نگاهی به کارنامه هنری فرامرز پایور

در این نوشته از وبلاگ مدیر تولز همراه ما باشید تا با فرامرز پایور، استاد بزرگ موسیقی ایران آشنا شویم. او که در نواختن سنتور مهارت فراوان داشت، همچنین پژوهشگر موسیقی، آهنگساز، مدرس و تسلط کامل بر ردیف‌های موسیقی ایرانی بود.

تولد و کودکی فرامرز پایور

فرامرز پایور در بیست و یکم بهمن‌ماه سال ۱۳۱۱ در تهران به دنیا آمد. خانواده‌اش افرادی هنردوست و اهل فرهنگ بودند. پدرش، علی پایور، علاوه بر تدریس زبان فرانسه در دانشگاه تهران، نقاش بود. پدربزرگش نیز که به مصورالدوله شهرت داشت، از نقاشان دوران قاجار به شمار می‌رفت و با سازهایی مانند ویولن، سه‌تار و سنتور آشنایی داشت. فرامرز پایور تحصیلات خود را در مدرسه‌ی عسجدی و سپس در دبیرستان دارالفنون تهران به پایان رساند.

شروع موسیقی

فرامرز پایور در هفده‌سالگی نزد استاد ابوالحسن صبا رفت تا موسیقی بیاموزد. او در طول شش سال، ردیف‌های موسیقی را به خوبی از استادش فراگرفت. در آن دوران، ابوالحسن صبا سعی داشت شیوه‌ها و روش‌های سنتورنوازی حبیب سماعی را دوباره زنده کند و بخش‌هایی از نواخته‌های بداهه او را به صورت نت نوشته بود. پایور در همین سال‌ها به یکی از بهترین شاگردان استاد صبا تبدیل شد. بعد از فوت استاد صبا، او نزد teachers بزرگی مانند عبداله دوامی، موسی معروفی و نورعلی‌خان برومند آموزش دید و ردیف‌های درویش‌خان و میرزا عبدالله را نیز فراگرفت.

آغاز فعالیت حرفه‌ای موسیقی فرامرز پایور

فرامرز پایور در سال ۱۳۳۳ در وزارت فرهنگ و هنر مشغول به کار شد. سپس در سال ۱۳۳۷ به عنوان آموزگار سنتور در هنرستان عالی موسیقی ملی شروع به تدریس کرد. او نخستین آهنگسازی بود که ساز اصلی و تخصصی‌اش سنتور بود و کارش تنها محدود به بداهه‌نوازی نمی‌شد.

برای مطالعه بیشتر، به بهترین موزه های موسیقی جهان را بشناسید! سری سر بزنید.

برای درک عمیق‌تر این موضوع، مطلب گراوه در موسیقی چیست؟ را بخوانید.

ادامه تحصیلات در خارج از کشور

در سال ۱۳۴۱، وزارت فرهنگ و هنر، فرامرز پایور را برای ادامه تحصیل به کشور انگلستان اعزام کرد. او در دانشگاه کمبریج در رشته ادبیات انگلیسی فارغ‌التحصیل شد. در همین دوران، پایور کوشید تا موسیقی ایرانی و ساز سنتور را به محیط‌های دانشگاهی انگلستان بشناساند؛ مجموعه‌ای از این فعالیت‌ها در آرشیو رادیو بی‌بی‌سی نگهداری می‌شود. همچنین در آن سال‌ها، دانشگاه لندن و دانشگاه کمبریج از او دعوت کردند تا سخنرانی‌هایی در زمینه معرفی موسیقی ایرانی برگزار کند و برای این سخنرانی‌ها، مورد تقدیر قرار گرفت و جوایزی دریافت کرد.

در این مقاله ۷ تفاوت موسیقی جز و بلوز را یاد بگیرید! اطلاعات مفیدی آمده است.