای کوچک و دقیق روی پارچههای نازک ایجاد میشود. این طرحها ابتدا با برشهایی روی پارچه شکل میگیرند و سپس با دوختهای تزئینی کامل و زیبا میشوند.
این نوع گلدوزی معمولاً روی پارچههای ساده و نازک مانند پنبه و کتان و با رنگهای روشن انجام میشود. این کار باعث میشود تضاد زیبایی بین طرحهای گلدوزی شده و زمینه پارچه به وجود آید.

تاریخچه هنر Broderie anglaise
در مورد نقطه شروع اصلی هنر برودری دوزی، نظرات متفاوتی وجود دارد. بعضی از کارشناسان معتقدند این هنر برای اولین بار در بریتانیا پدید آمده و گروهی دیگر، اسپانیا و ایتالیا را خاستگاه اصلی آن میدانند. اما با توجه به بیشتر منابع معتبر، میتوان گفت این هنر باستانی در سده شانزدهم میلادی از انگلستان آغاز شده و گسترش آن هم به دوره ملکه ویکتوریا در همان کشور برمیگردد.
برخی تاریخدانان بر این باورند که Broderie anglaise از طرحهای برشخورده دوره رنسانس ایتالیا الهام گرفته که در آن بخشهایی از پارچه را میبریدند تا حالتی شبیه توری ایجاد شود. در مقابل، عده دیگری فکر میکنند این هنر تحت تأثیر روشهای گلدوزی خاورمیانه و آسیا قرار گرفته که در طول جنگهای صلیبی به اروپا راه یافته است.
فارغ از اینکه آغازگر آن چه کسی بوده، برودری دوزی به سرعت در سده نوزدهم در انگلستان همهگیر شد؛ بهویژه در بین زنان که به دنبال راهی برای نشان دادن خلاقیت و شخصیت خود از طریق کارهای دستی بودند. بسیاری از آنان طرحهای ظریف و پیچیدهای روی لباسهای خود میدوختند و از این روش برای تزیین وسایل خانه مثل رومیزی، پرده و روتختی نیز استفاده میکردند.
در میانههای سده نوزدهم، Broderie anglaise به نمادی از زیبایی و هنرمندی تبدیل شد؛ آنقدر که این هنر چشمگیر، معمولاً در لباسها و کالاهای گرانقیمت به کار میرفت. بهطور خاص، چارلز فردریک ورث، طراح مشهور مد، که از این روش در بسیاری از لباسهای مجلسی و شب شیک خود استفاده میکرد، نقش زیادی در معروف شدن آن داشت.
برودری دوزی در طول سده بیستم نیز همچنان پرطرفدار ماند و اغلب برای خلق استایلهای ظریف و زنانه در پوشاک به کار رفت. امروزه هم این روش نزد علاقهمندان به سوزندوزی از جایگاه ویژهای برخوردار است و برای دوخت انواع لباس و تزیینات خانه مورد استفاده قرار میگیرد.
وسایل برودری دوزی
وسایل مورد نیاز برای برودری دوزی در واقع همان ابزارهای معمولی گلدوزی و خیاطی هستند که بیشتر هنرمندان با آنها آشنا هستند. در ادامه، مهمترین لوازمی که برای انجام یک پروژه برودری دوزی لازم دارید، معرفی میشود:
– **نخ گلدوزی**: برای دوختهای تزئینی روی پارچه، به نخ گلدوزی مناسب نیاز دارید.
– **سوزن**: سوزن گلدوزی یکی از ابزارهای ضروری برای انجام دوختهاست.
– **پارچه مخصوص**: پارچه، همان سطحی است که طرحهای برودری دوزی روی آن اجرا میشود.
– **کارگاه گلدوزی**: برای این که پارچه در طول کار ثابت بماند، استفاده از یک کارگاه گلدوزی لازم است.
– **سوزن پانچ**: در این نوع گلدوزی، از سوزن پانچ برای ایجاد سوراخهای ریز روی پارچه استفاده میکنند.
– **قیچی ظریف**: برای بریدن نخها در طول پروژه، یک قیچی گلدوزی دقیق و تیز لازم دارید.
– **چرخ خیاطی**: اگر بخواهید برودری دوزی را با چرخ خیاطی انجام دهید، باید از چرخ خیاطی مجهز به لوازم مخصوص استفاده کنید.

