تعمیر رگلاتور آبگرمکن آسان است!؟ فرض کنید بعد از یک روز پرمشغله و خستهکننده، تصمیم میگیرید دوش بگیرید و از یک حمام گرم لذت ببرید؛ اما ناگهان میبینید آب گرم نیست! عوامل این مشکل متعددند؛ اما یکی از شایعترین دلایلی که باعث میشود آب گرم نشود، خرابی رگلاتور آبگرمکن است. رگلاتور مسئول کنترل فشار گاز است و هر مشکلی در کارکرد آن میتواند روی تمام دستگاه تأثیر بگذارد.اگرچه تعمیر رگلاتور آبگرمکن نیاز به آگاهی و مهارت ویژه دارد و بهتر است این کار به دست افراد با تجربه انجام شود، اما در برخی شرایط ممکن است خودتان هم بتوانید آن را تعمیر یا جایگزین کنید. در این نوشته، اصلیترین دلایل خرابی رگلاتور آبگرمکن را مرور میکنیم و روش تعمیر آن را نیز به شما آموزش میدهیم.رونیکس را بخوانید.
رگلاتور چیست و چطور عمل میکند؟
رگلاتور یک وسیله مکانیکی مهم است که در خیلی از وسایل خانه، مثل آبگرمکن، کاربرد دارد. کار اصلی آن تنظیم و کنترل فشار گازی است که وارد دستگاه میشود. فشار گاز در کپسولها یا لولهها معمولاً خیلی زیاد است و اگر به درستی کنترل نشود، ممکن است به وسیله آسیب برساند یا حتی باعث حوادث خطرناکی شود. رگلاتور این فشار بالا را کاهش میدهد و آن را به اندازهای ایمن و مناسب برای استفاده در دستگاه تبدیل میکند. به این ترتیب، از ایجاد این گونه مشکلات جلوگیری میکند.
اجزای تشکیلدهنده رگلاتور
برای شروع تعمیر رگلاتور آبگرمکن، ابتدا باید دلیل مشکل را پیدا کنید. برای این کار لازم است اجزای مختلف آن را بشناسید. در ادامه میبینیم یک رگلاتور از چه بخشهایی تشکیل شده و هر بخش چه کاری انجام میدهد.
**بدنه:** معمولاً بدنه رگلاتور از جنس برنج یا استیل ساخته میشود. انتخاب جنس بدنه به ویژگیهای شیمیایی گازی که استفاده میشود بستگی دارد. اگر گاز خاصیت خورندگی بالایی دارد، بهتر است از بدنه استیل استفاده شود.
**دسته تنظیم:** این دسته به شما کمک میکند تا فشار گاز خروجی را به دقت تنظیم کنید. با چرخاندن دسته میتوانید فشار را به اندازه دلخواه خود برسانید.
**دیافراگم:** اگر فشار گاز از حد مجاز بیشتر شود، دیافراگم که از جنس پلاستیک یا فلز انعطافپذیر است، وارد عمل میشود. این قطعه مانند یک مانع کنترلکننده عمل کرده و فشار را در محدوده ایمن حفظ میکند.
**فنر:** فنر بین دسته تنظیم و دیافراگم قرار دارد و به کنترل دقیقتر فشار گاز کمک میکند.
**شیر (ولو):** شیر یک بخش کلیدی برای تنظیم فشار است. با تغییر وضعیت دیافراگم و شیر میتوانید فشار گاز خروجی را به طور دقیق تنظیم کنید.
انواع رگلاتور در آبگرمکنها را بشناسید
برای تعمیر تنظیمکننده (رگلاتور) آبگرمکن، ابتدا باید نوع آن را مشخص کنید. آبگرمکنها معمولاً دو نوع تنظیمکننده دارند که دمای و فشار آب گرم تولیدی را در حالت مناسب حفظ میکنند. هر یک از این تنظیمکنندهها کار مشخصی انجام میدهند و خرابی هر کدام میتواند کارکرد کل دستگاه را با مشکل روبرو کند.
