با رعایت نکات ایمنی نصب بخاری گازی، آتش حادثه را خاموش کنید

مرگ بی صدا! این اصطلاح معمولاً برای افرادی به کار می‌رود که در فصل سرما بر اثر مسمومیت با گاز جان خود را از دست می‌دهند. با وجود هشدارهای مکرر در رسانه‌ها، هر ساله در ماه‌های سرد، آمار تلفات ناشی از گازگرفتگی افزایش می‌یابد. بنابراین، آگاهی از نکات ایمنی مربوط به بخاری گازی بسیار مهم است. این نکات شامل انتخاب بخاری مناسب، استفاده از لوازم جانبی استاندارد و نصب صحیح این وسیله گرمایشی می‌شود. اگر این موارد رعایت نشوند، ممکن است جان ساکنان خانه به خطر بیفتد. در حالی که رعایت این اصول هزینه زیادی ندارد و تنها نیازمند دقت و توجه است. در این نوشته، به تمامی مواردی که هنگام خرید و نصب بخاری گازی باید رعایت کنید، اشاره می‌شود. بخاری گازی در بسیاری از خانه‌های ایرانی وجود دارد، اما هر سال به دلیل بی‌توجهی به نکات ایمنی ساده، باعث اندوه بسیاری از خانواده‌ها می‌شود. رونیکس را بخوانید.

فصل سرد و بازار داغ خرید بخاری

زمستان در راه است و بازار خرید بخاری‌های گازی داغ شده. اگرچه امروزه بسیاری از خانه‌های جدید از سیستم‌های گرمایشی مرکزی مثل پکیج استفاده می‌کنند، اما هنوز در مناطق سردسیر کشور، بخاری گازی طرفداران زیادی دارد.
اما وقتی می‌خواهید یک بخاری گازی بخرید، باید به چه نکاتی دقت کنید؟ هنگام نصب لوله و دودکش چه اصول ایمنی را باید رعایت کرد؟ انتخاب برند مناسب چگونه است و آیا اندازه خانه در انتخاب نوع بخاری تأثیر دارد؟
اول از همه بهتر است با انواع بخاری‌های گازی آشنا شویم. به طور کلی دو نوع بخاری گازی در بازار وجود دارد: نوعی که دارای دودکش است و رایج‌تر می‌باشد، و نوع بدون دودکش که معمولاً به لوله نیاز ندارد و با فناوری جدیدتری طراحی شده است.
بیشتر بخوانید: چگونه با دریل سرامیک را سوراخ کنیم؟

بخاری گازی با دودکش

این بخاری، پرکاربردترین وسیله گرمایشی در خانه‌های مردم ایران است. متأسفانه بیشتر مسمومیت‌ها و حوادث ناشی از گاز نیز به دلیل استفاده نادرست از همین نوع بخاری رخ می‌دهد. برای نصب لوله، شلنگ و دودکش این بخاری‌های گازی باید با دقت و حوصله عمل کرد. چگونگی نصب بخاری گازی، مهم‌ترین بخش راه‌اندازی این وسیله گرمایشی به شمار می‌آید. هنگام خرید این مدل بخاری، باید نکات زیر را به دقت در نظر گرفت.

♦ نشان استاندارد

هنگام خرید بخاری گازی یا هر وسیله دیگری، حتماً به وجود نشان استاندارد روی کالا دقت کنید. این علامت تضمین می‌کند که محصول، حداقل‌های کیفیتی مورد تأیید مراجع رسمی را دارد. سازمان استاندارد با بررسی کیفیت کالاها و رعایت ضوابط مشخص، این نشان را به محصولات معتبر اعطا می‌کند.

♦ برچسب انرژی

در فصل سرما، گاز طبیعی در کشور با کمبود مواجه می‌شود. به همین دلیل، توصیه می‌شود وسیله گرمایشی انتخاب کنید که انرژی کمتری نسبت به مدل‌های مشابه مصرف کند. همچنین، کاهش مصرف انرژی به معنای آلودگی کمتر و خطرات کم‌تری برای سلامت افراد است.

