اگرچه گیتار سازی دوستداشتنی و پرطرفدار است، اما گاهی پیش میآید که از کوک خارج شود و نوازنده را ناامید کند. این اتفاق ممکن است بارها رخ دهد. اما چه دلایلی باعث میشود گیتار کوک خود را از دست بدهد؟ در ادامه این نوشته از وبلاگ مدیر تولز، هفت دلیل اصلی این موضوع را بررسی میکنیم.
چرا گیتار از کوک خارج می شود؟
سیمها
شاید این موضوع ساده به نظر برسد، اما سیمهای فرسوده گیتار میتوانند باعث شوند که ساز به خوبی کوک باقی نماند. وقتی سیمها کهنه میشوند، دیگر نمیتوانند کشش لازم را تحمل کنند، شکننده میشوند و در تولید نتهای دقیق دچار مشکل میگردند. در نتیجه، برخی از نتها ممکن است صدایی زیرتر از حد معمول داشته باشند.
توصیه میکنیم حتماً مقاله موسیقی کانتری چیست ؟ را مطالعه کنید.
برای گسترش دانش خود، به مقاله مفهوم تمبر در موسیقی سر بزنید.
آب و هوا
تغییرات ناگهانی دما اثر زیادی روی گیتار و سیمهای آن میگذارد. وقتی هوا گرم میشود، سیمها منبسط شده و صدای گیتار کمی بمتر میشود. برعکس، در هوای سرد، سیمها جمع شده و منقبض میشوند و در نتیجه صدای ساز زیرتر خواهد شد.
کاپو
بستن نادرست کاپو روی دسته گیتار میتواند باعث به هم خوردن کوک ساز شما شود. وقتی کاپو را محکم میکنید، ممکن است سیمها را به سمت پردهها فشار دهد و هنگام باز کردن آن، سیمها روی دسته جابجا شوند. بنابراین دقت کنید که کاپو را به درستی و با احتیاط روی دسته قرار دهید.
این موضوع را بهتر بشناسید با مطالعه آشنایی با ارژنگ کامکار، نوازنده تنبک و نقاش برجسته.
رگلاژ
گیتار باید به شکل صحیح تنظیم شود تا بتواند کوک خود را نگه دارد. اگر تنظیم آن درست نباشد، میتوان با تغییر وضعیت میلهی فلزی داخل دستهی گیتار (که به آن تراس راد میگویند) این مشکل را برطرف کرد. گاهی نیز لازم است ارتفاع سیمگیر (بریج) یا پردهها (نات) را تغییر دهید تا گیتار به بهترین حالت ممکن برسد.
ماشینهای کوک
فرسودگی قطعات گیتار ممکن است باعث لق شدن پیچهای کوک شود؛ به طوری که دیگر نتوانند سیمها را به خوبی کوک نگه دارند. با سفت کردن پیچهای گوشیهای کوک به کمک یک پیچگوشتی مناسب، میتوان اتصال آنها به دستهی گیتار را محکمتر کرد و در نتیجه کوک ساز بهتر ثابت میماند.
اطلاعات جامعتری در مورد این موضوع را در تفاوت میان آهنگساز و ملودیست پیدا کنید.
این موضوع را بهتر بشناسید با مطالعه آشنایی با استاد محمد نوری، خالق ترانه های ماندگار ایرانی.
نات
سیمهای گیتار از داخل شکافهای کوچکی روی قطعهای به نام «نات» در ابتدای دسته عبور میکنند. اگر این شکافها صاف و هموار نباشند، سیم هنگام حرکت در آنها گیر میکند و فشار نامتعادلی به یک طرف نات وارد میآورد. همچنین اگر سیمها به خوبی در شکافهای پایینی نات قرار نگیرند، ممکن است در تمام طول دسته، صدای ناخوشایند یا ناکوکی ایجاد شود.
مقاله آشنایی با ساز داربوکا، تنبک خارجی منبع بسیار خوبی برای یادگیری بیشتر است.
گاهی اوقات عمق یا عرض این شیارها برای ضخامت سیمهای شما مناسب نیست و باعث میشود سیم گیر کند یا حتی از جای خود خارج شود. برای رفع این مشکل میتوانید از یک سوهان مخصوص نات استفاده کنید یا در برخی موارد از مواد روانکننده مخصوص سیم کمک بگیرید.
ترمولو
چرا گیتار از کوک درست خارج میشود؟
وقتی اهرم ترمولو را به سمت پایین فشار میدهید، سیمها کمی شل میشوند. اگر سیمها به درستی و با دقت دور گوشیهای کوک پیچیده نشده باشند، در نهایت صدای گیتار از حالت صحیح خود خارج میشود.
این موضوع زمانی که اهرم ترمولو را به سمت بالا میکشید هم اتفاق میافتد؛ چون این کار باعث سفت شدن و بالا رفتن کوک سیمها میشود. همچنین بخش دیگری از مشکل به سیمگیر (نات) مربوط است؛ چرا که حرکت سیمها ممکن است باعث جابجایی آنها در محل سیمگیر شود و مانع از بازگشت سیمها به کوک اولیه و دقیق خود گردد.