در فرآیند ساخت یک ساختمان، مرحله لولهکشی اهمیت ویژهای دارد. اگر ساختمان دارای چندین واحد مسکونی یا آپارتمان باشد، استفاده از کلکتور ضروری میشود. همچنین در بسیاری از صنایع مانند صنایع شیمیایی، از کلکتور برای هدایت آب و دیگر مایعات استفاده میگردد. اما کلکتور دقیقاً چیست و چه فایدهای دارد؟
این قطعه به شکل یک لوله اصلی ساخته میشود که در قسمت پایین آن، چندین خروجی برای اتصال لولههای مختلف تعبیه شده است. بر روی هر یک از این لولهها یک شیر قرار میگیرد تا مدیریت جریان آب برای بخشهای گوناگون ساختمان آسانتر شود. در ادامه، رونیکس قصد دارد شما را به طور کامل با کلکتور، فواید و روش نصب آن آشنا کند.
رونیکس را بخوانید!
کلکتور چیست؟
کلکتور یا مانیفولد در اصل یک لوله اصلی است که چندین خروجی در پایین آن تعبیه شده است. شما میتوانید شیرهای مربوط به هر قسمت را به این خروجیها وصل کنید. این سیستم باعث میشود آب به شکلی منظم و متعادل بین چندین مسیر مختلف (مثل آپارتمانهای یک ساختمان) پخش شود. در نتیجه آب به صورت یکسان و عادلانه به تمام واحدها میرسد. به همین خاطر است که از کلکتور بیشتر در ساختمانهای بلند با واحدهای زیاد استفاده میکنند.
هر لولهای که به خروجی کلکتور وصل میشود، شیر جداگانهای دارد. این طوری میتوانید در مواقع لزوم، آب آن لوله را قطع کنید. در نتیجه، ساکنان ساختمان میتوانند جریان آب هر بخش را به طور مستقل و متناسب با نیاز آن بخش کنترل کنند. مثلاً وقتی قسمتی از ساختمان نیاز به تعمیر دارد، فقط با بستن شیر مربوط به آن بخش روی کلکتور، آب قطع میشود و تعمیرات انجام میپذیرد. به این ترتیب، آب کل ساختمان قطع نمیشود و همه ساکنان به خاطر یک مشکل موضعی، دچار قطعی آب نمیشوند.
اما کلکتور دقیقاً چه کاربردی دارد؟ در ساختمانهای بزرگ، نصب کلکتور باعث میشود آب با فشار یکسان و ثابت به همه واحدها برسد. این امکان به هر آپارتمان اجازه میدهد بدون تأثیرپذیری از مصرف دیگران، به اندازه نیاز خود از آب استفاده کند. در ادامه، به معرفی کلکتور و مزایا و معایب آن خواهیم پرداخت.
مزیتهای نصب کلکتور
این قطعه درون یک محفظه به نام جعبه کلکتور قرار میگیرد. کارشناسان نصب تأسیسات ساختمان توصیه میکنند که این لوله در فضاهای نمناک و بدون نور کار گذاشته نشود. زیرا رطوبت میتواند به تدریج باعث فرسودگی لوله شده و خرابیهای بعدی را به دنبال داشته باشد. همچنین اگر لوله در جایی دور از دید قرار گیرد، در صورت ایجاد مشکل متوجه آن نخواهید شد.
جعبه کلکتور معمولاً در طبقه همکف یا اول ساختمان نصب میگردد و باید از اتصالات برق و گاز فاصله مناسبی داشته باشد. در ادامه، روش نصب این قطعه و موارد ایمنی مربوط به آن توضیح داده میشود.
