استفاده از سیستم شوفاژ در فصل زمستان، به جای بخاریهای گازی معمولی، فواید قابل توجهی دارد. این سیستم باعث میشود هوا کمتر آلوده شود، احتمال بروز خطراتی مانند آتشسوزی یا نشت گاز کاهش یابد و همچنین انرژی کمتری مصرف کند. شوفاژ که امروزه در بسیاری از خانهها نصب شده، در ماههای سرد سال، گرمایی مطمئن و یکنواخت را برای ساکنان فراهم میکند و دیگر نیازی به نگرانی برای گرم کردن فضای خانه نیست.
اما برای راهاندازی رادیاتور شوفاژ چه مراحلی باید طی شود و چه وسایلی لازم است؟ در ادامه، مهمترین نکات مربوط به نصب و راهاندازی این سیستم گرمایشی را با هم مرور خواهیم کرد.
رونیکس را بخوانید.
ابزارهای ضروری برای راه اندازی سیستم شوفاژ
راهاندازی سیستم گرمایش از کف یا شوفاژ، چه در یک ساختمان تازهساز باشد و چه برای تعمیر یا بهروزرسانی سیستم قدیمی، به لوازم و ابزارهای مخصوصی نیاز دارد. استفاده از ابزار مناسب، کار را سریعتر و دقیقتر میکند و از اشتباهات یا صدمه دیدن سیستم جلوگیری مینماید. در اینجا فهرستی از ابزارهای لازم برای نصب شوفاژ را مرور میکنیم.
در این مقاله پولیشر چیست و چه کاربردهایی دارد؟ اطلاعات مفیدی آمده است.
**لولهبر و خمکن لوله**
از لوازم اصلی برای کار با لولههای شوفاژ، لولهبر و وسیله خم کردن لوله است. این ابزارها برای بریدن لولهها و وصل کردن قطعات به هم استفاده میشوند. لولهبرها به دو نوع دستی و برقی موجودند و باید با توجه به جنس لوله (مسی، پلاستیکی یا فلزی) انتخاب شوند. خمکن لوله نیز برای شکل دادن به لولهها بدون آنکه آسیبی ببینند، کاربرد دارد.
**آچار فرانسه و آچار لوله**
برای باز و بسته کردن اتصالات لوله، شیرها و قسمتهای رادیاتور از آچار فرانسه و آچار مخصوص لوله استفاده میشود. آچار لوله معمولاً در سایزهای مختلف وجود دارد تا با قطرهای گوناگون لوله هماهنگ باشد.
**آچار آلن و پیچگوشتی**
پیچهای آلن که در بسیاری از اتصالات و شیرها به کار رفتهاند، با آچار آلن باز و بسته میشوند. پیچگوشتی هم برای سفت کردن و نصب انواع اتصالات در سیستم شوفاژ لازم است.
**دریل و مته**
برای ایجاد سوراخ در دیوار یا سقف به منظور نصب رادیاتور و عبور لوله، به دریل و مته نیاز داریم. انتخاب مته مناسب به جنس دیوار (بتن، آجر، چوب و …) بستگی دارد.
**نوار تفلون و عایق**
نوار تفلون برای آببندی و جلوگیری از نشتی در محل پیچهای رزوهای استفاده میشود. عایقهای مخصوص نیز برای کاهش تلفات گرمایی لوله و محافظت از آن در برابر ضربه یا زنگزدگی به کار میروند.
**فشارسنج و دماسنج**
فشارسنج (مانومتر) برای بررسی فشار آب داخل سیستم و اطمینان از عملکرد درست آن لازم است. دماسنج نیز برای کنترل دمای آب مدار شوفاژ استفاده میشود.
**پمپ آب و هواگیر**
پمپ آب برای پر کردن سیستم از آب و هواگیر برای خروج هوای محبوس در لولهها و رادیاتورها به کار میرود. خارج کردن هوا از سیستم بسیار مهم است، چون وجود هوا باعث کاهش گرمادهی و ایجاد سروصدا میشود.
**شیلنگ و واشر آببند**
شیلنگها برای انتقال آب در مسیر سیستم و واشرهای آببند برای جلوگیری از چکه کردن محل اتصالات مورد استفاده قرار میگیرند.
**متر و تراز**
متر و تراز نیز از ابزارهای ضروری برای نصب دقیق رادیاتورها و لولهکشی هستند. با کمک این ابزارها میتوان اجزا را کاملاً صاف و همسطح نصب کرد که علاوه بر کارایی بهتر، ظاهر مرتبتری نیز ایجاد میکند.