♦ برند کالا

هنگام خرید بخاری گازی، توجه به نام تجاری آن نکته‌ای کلیدی در ایمنی است. محصولی را انتخاب کنید که در بازار از اعتبار خوبی برخوردار باشد. برندی که هم پیشینه‌ای قابل اعتماد در ساخت وسایل گرمایشی دارد و هم محصولاتی مطابق با استانداردهای روز و نیازهای مصرف‌کنندگان تولید می‌کند.

♦ متراژ محل و نوع بخاری

پیشنهاد می‌شود بخاری را با توجه به اندازه فضای خانه انتخاب کنید. جدول زیر راهنمای مناسبی برای نوع بخاری و متراژ محیط در اختیار شما قرار می‌دهد.

بخاری بدون دودکش

همانطور که از نام این بخاری پیداست، دیگر نیازی به نصب دودکش ندارید. در این مدل، مقدار آلودگی و گاز مونواکسید کربنی که وارد هوا می‌شود، بسیار کم شده است. در این بخاری‌ها، سوخت و اکسیژن به بهترین شکل با هم ترکیب می‌شوند که این موضوع دو فایده دارد: هم سوخت کمتری مصرف می‌شود و هم هوا کمتر آلوده می‌گردد. همچنین در بخاری‌های بدون دودکش، سیستمی به نام ODS یا سیستم سنجش اکسیژن وجود دارد. اگر این سیستم متوجه شود که اکسیژن اتاق کم شده، به طور خودکار بخاری را خاموش می‌کند.

وسایل گرمایشی گازی که به دودکش نیاز ندارند، یکی از انواع بخاری‌های پرکاربرد هستند. این بخاری‌ها هوای مورد نیاز برای سوختن گاز را از فضای داخل اتاق می‌گیرند و محصولات ناشی از سوختن مانند دود را نیز به طور مستقیم در همان محیط رها می‌کنند. به همین دلیل، به‌دلیل عدم خروج دود به بیرون، باید در استفاده از آن‌ها نهایت دقت را به خرج داد.

هنگام استفاده از این نوع بخاری، حتماً باید یک پنجره در اتاق کمی باز باشد تا هوای تازه جریان داشته باشد. این کار برای جلوگیری از کاهش اکسیژن فضای داخلی و جلوگیری از افزایش گازهای سمی ناشی از سوختن بسیار مهم است. هرگز نباید از این بخاری‌ها در فضاهای کوچک، بدون تهویه یا در اتاق خواب در هنگام خواب استفاده کرد.

توجه به این نکات ایمنی برای پیشگیری از مسمومیت با گاز منوکسید کربن که بی‌بو و بی‌رنگ است، حیاتی می‌باشد.

نحوه نصب بخاری گازی با دودکش

رعایت نکات ایمنی برای بخاری‌های گازی، به ویژه در مورد لوله و دودکش آن، بسیار مهم است. لوله بخاری، گازهای خطرناک و سمی را از داخل خانه به بیرون هدایت می‌کند. اگر در طول مسیر این لوله شکاف یا درزی وجود داشته باشد، ممکن است جان افراد به خطر بیفتد. هنگام نصب لوله بخاری، این موارد را در نظر بگیرید:

از لوله‌های آکاردئونی استفاده نکنید! این نوع لوله‌ها به خاطر ساختار ضعیفشان ممکن باعث نفوذ گاز مونوکسید کربن به فضای خانه شوند.

وقتی لوله را از داخل دیوار عبور می‌دهید، مطمئن شوید قطر سوراخ دیوار با قطر لوله کاملاً برابر است.

تا حد امکان از لوله‌های زانویی کمتر استفاده کنید. اگر این اتصالات به خوبی بسته نشوند، ممکن است گازهای سمی از آن‌ها نشت کند.

حتماً توجه داشته باشید که لوله باید با شیب مناسب به سمت بالا قرار گیرد. هنگام خروج لوله از دیوار یا پنجره، این شیب را کنترل کنید.

