**عطر قهوه چیست؟**
**اما بوی واقعی قهوه چگونه است؟**
**رایحه‌های مخصوص اسپرسو**
**این عطرها چگونه به وجود می‌آیند؟**
**چرا بوی قهوه مهم است؟**
**آینده‌ی عطر و طعم قهوه**
پیش از آنکه به توضیح عطر قهوه بپردازیم، خوب است بدانید اگر شما هم از طرفداران قهوه هستید، حتماً متوجه شده‌اید که بوی خوش قهوه‌ای که تازه درست شده، گاهی حتی از مزه‌ی آن هم لذت‌بخش‌تر است. شاید باورکردنی نباشد، اما دلایل علمی زیادی پشت قدرت عطر قهوه وجود دارد. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که شما تنها با بو کشیدن قهوه هم می‌توانید از بعضی از فواید بی‌نظیر آن بهره‌مند شوید. تأثیر بوی قهوه در تحریک مغز و ایجاد حس بیداری از نظر علمی ثابت شده است.
ممکن است بدانید که نوشیدن قهوه باعث بهتر شدن حال‌و‌هوا، تقویت حافظه و فواید بسیار دیگر می‌شود. بو کردن قهوه نیز می‌تواند تأثیرات مشابهی روی مغز داشته باشد؛ مانند بهبود توانایی‌های فکری، تمرکز بهتر، افزایش هوشیاری و قوی‌تر شدن حافظه. علاوه بر این، عطر قهوه حس گرمی و آرامش را در فضا پخش می‌کند.
البته کافئین موجود در قهوه است که به بیدارماندن و هوشیاری مغز و بدن کمک می‌کند. اما همانطور که پیش از این گفتیم، تحقیقات علمی نشان داده‌اند که تنها بوییدن قهوه نیز به اندازه‌ی کافی می‌تواند توانایی فکر کردن را در ما تقویت کند.
آروما قهوه چیست؟
در ساده‌ترین تعریف، آروما در واقع همان بوی قهوه است. اما وقتی دقیق‌تر به موضوع نگاه کنیم، در بحث بوی قهوه دو اصطلاح مهم به کار می‌رود: عطر (Fragrance) و رایحه (Aroma). عطر به بوی قهوه‌ی خشک و آسیاب شده گفته می‌شود، در حالی که رایحه مربوط به بوی قهوه‌ای است که با آب دم کشیده است. آروما نقش مهمی در ایجاد ویژگی‌های طعمی دارد که ما مستقیماً با زبان خود حس نمی‌کنیم؛ مثل شیرینی، شوری، تلخی، ترشی و اومامی. تاکنون بیش از ۸۰۰ ماده‌ی معطر در قهوه شناسایی شده و با پیشرفت دستگاه‌های آزمایشی، انواع بیشتری نیز در حال کشف هستند.
برای درک عمیق‌تر این موضوع، مطلب همه چیز درباره قهوه‌های فرمنت شده را بخوانید.
از آنجا که آروما در واقع آزاد شدن ذرات خوشبو از قهوه در هواست، قهوه‌ی تازه بوی قوی‌تری نسبت به قهوه‌ی مانده و کهنه دارد. همچنین هر چه قهوه بیشتر برشته شود و به رنگ تیره نزدیک‌تر گردد—مثلاً در قهوه فرانسه—تغییرات بیشتری در ترکیبات معطر آن رخ می‌دهد و بوهای بیشتری قابل تشخیص می‌شوند. به همین دلیل است که قهوه‌های برشته‌ی تیره، معمولاً عطر و بوی غنی‌تر و مطبوع‌تری دارند.
در صورت علاقه‌مندی، مطلب قهوه لیبریکا چیست و تفاوت دانه قهوه لیبریکا با عربیکا و ربوستا را از دست ندهید.
اما قهوه دقیقاً چه بویی دارد؟
همانطور که هر نوع میوه‌ای عطر و طعم خاص خود را دارد، دانه‌های قهوه نیز هر کدام رایحه‌ی منحصربه‌فردی دارند. دانه‌های قهوه خام، تقریباً بدون بو هستند و برای آنکه عطرشان آزاد شود، باید برشته شوند. طی فرآیند برشته‌کاری، در اثر حرارت، واکنش‌هایی بین اسیدهای آمینه و قندها رخ می‌دهد که عطر و طعم اصلی قهوه را به وجود می‌آورند. این واکنش در واقع همان چیزی است که به بسیاری از غذاهای برشته‌شده طعم خوشایند می‌بخشد.