آموزش راه اندازی شوفاژ در زمستان
وسیلهای که در اتاقهای مختلف خانه نصب میشود و گرما میدهد، رادیاتور نام دارد. در ساختمانها، بسته به نوع طراحی و مقدار گرمای مورد نیاز، آب گرم رادیاتورها از یک موتورخانه مرکزی یا از یک پکیج داخل واحد تأمین میشود.
آب گرم توسط پمپ و از طریق لولهها به داخل آپارتمانها فرستاده میشود و فضای خانه را گرم میکند. سیستم موتورخانه یا شوفاژخانه، روشی قدیمیتر نسبت به پکیج است. اگر در ساختمانی زندگی میکنید که بیش از پانزده سال از ساخت آن میگذرد، به احتمال زیاد ساختمان شما موتورخانه دارد. این موتورخانه معمولاً اتاقی گرم و کمنور است که پر از لولههای فلزی، منبعهای آب و شیرهای فلکه میباشد.
تصویر رادیاتور
در ساختمانهای جدید، معمولاً از پکیج برای گرم کردن آب استفاده میشود. پکیج شبیه به آبگرمکنهای دیواری است و به صورت جداگانه در هر آپارتمان نصب میشود. آب سرد لولهکشی مستقیماً وارد پکیج شده و در آنجا گرم میشود. همهی آب گرم مورد نیاز خانه توسط همین دستگاه تأمین میگردد.
بیشتر بخوانید: معرفی کامل انواع سیستمهای گرمایشی در سال ۲۰۲۴
آموزش راه اندازی شوفاژ در زمستان و سرویس موتورخانه
پیش از آنکه به مراحل روشن کردن سیستم گرمایشی بپردازیم، لازم است ابتدا با اتاق موتورخانه و بخشهای مختلف آن آشنا شویم. همانطور که پیشتر گفته شد، کار اصلی موتورخانه، تأمین گرمای مورد نیاز ساختمان است. این مجموعه از قطعات و دستگاههای زیر تشکیل شده است:
1. دیگ
دیگ، قلب تپنده سیستم گرمایشی است. آب در این بخش ذخیره و تا رسیدن به دمای مناسب گرم میشود. در بازار، دیگهایی که از جنس چدن یا فولاد ساخته شدهاند، بیشترین استفاده را دارند.
2. مشعل
همانطور که از اسمش پیداست، کار اصلی مشعل، تولید گرمای مورد نیاز برای سیستم شوفاژ است. مشعلها معمولاً با یکی از دو سوخت گاز شهری یا گازوئیل کار میکنند. اجزای تشکیلدهنده یک مشعل معمولی شامل این قطعات است: شیر دستی قطعکننده سوخت، فیلتر، شیر برقی، رله کنترل، موتور الکتریکی، فن، دریچه تنظیم هوا، ترانسفورماتور ایجاد جرقه و الکترودهای جرقه.
3. چیلر
چیلرها در موتورخانه وظیفه خنک کردن آب و پایین آوردن دما را بر عهده دارند. چیلر با فرآیند سرمایش یا همان سیکل تبرید، گرمای آب را میگیرد و آن را خنک میکند. بعد از خنک شدن، آب را از طریق سیستم انتقال به نقاط مختلف ساختمان هدایت میکند.همچنین به نقل از سایت تهویه نگار:
“چیلر (Chiller) به دستگاهی گفته می شود که از طریق یک سیکل ترمودینامیکی (سیکل تراکمی بخار یا جذبی)، گرما را از جریان سیال مشخصی (مبرد) دفع می کند. سپس این جریان بواسطه گردش درون یک مبدل حرارتی، جهت خنک کاری آب مورد استفاده قرار می گیرد.
در واقع چیلر گرما را از محیطی گرفته و به محیط دیگری منتقل می کند. پس می توان چیلر را نوعی پمپ انرژی قلمداد کرد که محصول خروجی آن آب سرد است. از جریانِ آبِ خروجی چیلر برای خنک کاری و سیستم های سرمایشی منازل و واحدهای مسکونی استفاده می شود.”
4. سیستم انتقال
سیستم لولهکشی، مسئول رساندن آب گرم به قسمتهای مختلف ساختمان است. این سیستم شامل لولهها، بستها، شیرهای تنظیم ورود و خروج آب و دیگر قطعات مرتبط میشود.
5. سختی گیر آب
مواد معدنی موجود در آب، بزرگترین عامل آسیب برای دستگاههای گرمایش و سرمایش محسوب میشوند. برای محافظت از قطعات موتورخانه و لولههای ساختمان در برابر فرسایش و خوردگی، از دستگاهای به نام سختیگیر آب استفاده میشود.
