موسیقی تلفیقی چیست ؟

موسیقی تلفیقی، همان‌طور که از اسمش پیداست، از ترکیب دو یا چند سبک موسیقی به وجود می‌آید. در حقیقت، این سبک که به آن فیوژن هم می‌گویند، نوعی موسیقی است که از آمیختن فرهنگ‌های مختلف موسیقایی شکل می‌گیرد. در ادامه این نوشته، بیشتر با این سبک موسیقی آشنا خواهید شد.

موسیقی تلفیقی چیست؟

موسیقی تلفیقی در واقع همان مفهوم فیوژن در موسیقی است. در ابتدا این اصطلاح برای ترکیب سبک‌های جز، فانک و راک به کار می‌رفت.
در این نوع موسیقی، هدف اصلی پیوند دادن فرهنگ‌های مختلف موسیقایی در دنیاست. موسیقی تلفیقی، هنری است که در آن عناصر دو یا چند سبک موسیقی متفاوت با خلاقیت در هم می‌آمیزند تا گونه‌ای تازه خلق شود.
مثلاً وقتی یک ساز غربی را در کنار یک ساز ایرانی می‌شنویم، یا وقتی موسیقی کلاسیک غربی با موسیقی سنتی ایرانی ترکیب می‌شود، نتیجه می‌تواند یک اثر تلفیقی باشد. این روزها تعداد علاقه‌مندان به موسیقی تلفیقی در ایران بیشتر شده است.
به عنوان نمونه می‌توان به آلبوم «مولانا و باخ» اثر داوود آزاد اشاره کرد که در آن موسیقی ایرانی و کلاسیک غربی در هم آمیخته‌اند، یا کارهای عزیز مصطفی‌زاده که موسیقی اصیل آذربایجانی را با سبک جز ترکیب کرده است.

تاریخچه موسیقی تلفیقی

موسیقی تلفیقی که به آن فیوژن هم می‌گویند، در دهه ۱۹۶۰ با درهم آمیختن دو سبک راک و جاز به وجود آمد. به این شکل جدید، جاز فیوژن گفته می‌شد. سبک دیگری به نام آفروبیت نیز که از ترکیب موسیقی غرب آفریقا و جاز آمریکایی پدید آمده، از نخستین نمونه‌های موسیقی تلفیقی است.

در موسیقی تلفیقی، بخش‌های مختلف چند سبک موسیقی آن‌چنان با هم ادغام می‌شوند که تشخیص و جدا کردن آن‌ها نیاز به گوشی آشنا و دانش موسیقی دارد. هیچ محدودیتی برای ترکیب کردن سبک‌های مختلف موسیقی وجود ندارد. می‌توان موسیقی غرب و شرق یا موسیقی امروزی و سنتی را در یک اثر واحد جای داد.

قطعه «با من صنما» از آلبوم «آرایش غلیظ» با صدای همایون شجریان نیز یکی دیگر از آثار برجسته موسیقی تلفیقی ایرانی است. همچنین آلبوم «بزم بی‌جانان» اثر پدرام درخشانی، موسیقی الکترونیک را با موسیقی ایرانی ترکیب کرده و ساز سنتور نقش اصلی را در قطعه‌های این آلبوم بازی می‌کند.

موسیقی تلفیقی در ایران

موسیقی تلفیقی ایرانی، ویژگی‌های خاص و بی‌همتایی دارد. برای درآمیختن ساختار موسیقی سنتی ایران با سبک‌های دیگر موسیقی، باید با دقت و ظرافت عمل کرد و تسلط کامل هم بر موسیقی ایرانی و هم بر سبک دیگری که قرار است با آن ترکیب شود، داشت.

اگر نگاهی به پیشینه موسیقی تلفیقی در ایران بیندازیم، عباس مهرپویا را از پیشگامان این راه می‌دانند. او نوازندگی را با یادگیری عود از یک نوازنده عرب شروع کرد و سپس نزد معلم‌های ایتالیایی و آلمانی، گیتار آموخت. اما转折 مهم زندگی هنری او وقتی بود که به هند رفت و نواختن سیتار را فراگرفت.

مهرپویا در آن دوران تنها نوازنده چیرهدست سیتار در ایران به شمار می‌رفت و با تسلطی که روی این ساز داشت، سعی کرد صدای آن را با سازهای دیگر بیامیزد و آهنگ‌های جدیدی خلق کند. او با ترکیب صدای سیتار و موسیقی پاپ ایرانی، ملودی‌های تلفیقی زیبا و ماندگاری ساخت. از جمله آثار او می‌توان به «ساز غمگین» اشاره کرد که در آن، صدای سیتار به خوبی می‌درخشد و فرهنگ و موسیقی ایران و هند را در هم می‌آمیزد.