میزان برشته‌شدن قهوه تأثیر زیادی روی عطر آن دارد. قهوه‌های با برشته‌شدن ملایم، معمولاً رایحه‌ای میوه‌ای و گلی دارند. قهوه‌های با برشته‌شدن متوسط، بیشتر بوی کارامل، مغزها یا شکلات می‌دهند و قهوه‌های برشته‌شده‌ی تیره نیز ممکن است بویی خاکی یا دودی داشته باشند. علاوه بر این، هنگام دم کردن قهوه نیز عطر آن بیشتر به مشام می‌رسد، چون آب داغ مواد معطری را از قهوه بیرون می‌کشد.
به طور کلی، عطرهای مطلوب قهوه را با واژه‌هایی مانند گلی، میوه‌ای، کاراملی، شکلاتی، وانیلی، ادویه‌ای و شیرین توصیف می‌کنند. در مقابل، بوهای نامطلوب قهوه ممکن است به صورت بوی چمن، چوب، کاغذ، خاک، دود، کپک یا ترشیدگی احساس شوند.
عطر قهوه با میزان اسیدیته و طعم آن نیز در ارتباط است. قهوه‌ای که طعم غنی و پُری دارد، معمولاً عطر پُرحجم‌تری نیز دارد. همچنین قهوه‌ای که ترشی بیشتری دارد، معمولاً رایحه‌ی آن هم تا حدی ترش و اسیدی است.
رایحه‌های خاص اسپرسو
عطر اسپرسو کاملاً منحصر به فرد است و با هیچ نوشیدنی دیگری قابل مقایسه نیست. هنگام بو دادن دانه‌های قهوه، ترکیبات معطری ایجاد می‌شوند که عطری خاص، عمیق و خاطره‌انگیز به آن می‌دهند؛ عطری که اغلب به آن «بوی رست» می‌گویند.
اگر به این موضوع علاقه دارید، حتماً قهوه کامرشیال چیست و چه تفاوتی با قهوه اسپشیال دارد؟ را بخوانید.
بسته به نوع دانه قهوه، کیفیت آن و نحوه آماده‌سازی، این عطر اصلی می‌تواند طیف وسیعی از رایحه‌ها را داشته باشد: از بوی کاراملی و غلات که پخته شده‌اند و بیسکویت یا شیرینی تازه را به یاد می‌آورند، تا عطرهای نرم کره، وانیل و کاکائو که طعم شکلات‌های خوشمزه را تداعی می‌کنند.
در لایه‌های بعدی، رایحه‌های میوه‌ای و پیچیده‌تری پدیدار می‌شوند؛ گاهی شبیه مرکباتی مانند لیمو و گاهی شیرین و دلچسب مثل میوه‌های رسیده. در این میان، بوی میوه‌های خشک نیز حس می‌شود: انجیر، آلو، کشمش، خرما یا زردآلو، همه می‌توانند بخشی از این رایحه باشند.
وقتی اسپرسو را می‌خرید و می‌نوشید، رایحه‌های گُلی نیز به مشام می‌رسد؛ گاهی شبیه عطر یاسمن و گاهی با رگه‌هایی از بوی عسل.
لایه کرمی روی اسپرسو هم گاهی عطر آجیل برشته‌ای مانند گردو، بادام یا فندق را منتشر می‌کند. بعضی وقت‌ها هم این رایحه‌ها به سمت بوهای شرقی می‌روند: از عطر چوب‌های کهنه گرفته تا ادویه‌هایی مثل فلفل، یا حتی تنباکو و ریواس.
چطور این رایحه‌ها شکل می‌گیرند؟
برای دستیابی به این عطرهای عمیق و پیچیده، شکیبایی یک شرط اساسی است. قهوه نیز از این قانون جدا نیست. اگر دانه‌های قهوه با سرعت زیاد برشته شوند، بسیاری از این رایحه‌های خوش هرگز به وجود نمی‌آیند. همچنین اگر پس از برشته‌کاری، فرصت کافی برای استراحت به دانه داده نشود، بخشی از این بوهای مطبوع آزاد نخواهند شد. در واقع، نمی‌توان طبیعت را وادار به عجله کرد.