6. پمپ سانتریفیوژ
اگر فشار آب در یک ساختمان پایین باشد، معمولاً از پمپ گریز از مرکز (که پمپ سانتریفیوژ هم نامیده میشود) برای افزایش و ثابت نگه داشتن فشار آب استفاده میکنند. کار اصلی این پمپ، به جریان انداختن و انتقال آب است.
برای راهاندازی و استفاده از سیستم شوفاژ، آشنایی با بخشهای مختلف موتورخانه لازم است. موتورخانه در طول سال فعال است، اما بهتر است پیش از شروع فصل سرما یا هر شش ماه یکبار، بازدید و سرویس شود. در زمان سرویس این سیستم گرمایشی، موارد زیر باید بررسی شوند:
اگر سوالاتی دارید، مقاله 20 دقیقه بیوقفه با الکترود پنج جوشکاری کنید به شما کمک خواهد کرد.
– بررسی دودکش و مطمئن شدن از سالم بودن اتصالات آن
– کنترل وضعیت لولههای ورودی و خروجی
– توجه به صداهای غیرعادی از پمپ، مشعل و سایر دستگاههای موتورخانه
– روغنکاری و اطمینان از کارکرد درست پمپ
– بررسی مخزن سوخت یا لولههای گاز
– کنترل فیوزها و تابلو برق
– شستشوی دیگ و پاکسازی رسوبات
– عایقکاری لولهها و اتصالات
کارشناس تعمیر و نگهداری موتورخانه
اگر سیستم گرمایش مرکزی ساختمان شما (همان موتورخانه) دچار مشکل شده، نیاز به یک فرد متخصص دارید. این شخص همان تعمیرکار موتورخانه است.
او مانند پزشکی است که برای قلب تپنده سیستم گرمایشی شما (شامل دیگها، پمپها، مشعلها و سایر تجهیزات) خدمت میکند. کار او فقط رفع مشکل نیست؛ بلکه شامل بررسی منظم، سرویس دورهای و تنظیم دقیق اجزا نیز میشود تا همه چیز به شکلی ایمن و با بهترین بازدهی کار کند.
برای اطلاعات بیشتر، به مقاله معرفی ۰ تا ۱۰۰ انواع شوفاژ در سال ۲۰۲۴ مراجعه کنید.
برای گسترش دانش خود، مقاله بهترین پمپ آب خانگی چیست؟ معرفی7 مورد از بهترینها را مطالعه کنید.
با وجود چنین متخصصی، نه تنها از گرمای مطبوع و آب گرم لذت میبرید، بلکه در مصرف انرژی هم صرفهجویی خواهید کرد و عمر دستگاههای شما افزایش مییابد.
آموزش راه اندازی شوفاژ و بررسی پکیج
سیستم پکیج نسبت به موتورخانه، جدیدتر و مدرنتر است. همچنین، نگهداری و راهاندازی پکیج معمولاً سادهتر و کمدردسرتر از موتورخانه میباشد. یک پکیج از اجزای مختلفی تشکیل شده که شامل موارد زیر است:
– برد الکترونیکی
– وریستور
– ترمیستور
– شیر سهطرفه
– پمپ سیرکولاسیون
– شیر ورودی آب
– شیر تخلیه
– سنسور حرارتی
– شیر اطمینان
– گیج فشار
– سنسور دود
– منبع انبساط
– شیر هواگیری
پس از آشنایی با بخشهای گوناگون پکیج، نوبت به نگهداری دورهای این سیستم گرمایشی میرسد. بهتر است این سرویس سالانه پیش از شروع فصل سرما انجام شود. در این بررسی، کارهای مختلفی انجام میگیرد که شامل موارد زیر است:
– تنظیم شیر ورودی گاز
– بررسی هر دو بخش سیستم گرمایش و سرمایش
– رفع قفلشدگی یا چرخش آزادانه موتور پمپ
– بررسی میزان فشار آب داخل سیستم
– پاکسازی رسوبات داخلی
– کنترل وضعیت دودکش و خروج گازها
– جرمگیری شیرها و لولهها
– خارج کردن هوای اضافی از مدار
همچنین، پیشنهاد میکنیم مقاله «آموزش تعمیر رگلاتور آبگرمکن مخزنی و دیواری» را نیز مطالعه کنید.
آموزش نحوه راه اندازی و سرويس رادياتور شوفاژ
در فصل زمستان، بهتر است دمای دیگ شوفاژ روی عددی بین ۷۵ تا ۸۵ درجه سانتیگراد قرار بگیرد. پس از تنظیم دمای دیگ، نوبت به راهاندازی رادیاتور میرسد. برای این کار، این مراحل را دنبال کنید:
۱. ابتدا شیر ورودی آب گرم رادیاتور را کاملاً باز کنید. با این کار، اجازه میدهید آب گرم درون رادیاتور جریان پیدا کند و آن را گرم کند.