به طور کلی، مزایای نصب این لولهها عبارتند از:
کاهش هزینههای نصب و راهاندازی سیستم لولهکشی در ساختمانهای بزرگ
عدم نیاز به کارگذاری اتصالات در کف
کاهش هدررفت گرمای آب در لولههای آب گرم برای مسیرهای طولانی
جلوگیری از اتلاف لوله
امکان نصب شیر مجزا برای هر ساختمان یا هر بخش از یک ساختمان بزرگ
دسترسی راحت و سریع به لولهها در زمان تعمیر
افزایش طول عمر لوله و اتصالات در سیستم لولهکشی ساختمان
ورود آب با فشار یکسان به تمام قسمتهای ساختمان (هر واحد)
قابل استفاده در همه ساختمانهای بزرگ، متوسط و حتی کوچک
عدم نیاز به اتصالات اضافی
سرعت بالا در نصب کلکتور
با وجود همه این مزایا، باید توجه داشت که این قطعه لولهای شکل باید از آلیاژهای باکیفیت ساخته شود تا در برابر گرما و سرما مقاوم باشد. برنج، گالوانیزه و مس از مهمترین موادی هستند که در ساخت کلکتور به کار میروند. این فلزات در برابر رطوبت مقاومت بالایی دارند و برای سالهای طولانی در ساختمان قابل استفاده خواهند بود.
معایب سیستم لولهکشی با کلکتور
استفاده از کلکتور معایبی هم دارد که بهتر است پیش از نصب از آنها آگاه باشید:
نیاز به لولههای بیشتر برای اتصال به خروجیهای کلکتور
احتمال آلودگی و ضرورت دقت زیاد هنگام نصب تا آلایندهها وارد آب نشوند
با این حال، با توجه به مزایایی که کلکتور برای سیستم لولهکشی ساختمان دارد، بسیاری از تکنسینهای تاسیسات و لولهکشی این معایب را نادیده میگیرند. به همین دلیل در سیستمهای لولهکشی جدید در سالهای اخیر از کلکتور استفاده میشود. این وسیله در ساختمانهای بزرگ و چندطبقه بیشترین کاربرد را دارد.
آشنایی با کاربردهای کلکتور
در گذشته، برای رساندن آب گرم و سرد به ساختمانها، از دو لوله جداگانه و موازی استفاده میکردند. اما امروزه در سیستمهای لولهکشی جدید، از جعبهای به نام کلکتور بهره میبرند. با توجه به مزایایی که پیش از این گفته شد، این وسیله کاربردهای مختلفی دارد که شامل موارد زیر میشود:
– حل کردن مشکل انشعابهای لولهکشی به روشی ساده و بدون پیچیدگی
– استفاده در صنایع شیمیایی که سیستم لولهکشی بسیار گسترده و پیچیدهای دارند
– کمک به جمعآوری رسوبات و ذرات ریز موجود در آب توسط کلکتور
– بهکارگیری کلکتور در نیروگاهها برای جابهجایی آب خنک و دیگر سیالات
اما رایجترین کاربرد کلکتور در ساختمانهای مسکونی است. در این سیستم، آب گرم از بخش گرمایش خانه به رادیاتورها فرستاده میشود و سپس آب سردی که از رادیاتور بازمیگردد، دوباره به پکیج برگردانده میشود.
به طور معمول، این ابزار بین ۵ تا ۸ خروجی دارد که میتوانید با توجه به نیاز خود، نوع مناسب را انتخاب کنید. همچنین این وسیله در اندازهها و قطرهای گوناگونی در بازار موجود است.
بر اساس کاربردی که کلکتور در ساختمانهای مسکونی دارد، این قطعه از نظر نوع استفاده به دو دسته تقسیم میشود: یکی برای آب گرم و دیگری برای آب سرد.
کلکتور آب گرم (رفت)
این قطعات برای تقسیم جریان آب گرم در لولهها به کار میروند. در سیستم گرمایش ساختمانها، معمولاً لازم است آب گرم به چندین مسیر مختلف برای اتاقهای گوناگون فرستاده شود. در این حالت، از این قطعات استفاده میشود تا یک لوله اصلی به چندین لوله فرعی تقسیم شود. سپس هر کدام از این لولههای فرعی، آب گرم را به رادیاتورهای جداگانه در قسمتهای مختلف ساختمان میرسانند.