چرا رایحه قهوه اهمیت دارد؟
اما چه عاملی باعث می‌شود قهوه میان نوشیدنی‌های خوشبو دیگر، جایگاه ویژه‌ای پیدا کند؟ و چرا برای ما این‌قدر مهم است که قهوه طعم‌ها و بوهای ظریف و چندلایه دارد؟
برای بسیاری از مردم در سراسر دنیا، نوشیدن قهوه بخشی از یک روال روزانه است. زمانی است برای توقف کردن، چشیدن طعم زندگی و آماده شدن برای روزی که پیش رو دارند. قهوه پیش از هر چیز، حس بویایی ما را تحریک می‌کند و باعث می‌شود نه تنها بدن، بلکه روح و ذهن ما نیز از خواب بیدار شود.
بو و مزه منحصر به فرد قهوه، آن‌قدر تأثیرگذار است که اغلب به افراد، مکان‌ها یا لحظه‌های خاصی در خاطرمان گره می‌خورد. برای بعضی‌ها، بوی دانه‌های تازه آسیاب شده قهوه در آغاز صبح، به معنای شروع واقعی روز است. برای عده‌ای دیگر، نوشیدن قهوه فراتر از یک عادت ساده است؛ بخشی از رسوم، یادبودها یا حتی یک آیین روزمره به شمار می‌رود.
توصیه می‌شود به مطالعه مقاله آیا قهوه خراب می‌شود؟ نشانه‌های کهنگی قهوه ادامه دهید.
ما قهوه را به خاطر طعم ویژه‌اش، گرمای مطبوعش و انرژی‌ای که به ما می‌دهد دوست داریم، اما بخش عمده‌ای از جذابیت آن به عطر غنی و چندبعدی آن مربوط می‌شود. برخی طعم ملایم و میوه‌ای قهوه‌های برشته‌شده کم (light roast) را می‌پسندند، و بعضی دیگر مزه غلیظ و تلخ قهوه‌های برشته‌شده زیاد (dark roast) مانند روبوستا را ترجیح می‌دهند. اما نقطه مشترک میان تمام این سلیقه‌ها، لذتی است که از ترکیب طعم و عطر در هر فنجان به دست می‌آید.
توصیه می‌کنیم حتماً مقاله آشنایی با قهوه کلمبیا تروپیکال بوربن مدیرتولز را مطالعه کنید.
چه تنها و چه در جمع، آن اولین جرعه از قهوه، همیشه آغاز سفری به دنیایی تازه از بوها و مزه‌هاست… و چه دنیای شگفت‌انگیزی است!
مقاله راهکاری ساده برای جلوگیری از ریختن قهوه بیرون‌بر یا take away حاوی اطلاعات جامعی است.
آینده رایحه‌ها و طعم‌های قهوه
عطر و مزه قهوه از مجموعه‌ای از فعل‌وانفعالات شیمیایی پدید می‌آید که در آن هزاران ماده مختلف نقش دارند. تاکنون چندصد مورد از این مواد شناسایی شده‌اند، ولی هنوز ترکیبات ناشناخته زیادی در قهوه وجود دارد.
این موضوع را بهتر بشناسید با مطالعه پایداری در قهوهٔ تخصصی: یک تمرکز ضروری.
این پیچیدگی، برای پژوهشگران و کسانی که در برشته‌کاری قهوه تخصص دارند، هم یک مسئله چالش‌برانگیز است و هم یک فرصت ارزشمند: گوناگونی زیاد این مواد طبیعی، نیازمند آگاهی و دانش عمیق است، اما در عین حال، این تنوع باعث می‌شود بتوان با خلاقیت، طعم‌ها و بوهای تازه‌ای را متناسب با سلیقه و نیاز مشتریان طراحی کرد.
در سال‌های اخیر، تحقیقات و مطالعات درباره عطر و طعم قهوه بسیار افزایش یافته است. این اتفاق در صنعتی پویا و رو به رشد، کاملاً طبیعی به نظر می‌رسد. این پیشرفت فقط به دلیل بهتر شدن روش‌های علمی نیست، بلکه به خاطر فرصت‌های اقتصادی بزرگی است که در بازار جهانی قهوه وجود دارد.
مقاله بهترین شیر غیر لبنی برای قهوه تخصصی کدام است؟ حاوی اطلاعات جامعی است.
پس اگر شما هم از علاقه‌مندان به قهوه هستید، بهتر است اخبار و تغییرات این حوزه را دنبال کنید. آینده قهوه، پر از تجربه‌های جدید و هیجان‌انگیز خواهد بود.