پارچه برودری دوزی
پارچه برودری دوزی، پارچهای است که با روشی تزئینی به نام Broderie anglaise تولید میشود. در نهایت، از این پارچه برای دوخت لباسهای مختلف و همچنین وسایل تزئینی خانه استفاده میکنند.
این پارچه معمولاً نازک و سبک است و بیشتر از جنس پنبه یا کتان ساخته میشود. در بازار ایران، گاهی به اشتباه به آن پارچه خامهدوزی میگویند. اما خامهدوزی در واقع یک روش گلدوزی کاملاً متفاوت و متعلق به هنر سنتی ایران است.
روی این پارچه، سوراخهای کوچک و منظمی به شکل طرحهای تکراری ایجاد شده که ظاهری شبیه به تور به آن میدهد. این طرحها معمولاً شامل شکل گل، برگ یا نقشهای هندسی هستند.
بعد از ایجاد این سوراخها، لبههای آنها را با دوختهای گلدوزی تزئین میکنند. این کار باعث میشود بافت پارچه برجسته به نظر برسد و ظاهری زیبا و جذاب پیدا کند.
این پارچه بیشتر در رنگهای روشن مثل سفید و کرم و همچنین رنگهایی مانند صورتی، آبی و سبز موجود است. علاوه بر این، در اندازههای مختلف عرض و وزن نیز تولید میشود تا برای کارهای گوناگون قابل استفاده باشد.
انواع پارچه برودری دوزی
پارچههای برودری دوزی در دو نوع مختلف موجود هستند: نوعی که از قبل گلدوزی شده و آماده است، و نوعی که ساده و بدون گلدوزی میباشد.
پارچههای بدون گلدوزی، سوراخها و طرحهایی دارند که هنوز پر نشدهاند. اگر این نوع پارچه را بخرید، میتوانید خودتان با دست یا با کمک چرخ خیاطی، آن را گلدوزی کنید.
در مقابل، اگر پارچه گلدوزیشده را انتخاب کنید، دیگر نیاز نیست کاری روی آن انجام دهید و میتوانید بلافاصله از آن برای دوخت لباس یا وسایل مورد نظرتان استفاده کنید.
طبیعتاً پارچهای که از قبل گلدوزی شده و آماده است، قیمت بیشتری نسبت به پارچه ساده و بدون گلدوزی دارد.
برودری دوزی با دست
در دوخت برودری با دست، همانطور که اسمش نشان میدهد، عمل سوزندوزی و تزئین پارچه کاملاً با دست انجام میشود.
مزیت این روش این است که شما کنترل و دقت بیشتری روی کار دارید و میتوانید طرحهای ظریف و پرجزئیاتتری ایجاد کنید. با این حال، این کار ممکن است زمان زیادی ببرد و برای کارهای خیلی بزرگ، گزینهی مناسبی نباشد.

برودری دوزی با چرخ خیاطی
گلدوزی انگلیسی با کمک چرخهای خیاطی مخصوص نیز انجام میشود. در این روش، سوراخ کردن و برش دادن پارچه و همچنین دوخت طرحهای گلدوزی روی قسمتهای برشخورده، همگی با استفاده از همین چرخهای ویژه انجام میگیرد.
مزیت اصلی گلدوزی با چرخ خیاطی، سرعت بسیار بالای آن در مقایسه با روش سنتی و دستی است. همین سرعت بالا، باعث میشود این روش برای کارهای بزرگتر گزینهای مناسب و کاربردی باشد. اما در مقابل، ممکن است دقت و ظرافت کار به پای گلدوزی دستی نرسد و طرح نهایی، حال و هوای ماشینی و یکنواختی پیدا کند.
در نهایت، این که کدام روش را انتخاب کنیم—دستی یا ماشینی—کاملاً بستگی به نوع کار و پروژهای دارد که در دست داریم.