کلکتور آب سرد (برگشت)
برای بازگشت آب خنک شده از رادیاتورها به سیستم گرمایش خانه، دوباره به یک کلکتور نیاز داریم. در این سیستم، لولههای حامل آب گرم در قسمت بالایی جعبه کلکتور قرار میگیرند و لولههای مربوط به آب سرد (همان آبی که از رادیاتورها بازمیگردد) در بخش پایینی آن نصب میشوند.
نحوه نصب کلکتور در سیستم لولهکشی
جعبه کلکتور در بالا و پایین خود، دو پایه دارد. کلکتور درون این جعبه قرار میگیرد و توسط همین پایهها ثابت و محکم میشود.
برای نصب، ابتدا جای مناسب روی دیوار را برای جعبه کلکتور انتخاب کنید. توجه داشته باشید که کلکتور نباید روی زمین باشد و لازم است حدود ۱۵ تا ۲۰ سانتیمتر از کف فاصله داشته باشد. پس از نصب جعبه روی دیوار، کلکتور درون آن قرار میگیرد.
در زمان نصب، چند نکته مهم را رعایت کنید:
– جعبه کلکتور را نزدیک اتصالات برق یا گاز نصب نکنید.
– هم جعبه و هم کلکتور داخل آن باید کاملاً تراز باشند. برای این کار میتوانید از تراز بنایی معمولی یا تراز لیزری استفاده کنید.
– در سیستم لولهکشی، ابتدا جعبه را با مصالح ساختمانی بهطور دقیق و تراز در جای خود محکم کنید. پس از خشک شدن مصالح، کلکتور را داخل جعبه قرار دهید.
تراز لیزری مدل RH-9501 از برند رونیکس، ابزاری دقیق و کاربردی برای انجام کارهای ساختمانی و تزیینات داخلی است. این دستگاه با تاباندن پرتوهای لیزری واضح و دقیق، به شما کمک میکند تا خطوط کاملاً صاف و ترازی را روی سطوح مختلف ایجاد کنید. استفاده از آن بسیار آسان است و برای فعالیتهایی مانند نصب کابینت، کاشی کاری، نصب قاب عکس و یا هر پروژهای که نیاز به دقت و راستایی بیعیب دارد، ایدهآل میباشد. طراحی آن به گونهای است که بتوانید به راحتی آن را حمل کرده و در مکانهای مختلف از عملکرد مطمئن آن بهرهمند شوید.
سخن آخر
هدف اصلی استفاده از کلکتور، انجام لولهکشی بیعیب و نقص با کمترین هزینه و بالاترین بازدهی است. در این نوشته، ضمن توضیح اینکه کلکتور چیست، کوشیدیم تا فواید، کاستیها و موارد استفاده از این ابزار را به شما معرفی کنیم. کلکتور و جعبه مخصوص آن برای ایجاد شاخههای آب در ساختمان به کار میروند و تا حد زیادی، کنترل و مدیریت آب را — به ویژه هنگام نیاز به تعمیر بخشی از ساختمان — آسان میکنند.
بیشتر بخوانید:«وال پست چیست و چگونه اجرا میشود؟»«انکربولت چیست؟ معرفی کامل + شرح کاربرد در صنایع مختلف»
سوالات متداول
1- جعبه کلکتور چه کاربردی دارد؟
جعبه کلکتور بخش مهم و ضروری در سیستم لولهکشی کلکتور است. این جعبه محل قرارگیری قطعات اصلی کلکتور میباشد تا هم در جای مناسبی نصب شوند و هم دسترسی به آنها آسان باشد و از شلوغی و پیچیدگی در ساماندهی لولهها جلوگیری کند.
2- سیستم لولهکشی کلکتور چه نقطه ضعفهایی دارد؟
سیستم لولهکشی کلکتور با وجود مزایای زیادی که دارد، دارای معایبی نیز هست. یکی از این کاستیها، امکان جذب آلودگی از خاک است.
3- محصولات رونیکس را از کجا تهیه کنیم؟
برای خرید کالاهای برند رونیکس میتوانید به فروشگاههای معتبر ابزار در سراسر کشور مراجعه نمایید.