در این مقاله لیست تجهیزات ایمنی کارگاهی ضروری | لوازم ایمنی ساختمانی اطلاعات مفیدی آمده است.

فقط از لوله‌ها و قطعات اتصالی استفاده کنید که نشان استاندارد داشته باشند.

لوله بخاری باید دست‌کم یک متر از کف اتاق فاصله داشته باشد.

بخاری و مسیر لوله را از چیزهایی که ممکن است آتش بگیرند (مانند پرده) دور نگه دارید.

لوله بخاری بر اساس اطلاعات سایت صنایع تولیدی ابزارخان، عملکردی مشابه هود دارد و هر دو به یک شکل هوا را به خارج هدایت می‌کنند. با این حال، جنس و نوع متریال به‌کار رفته در ساخت آن بسیار اهمیت دارد. این متریال باید در برابر شرایط گوناگون مقاوم باشد تا کارایی آن افزایش یابد، دیرتر فرسوده یا خراب شود و در نتیجه عمر مفید آن طولانی‌تر گردد. همچنین نیاز به نگهداری و تعمیرات کمتری خواهد داشت که این خود یکی از مهم‌ترین مزایای آن محسوب می‌شود.

دودکش را اصولی نصب کنید

برای نصب ایمن بخاری گازی، علاوه بر خود بخاری، دودکش هم اهمیت بسیار زیادی دارد. هنگام نصب دودکش، این نکات را حتما رعایت کنید:
از یک دودکش مشترک برای خارج کردن دود چند دستگاه گرمایشی استفاده نکنید.

لوله دودکش وسایل گازسوز و لوله هواکش (مثل فن) را هرگز در یک مسیر مشترک قرار ندهید.

دودکش را در فضاهای بسته‌ای مانند حیاط کوچک یا پاسیو نصب نکنید. خروجی دودکش باید کاملاً در هوای آزاد باشد.

برای مطالعه بیشتر، به معرفی بهترین مارک اره باغبانی پر طرفدار برای انواع درخت سری سر بزنید.

روی دودکش حتماً کلاهک مخصوص از نوع H نصب کنید و آن را بدون کلاهک یا با کلاهک ساده رها نکنید.

بخاری باید دست‌کم ۳۰ سانتیمتر از دیوار فاصله داشته باشد. فاصله لوله دودکش از دیوار نیز باید ۱۵ سانتیمتر باشد. همچنین، حفظ فاصله ۵۰ سانتیمتری بخاری از چیزهای آتش‌گیر، از اصول مهم نصب است.

برای ایمنی بیشتر، دودکش باید از جنس ورق گالوانیزه باشد.

از دودکش‌های سیمانی یا آجری آماده استفاده نکنید.

آزمایش عملکرد مناسب لوله و دودکش بخاری

پس از اینکه مطمئن شدید لوله و دودکش بخاری به درستی نصب شده‌اند، می‌توانید با چند راه آسان از سالم کار کردن آن اطمینان پیدا کنید.

♦ گرم شدن لوله بخاری

یک روش آسان برای بررسی کارکرد درست بخاری گازی، این است که مطمئن شوید لوله آن گرم می‌شود. گرم شدن لوله بخاری نشان می‌دهد که گازهای زیانبار به درستی از طریق لوله و دودکش در حال خارج شدن هستند.

توصیه می‌کنیم حتماً مقاله بهترین ست پیچ گوشتی بازار | 10 مدل پر طرفدار را مطالعه کنید.

♦ آزمایش کبریت

یک شمع یا کبریت را روبروی لوله خروجی بخاری بگیرید. اگر دیدید که شعله به سمت داخل لوله متمایل شد، یعنی بخاری شما سالم است و به درستی کار می‌کند. اما اگر شعله ثابت ماند و تغییری نکرد، به این معنی است که بخاری شما مشکل دارد و نیاز به بررسی دارد.

♦ شعله آبی

شعله بخاری یا هر وسیله گرمایشی گازی باید همیشه به رنگ آبی باشد! اگر رنگ شعله دستگاه شما آبی نیست و بیشتر به رنگ نارنجی یا قرمز دیده می‌شود، لازم است وضعیت آن را بررسی کنید. این تغییر رنگ می‌تواند نشان‌دهنده سوختن نادرست گاز باشد که ممکن است باعث تولید گاز خطرناک مونواکسیدکربن شود.

