حسین نورشرق، خواننده ایرانی، در ایران و روسیه زندگی و فعالیت هنری دارد. او با صدای پُرقدرت و دانش عمیقی که از موسیقی اصیل ایرانی (ردیف) دارد، به شکلی پویا در حال گسترش سنتهای غنی موسیقی کشورش است. نورشرق به راحتی با نوازندگان از فرهنگهای گوناگون همکاری میکند و در پروژههای بینالمللی متعددی حضور مییابد. صدای او تأثیری ژرف بر شنوندگان در سراسر جهان میگذارد. در ادامه این نوشته از وبلاگ مدیر تولز، بیشتر با زندگی و کارهای حسین نورشرق آشنا خواهید شد.
زندگی نامه حسین نورشرق
نورشرق از همان سالهای کودکی خواندن آواز ایرانی را آغاز کرد. از نوجوانی تا به امروز، زمان زیادی از زندگیاش را به جستجو و لذت بردن از دنیای پربار موسیقی ایرانی گذرانده است.
او در کشورهای مختلف به اجرای کنسرت پرداخته و در جشنوارههایی حضور یافته که کمتر هنرمند ایرانی در آنها دیده میشده. در آن فضاها، زندگی کرده و دیده که آشنایی دیگران با فرهنگ ایران و ایرانیان، بسیار اندک بوده است.
فعالیت هنری
نورشرق در مورد کار هنری خود میگوید: حدود شانزده سال است که از ایران به روسیه رفتهام. تحصیلاتم را در رشتههای حقوق و نیز فرهنگشناسی با تمرکز بر موسیقی ملل در مقطع دکتری به پایان رساندهام. علاوه بر این، دورهای را به عنوان کارآموز در زمینه کارگردانی تئاتر در انستیتو تئاتری شوکین گذراندم. از سال ۲۰۰۸ نیز در کنسرواتوار چایکوفسکی مشغول به کار شدم و در سمت معاون مرکز فرهنگ موسیقی ملل و مدیر بخش مطالعات خاورمیانه فعالیت کردهام.
در این کنسرواتوار، مرکزی با نام «مرکز فرهنگ موسیقایی ملل» وجود دارد که نزدیک به چهل سال پیش بنیان گذاشته شده است. طی این سالها، پژوهشهای گوناگونی در قالب پایاننامههای کارشناسی و دکتری درباره موسیقی خاورمیانه و به ویژه موسیقی ایران در این مرکز انجام و دفاع شده است. همچنین، این مرکز به طور ویژه همایشهایی درباره موسیقی ایران و خاورمیانه برگزار کرده است.
پیش از این، هنگامی که بنیانگذار این مرکز، جیوانی کنستاتینو ویچ میخایلوف، در قید حیات بود و تا میانههای دهه نود میلادی، فعالیتهای این مجموعه در قالب یک واحد درسی در کنسرواتوار ارائه میشد. اما پس از درگذشت زودهنگام این آهنگساز و پژوهشگر، این واحد درسی به یک مرکز مطالعاتی و هنری تبدیل شد.
من نیز از سال ۲۰۰۸ به این مرکز پیوستم و از آن زمان تاکنون، مطالعات مربوط به موسیقی ایرانی و خاورمیانه، با محوریت فرهنگ موسیقی ایران، شکل جدیتر و منسجمتری به خود گرفته است.
شناخت موسیقی ایران به جهان
نورشرق در ادامه بیان کرد: پس از آمدنم به روسیه متوجه شدم بسیاری از مردم اینجا، ما و سرزمینمان را به خوبی نمیشناسند و گاهی حتی ایران و عراق را با هم اشتباه میگیرند.
روبرو شدن با فرهنگی که ایران را نمیشناسد، برای من به یک دغدغه و جذابیت شخصی تبدیل شد. موسیقی ایرانی در شهرهایی مانند مسکو و سنت پترزبورگ شنوندگان خاص خود را دارد و این نشان میدهد که اگر موسیقی ما با آشنایی طبیعی و بدون اجبار یا تحمیل به مخاطب عرضه شود، میتواند طرفداران واقعی پیدا کند.
او با اشاره به تنوع بسیار زیاد موسیقی در کشورمان گفت: این موسیقی با پیشینه کهن، هنوز در گوشه و کنار ایران نه به شکل یک اثر موزهای، بلکه به عنوان بخشی زنده و جاری از زندگی مردم جریان دارد.
همچنین بخشی از موسیقی ما، موسیقی کلاسیک ایرانی است که به دلیل نزدیکی بیشتر با زندگی شهری و تحولات اجتماعی، بیشتر در معرض دگرگونیها و پیامدهای این تغییرات قرار میگیرد.
حسین نورشرق در پایان درباره بازخوردهای اجرای ارکستر در روسیه گفت: به نظر من حضور این ارکستر سمفونیک که با همکاری دوستان برپا شد، میتواند بسیار مهم باشد؛ زیرا علاوه بر ارزش هنری و اجرایی، از جنبه فنی نیز قابلیت تحلیل و بررسی دارد و امیدوارم این ارزیابی صورت بگیرد.