**تنظیمکننده گاز**
وظیفه تنظیمکننده گاز، کنترل مقدار گازی است که به مشعل دستگاه میرسد. این قطعه با توجه به فشار آب، اندازه شعله را تغییر داده و گرمای لازم برای رساندن آب به دمای مورد نظر را ایجاد میکند. اگر تنظیمکننده گاز خراب شود، آبگرمکن روشن نمیشود و گرمایی تولید نمیکند. بدیهی است که این مشکل در روزهای سرد میتواند بسیار آزاردهنده باشد.
**تنظیمکننده آب**
تنظیمکننده آب در آبگرمکن نقش مهمی در کنترل فشار آب خروجی دارد. این قطعه از بخشهای مختلفی تشکیل شده است که شامل بدنه، قاب برنجی، شیپوره، شیر احتراق آهسته، مجموعه ساقه سوپاپ، مجموعه مغزی آببندی، شیر تنظیم دما، مجموعه دیافراگم و میل سوپاپ آب میشود. این اجزا با هم کار میکنند تا فشار آب گرم خارج شده از دستگاه در حد مناسب باقی بماند. هر مشکلی در کارکرد هر یک از این بخشها میتواند باعث اختلال در تأمین آب گرم شود.
رایجترین علت خرابی رگلاتور آبگرمکن
اولین گام برای تعمیر آبگرمکن، بررسی و پیدا کردن مشکل رگلاتور آن است. در جدول زیر، معمولترین اشکالاتی که برای رگلاتور آبگرمکن پیش میآید و دلیل ایجاد آنها آورده شده است. اگر دلیل این مشکلات و روش رفع آنها را بدانید، به راحتی میتوانید رگلاتور دستگاه خود را درست کنید.
| مشکلات و علتهای رایج خرابی رگلاتور آبگرمکن | ||
| مشکل | علت | راهحل |
| نوسانات دمای آب | عدم تنظیم صحیح فشار آب ورودی | تمیزکردن یا تعویض رگلاتور |
| نشتی آب | فرسودگی یا آسیبدیدگی دیافراگم یا واشر | تعویض دیافراگم یا واشر |
| خاموششدن آبگرمکن | خرابی کامل رگلاتور | تعویض رگلاتور |
| صدای بلند | انباشته شدن رسوبات یا جرم در رگلاتور | تمیزکردن رگلاتور |
| عدم کارکرد صحیح شیر تخلیه | خرابی شیر تخلیه | تمیزکردن یا تعویض شیر تخلیه |
مراحل تعمیر رگلاتور آبگرمکن
تعمیر ترموستات آبگرمکن کاری تخصصی و پیچیده است. اگر قبلاً با ابزارهای لولهکشی و تأسیسات کار کردهاید، شاید بتوانید این کار را خودتان انجام دهید. اما اگر در این زمینه تجربهای ندارید، بهتر است کار را به یک تعمیرکار حرفهای بسپارید. گاهی اوقات تعمیر ترموستات امکانپذیر نیست و باید قطعه را عوض کنید. بنابراین قبل از هر کاری، با یک متخصص مشورت کنید و خودتان دست به کار نشوید.
تعمیر رگلاتور آبگرمکن مخزنی (ایستاده)
آبگرمکنهای ایستاده از نظر اندازه بزرگتر از مدلهای دیواری هستند و برای استفاده در آپارتمانهای کوچک مناسب نمیباشند. همچنین خوب است بدانید که آبگرمکن ایستاده در واقع همان آبگرمکن مخزندار است. فرق اصلی آن با نوع دیواری در داشتن مخزن ذخیره آب است. به همین دلیل معمولاً کاهش فشار آب کمتری در آن رخ میدهد. اگر میخواهید رگلاتور آبگرمکن مخزنی یا ایستاده را تعمیر یا تعویض کنید، میتوانید این مراحل را دنبال کنید. همچنین اگر قصد تعویض رگلاتور را دارید، پس از جدا کردن رگلاتور قدیمی، رگلاتور جدید را نصب کنید.