برای گسترش دانش خود، به مقاله معرفی کامل انواع سیستم گرمایشی + کاربرد سر بزنید.
۲. مرحله بعد، باز کردن پیچ هواگیری (که معمولاً در قسمت پایین رادیاتور قرار دارد) است. در بعضی از رادیاتورها، این پیچ بدون کلاهک است و برای باز کردن آن نیاز به یک ابزار مناسب دارید. میتوانید از انبردست رونیکس مدل RH-1167 برای این کار استفاده کنید. این انبردست بدنهای محکم و تمام فولادی دارد که در برابر زنگزدگی و خوردگی مقاوم است. دسته آن با روکش TPR پوشیده شده و فک و دندانههای آن نیز سختکاری شدهاند تا استحکام و عمر ابزار بیشتر شود.
انبر دست مدل RH-1167 ساخت رونیکس
3- راهاندازی و خارج کردن هوای داخل رادیاتور، بخشی از مراحل روشن کردن سیستم گرمایش است. برای این کار، ابتدا یک پارچه زیر رادیاتور پهن کنید. سپس شیر مخصوص خروج هوا را باز کنید تا هوای محبوس در لولهها خارج شود. با دیدن خروج مقداری آب، کار تمام نشده است و باید این عمل را چند بار تکرار کنید تا تمام هوای داخل لولهها همراه آب خارج شود. وقتی که جریان آب خروجی یکنواخت شد و دیگر حباب هوا نداشت، شیر را ببندید و کاملاً سفت کنید.
پکیج را روشن کنید تا خانه گرم شود
برای شروع کار پکیج، اول دکمه روشنکننده را فشار دهید. پس از آن، شیرهایی که آب وارد سیستم میکند و از آن خارج میشود را کاملاً باز کنید. مرحله بعدی خارج کردن هوای داخل لولهها است. فشار پکیج باید روی ۱.۵ psi تنظیم باشد. رساندن دستگاه به این فشار، کار پیچیدهای نیست.
برای کنترل روشن و خاموش شدن شوفاژ، به ترموستات پکیج مراجعه کنید. حالت آن را از تابستانه به زمستانه تغییر دهید. با این کار، پس از چند دقیقه پکیج به گرمای مورد نظر شما خواهد رسید.
بیشتر بخوانید: آموزش سرویس پکیج در منزل
سخن آخر
در این نوشته، روش راهاندازی، وسایل مورد نیاز برای روشن کردن شوفاژ و همچنین نحوه سرویس رادیاتورها بررسی شد. پیشنهاد میشود این کارها را پیش از شروع فصل سرما انجام دهید. سرویس کردن سیستم شوفاژخانه یا پکیج، یک کار فنی و تخصصی است و بهتر است آن را به یک فرد ماهر و با تجربه سپرد. اما اگر تصمیم دارید خودتان این کار را انجام دهید، باید مجموعه ابزارهای لازم و کامل را در دسترس داشته باشید.
رونیکس، به عنوان یک برند با نگاه بینالمللی که ابزارهایی مطابق با معیارهای جهانی تولید میکند، در این راه کنار شماست.
سوالات متداول
چطور شوفاژ را در فصل سرما روشن کنیم؟
برای شروع کار شوفاژ، اول باید شیر رادیاتور را بچرخانید تا کاملاً باز شود. با این کار، آب گرم میتواند داخل رادیاتور جریان پیدا کند. بعد از آن، پیچی که در قسمت پایین رادیاتور قرار دارد را هم باز کنید. در پایان، حتماً هوای داخل شوفاژ را خالی کنید تا به درستی کار کند.
چگونه انرژی شوفاژ را در زمستان هدر ندهیم؟
برای اینکه گرمای شوفاژ به هدر نرود، میتوانید در و پنجرهها را درزگیری کنید، برای دیوارها و کف از عایقهای مناسب استفاده کنید و دمای شوفاژ را در حد متعادل و لازم تنظیم نمایید.
در این مقاله نکات ضروری هنگام استفاده از حاشیه زن اطلاعات مفیدی آمده است.
راههای مطمئن شدن از ایمنی شوفاژ در زمستان چیست؟
برای ایمنی بیشتر، بهتر است از حسگرهای دود و نشت گاز کمک بگیرید و زمان روشن ماندن شوفاژ را مدیریت کنید. همچنین مطمئن شوید شوفاژ سالم است و اگر مشکلی در آن دیدید، سریع برای تعمیر آن اقدام کنید.