بیشتر بخوانید:علائم کند شدن زنجیر اره زنجیری را بشناسید!

گاز مونواکسید کربن چطور موجب مسمومیت می‌شود

پیشتر درباره راه‌های ایمن استفاده از بخاری گازی و روش نصب درست آن صحبت کردیم. اکنون خوب است با گاز مونوکسید کربن بیشتر آشنا شویم. این گاز می‌تواند باعث مسمومیت شود و حتی جان افراد را بگیرد.

مونوکسید کربن گازی سمی است که هیچ بو و رنگی ندارد. به همین دلیل آن را “قاتل خاموش” می‌نامند. نشانه‌های مسمومیت با این گاز خطرناک می‌تواند شامل این موارد باشد: احساس خواب‌آلودگی و خمیازه‌های پشت سر هم، سرگیجه، بی‌حالی و ضعف بدن، سردردهای شدید، حالت تهوع و استفراغ، پرش ماهیچه‌ها و مشکل در حرکت، احساس ضربان قوی و کوبنده در شقیقه، بالا رفتن فشار خون، گشاد شدن مردمک چشم و کم شدن دید، تیره شدن رنگ پوست، رنگ‌پریدگی یا برعکس صورتی شدن اطراف لب، گاهی سفتی ماهیچه‌ها به ویژه در فک، ایست تنفس، تشنج و در نهایت بیهوشی و کما.

سرویس دوره‌ای بخاری

با پایان یافتن فصل سرما و گرم شدن هوا، بسیاری از افراد بخاری را از جای خود جمع می‌کنند. فراموش نکنید که پیش از نصب مجدد بخاری یا استفاده از آن در فصل سرد بعدی، حتماً آن را سرویس و بررسی نمایید. این بررسی شامل محکم بودن اتصالات شلنگ گاز، تنظیم و تمیز کردن شمعک و فندک، بررسی رنگ و وضعیت شعله و همچنین رعایت دقیق روش نصب بخاری گازی است.توصیه می‌کنیم برای انجام این سرویس از ابزار با کیفیت رونیکس بهره ببرید. مجموعه ۸ عددی آچار دو سر تخت رونیکس مدل RH-2202 به همراه مجموعه ۷ عددی پیچ‌گوشتی رونیکس مدل RH-2906، تمام لوازم مورد نیاز برای سرویس بخاری، اتصال شلنگ و تنظیم دقیق شعله آن را در اختیار شما قرار می‌دهد.استفاده از ابزار مناسب و استاندارد برای سرویس بخاری، از هزینه‌های غیرضروری و احتمالی در آینده جلوگیری می‌کند.

کالاهای رونیکس
برای مطالعه بیشتر: «روش‌های مؤثر برای گرم نگه داشتن منزل در روزهای سرد سال»

جمع‌بندی

گاهی یک بی‌دقتی کوچک می‌تواند پیامدهای بزرگی داشته باشد. مسمومیت با گاز مونوکسید کربن که به “مرگ خاموش” معروف است، از جمله اتفاقاتی است که می‌توان به سادگی از آن پیشگیری کرد. رعایت نکات ایمنی در استفاده از بخاری گازی کار دشواری نیست، اما می‌تواند از یک حادثه تلخ جلوگیری کند.پیش از روشن کردن بخاری گازی، حتماً مواردی مانند نصب صحیح لوله‌ها، استفاده از دودکش استاندارد، به‌کارگیری شلنگ‌های مطمئن و انتخاب بخاری مناسب از برندهای معتبر را بررسی کنید و توصیه‌های ایمنی را جدی بگیرید.

**سوالات متداول**
آیا می‌توان به بخاری‌های بدون دودکش اعتماد کرد؟
حتماً از معتبر بودن برند بخاری مطمئن شوید و پیش از خرید، در مورد آن به خوبی تحقیق کنید.