ابتدا شیر آب ورودی به آبگرمکن را کاملاً ببندید.
سپس مهره برنجی که به ورودی آب سرد رگلاتور وصل است را باز کرده و لوله مسی را از آن جدا کنید.
بعد از آن، پیچهای نگهدارنده رگلاتور را باز کرده و رگلاتور را از جای خود خارج کنید.
درپوش روی ساقه سوپاپ را باز کنید.
پوشش خارجی رگلاتور را از بدنه اصلی جدا کنید تا شیر احتراق نیز برداشته شود.
قسمت بالایی مغزی رگلاتور را جدا کرده و اورینگ سیلیکونی داخل آن را نیز درآورید.
اگر داخل رگلاتور رسوب وجود دارد، آن را به طور کامل تمیز کنید.
تعمیر رگلاتور آبگرمکن دیواری
آبگرمکنهای دیواری ابعاد کوچکی دارند و روی دیوار نصب میشوند. این مدل آبگرمکنها فاقد مخزن ذخیره آب هستند و لوله آب سرد مستقیماً به آنها وصل میشود. همین نداشتن مخزن گاهی ممکن است سبب کاهش فشار آب شود. برای تعمیر رگلاتور (تنظیمکننده فشار) آبگرمکن دیواری، این مراحل را به ترتیب انجام دهید:
دستگاه را خاموش کرده و از پریز برق بکشید.
شیر ورودی آب سرد را کاملاً ببندید.
آب باقیمانده داخل رگلاتور را تخلیه کنید.
رگلاتور را از بدنه آبگرمکن جدا نمایید.
قطعات داخلی رگلاتور را از نظر سالم بودن بررسی کنید.
رگلاتور را به خوبی تمیز کنید.
قطعات رگلاتور را دوباره سر هم کنید.
رگلاتور را در جای خود روی آبگرمکن نصب نمایید.
شیر آب سرد را باز کنید.
مطمئن شوید که از رگلاتور آب نشت نمیکند.
در پایان آبگرمکن را به برق وصل کرده و روشن کنید.
تعویض رگلاتور آبگرمکن: دیواری و مخزنی
آبگرمکنها عمدتاً در دو مدل دیواری و مخزنی عرضه میشوند. با وجود تفاوت در ساختار و شیوه کارکردشان، روش تعویض رگلاتور در هر دو نوع تقریباً مشابه است. میخواهید گامهای نصب این قطعه مهم را با هم مرور کنیم؟
**گام اول: قطع کردن آب**
در ابتدا شیر اصلی آب را ببندید تا ورودی آب به آبگرمکن کاملاً قطع شود.
**گام دوم: دسترسی به رگلاتور**
مهره برنجی که ورودی آب سرد را مدیریت میکند، پیدا کرده و آن را باز کنید.
**گام سوم: باز کردن لوله مسی**
لوله مسی که مربوط به ورودی یا خروجی آب است را تشخیص داده و باز کنید.
**گام چهارم: شل کردن پیچها**
دو پیچ نزدیک به رگلاتور را شل کرده و سپس به طور کامل بیرون بیاورید.
**گام پنجم: تعویض اورینگ**
اورینگ قدیمی را با یک اورینگ نو عوض کنید تا از چکه کردن آب جلوگیری شود.
**گام ششم: تنظیم دمای آب**
پیچ تنظیم دما را باز کرده و با کمک پیچگوشتی، شیپوره را خارج کنید.
**گام هفتم: باز کردن ساقه سوپاپ**
با استفاده از یک آچار فرانسه، ساقه سوپاپ را باز کنید.
مرحله هشتم: باز کردن قاب روی رگلاتور
پیچهایی که قاب فلزی را در جای خود نگه داشتهاند، باز کنید. سپس قاب را به آرامی از رگلاتور جدا نمایید.