برودری دوزی روی لباس
پارچههای برودری دوزی شده، برای دوختن انواع لباس، وسایل تزئینی و چیزهای زیبای دکور خانه به کار میروند. همچنین با این روش خلاقانه سوزندوزی میتوان بخشهای خاصی از لباس مثل یقه، سرآستین و لبهها را تزئین کرد.
این پارچه به خاطر ظرافت و زیبایی هنرمندانهاش، انتخاب بسیار خوبی برای دوخت لباسهای شیک و ظریف زنانه است.
علاوه بر این، به دلیل سبکی، نازکی و حالت توریمانند این پارچه، برای دوخت لباسهای تابستانی هم گزینهای ایدهآل محسوب میشود.
کاربرد برودری دوزی
محصولات زیادی هستند که با هنر برودری دوزی تزئین و زیبا میشوند. از جمله این کالاها میتوان به این موارد اشاره کرد:
پیراهن و بلوز زنانه
مانتو
دامن
شلوار و شلوارک
کیف
کلاه
کفش
رومیزی
رو تختی
رو بالشی
دستمال
دستمال سفره
پرده
ملحفه

برودری دوزی روی مانتو
یکی از معروفترین و پرطرفدارترین محصولاتی که در ایران با پارچههای برودری دوزی تولید میشود، مانتو است.
پارچه برودری به دلیل ظاهر زیبا، ظریف و زنانهای که دارد، انتخاب بسیار مناسبی برای دوخت مانتو محسوب میشود.
برای تهیه مانتو میتوان از پارچه کاملاً برودریدوزی شده استفاده کرد، یا فقط بخشهایی از مانتو را با این تکنیک تزئین نمود؛ مثل لبههای پایین و کناری، یقه، سرآستینها و جیبها.
علاوه بر این، برای هماهنگی بیشتر بین مانتو و شلوار، میتوان از برودری دوزی روی شلوار نیز استفاده کرد.
سوالات متداول
1- مهمترین وسایل برودری دوزی چه چیزهایی هستند؟
نخ گلدوزی، سوزن، پارچه، کارگاه گلدوزی، سوزن پانچ، قیچی گلدوزی و چره خیاطی (برای پروژه های ماشینی)
2- با استفاده از برودری دوزی چه محصولاتی می توان تولید کرد؟
انواع لباس ها، نظیر لباس های ظریف زنانه، لباس های تابستانی و وسایل دکوراتیو منزل.
3- خاستگاه هنر برودری دوزی کجاست؟
پیدایش این هنر به قرن 16 میلادی در انگلستان و رواج آن نیز به قرن 19 میلادی در همین کشور مربوط است.
{
“@context”: “https://schema.org”,
“@type”: “FAQPage”,
“mainEntity”: [{
“@type”: “Question”,
“name”: “مهمترین وسایل برودری دوزی چه چیزهایی هستند؟”,
“acceptedAnswer”: {
“@type”: “Answer”,
“text”: “نخ گلدوزی، سوزن، پارچه، کارگاه گلدوزی، سوزن پانچ، قیچی گلدوزی و چره خیاطی (برای پروژه های ماشینی)”
}
},{
“@type”: “Question”,
“name”: “با استفاده از برودری دوزی چه محصولاتی می توان تولید کرد؟”,
“acceptedAnswer”: {
“@type”: “Answer”,
“text”: “انواع لباس ها، نظیر لباس های ظریف زنانه، لباس های تابستانی و وسایل دکوراتیو منزل.”
}
},{
“@type”: “Question”,
“name”: “خاستگاه هنر برودری دوزی کجاست؟”,
“acceptedAnswer”: {
“@type”: “Answer”,
“text”: “پیدایش این هنر به قرن 16 میلادی در انگلستان و رواج آن نیز به قرن 19 میلادی در همین کشور مربوط است.”
}
}]
}