مرحله نهم: آزاد کردن دیافراگم و خارج کردن شیر
دیافراگم را شل کنید تا آزاد شود. پس از آن، میتوانید شیر مربوط به سیستم احتراق را از جای خود بردارید.
مرحله دهم: بازرسی و پاکسازی
قسمت بالایی مغزی آبگرمکن را جدا کنید. داخل محفظه را به دقت نگاه کنید و ببینید آیا رسوب یا مواد اضافی وجود دارد یا خیر. در صورت مشاهده رسوب، آن را کاملاً تمیز کنید.
مرحله یازدهم: جایگزینی رگلاتور جدید
اگر لازم بود، رگلاتور جدید را نصب کنید. پس از اطمینان از رعایت تمام موارد ایمنی، قطعات آبگرمکن را به ترتیب سر هم کرده و در جای خود قرار دهید.
سخن آخر
ترموستات آبگرمکن، قطعهای کلیدی برای کارکرد درست و بیخطر این دستگاه است. اگر نشانههای خرابی آن را بشناسید و بهطور منظم از آن مراقبت کنید، میتوانید از بروز بسیاری از مشکلات جلوگیری کنید. هرچند در این مطلب، راههای تعمیر و جایگزینی این قطعه را بیان کردیم، اما به یاد داشته باشید که کار با لوازم و سیستمهای گازی، دانش و تجربه ویژهای میطلبد. اگر از توانایی خود برای انجام این کار اطمینان ندارید، حتماً از یک فرد ماهر کمک بگیرید. سلامت شما و خانوادهتان بسیار ارزشمندتر از کمکردن هزینههاست.
سوالات متداول:
چطور بفهمیم رگلاتور آبگرمکن خراب شده است؟
اگر دمای آب کم شده یا مدام تغییر میکند، اگر شعله آبگرمکن روشن نمیشود، اگر دستگاه ناگهان خاموش میشود یا اگر از آن صداهای غیرعادی میآید، ممکن است مشکل از رگلاتور باشد.
آیا خودمان میتوانیم رگلاتور آبگرمکن را تعمیر کنیم؟
اگر اطلاعات کافی درباره اجزای آبگرمکن دارید، شاید بتوانید مشکلات کوچک را برطرف کنید. اما برای تعمیرات سختتر یا تعویض قطعات، بهتر است از یک تعمیرکار حرفهای کمک بگیرید.
چه چیزهایی باعث خرابی رگلاتور آبگرمکن میشوند؟
عواملی مثل جمع شدن رسوب، بدی کیفیت آب، استفاده زیاد و طولانی، فشار بیش از حد آب یا گاز، و تنظیم نادرست دستگاه میتوانند رگلاتور را خراب کنند.
چطور عمر رگلاتور آبگرمکن را بیشتر کنیم؟
با نصب فیلتر مناسب برای آب و گاز، سرویس منظم دستگاه و تنظیم درست فشار آب و گاز میتوانید مدت کارکرد رگلاتور را افزایش دهید.
آیا رگلاتور را میشود تعمیر کرد یا حتماً باید عوض شود؟
گاهی اوقات اگر مشکل کوچک باشد، میتوان آن را تعمیر کرد. اما اگر خرابی جدی باشد یا قطعه کاملاً فرسوده شده، باید تعویض شود.
هزینه تعمیر یا تعویض رگلاتور آبگرمکن چقدر است؟
این هزینه به نوع آبگرمکن، مدل رگلاتور و میزان خرابی بستگی دارد. معمولاً تعمیر ارزانتر از تعویض تمام قطعه است.
آیا تعمیر رگلاتور آبگرمکن کار خطرناکی است؟
بله، اگر تعمیر رگلاتور گاز یا آب به شکل درست انجام نشود، ممکن است باعث نشت گاز، آتشسوزی یا آسیب دیدن آبگرمکن شود. بنابراین بهتر است همیشه از افراد متخصص و با تجربه برای این کار کمک بگیرید.