**معنی ضربالمثل: “بار کج به منزل نمیرسد”**
این ضربالمثل به ما یادآوری میکند که اگر کاری را از همان ابتدا به درستی و با اصول صحیح شروع نکنیم، در نهایت به نتیجهی مطلوب و موفقیتآمیز نخواهیم رسید. همانطور که اگر بار یک حیوان حملکننده (مانند قاطر یا اسب) بهدرستی و به صورت متعادل بسته نشود، در میانهی راه خواهد افتاد و به مقصد نمیرسد، کارهای ما نیز اگر بر پایهی درستی استوار نباشند، محکوم به شکست هستند.
**حکایت:**
در روزگاران قدیم، مرد بازرگانی قصد سفر به شهری دور را داشت. او تمام کالاها و اجناس خود را روی چندین قاطر بارگذاری کرد. هنگامی که خدمتکارش مشغول بستن بارها بود، یکی از بستهها را محکم نبست و آن بار به صورت کج و نامتعادل روی قاطر قرار گرفت. مرد بازرگان که عجله داشت، با وجود دیدن این موضوع، به آن بیتوجهی کرد و فکر کرد که مشکلی پیش نمیآید.
کاروان به راه افتاد. پس از چند ساعت راهپیمایی در دل کوهستان، ناگهان همان باری که کج بسته شده بود، لق شد و روی زمین افتاد. بسته باز شد و کالاهای ارزشمند در درهای عمیق پراکنده شدند. نه تنها آن بار از بین رفت، بلکه توقف ناگهانی کاروان برای جمعآوری بقیهی بارها باعث تأخیر طولانی شد و آنها چندین ساعت از مسیر خود عقب ماندند. مرد بازرگان با حسرت به این فکر کرد که اگر از همان ابتدا چند دقیقه وقت میگذاشت تا مطمئن شود همه چیز درست بسته شده، حالا نه اینهمه ضرر میکرد و نه اینقدر耽误 میشد.
**گسترش ضربالمثل:**
این ضربالمثل فقط در مورد بار و باربری نیست، بلکه میتوان آن را به بسیاری از جنبههای زندگی خودمان ارتباط دهیم. برای مثال:
* اگر دانشآموزی پایههای درس را محکم یاد نگیرد، در مقاطع بالاتر با مشکل مواجه خواهد شد.
* اگر در یک پروژهی کاری، برنامهریزی اولیه به درستی انجام نشود، اجرای آن پروژه با دردسرهای زیادی روبهرو میشود.
* حتی در روابط بین آدمها، اگر بنیان دوستی یا زندگی مشترک بر اساس درستی گذاشته نشود، آن رابطه استحکام خود را از دست میدهد.
پس این جمله به ما میگوید که برای رسیدن به موفقیت، باید از همان اول راه را درست و اصولی شروع کنیم. کمی دقت و توجه در ابتدای کار، میتواند ما را از شکستها و مشکلات بزرگ در آینده نجات دهد.
در این نوشته به بررسی مفهوم، کاربرد، داستان و انشای ضربالمثل ایرانی «بار کج به منزل نمیرسد» میپردازیم. با ما همراه باشید.
این ضربالمثل به ما یادآوری میکند که اگر کاری را از ابتدا به درستی و با اصول صحیح شروع نکنیم، به نتیجه مطلوب نخواهیم رسید. همانطور که اگر بار را درست روی چهارپا نبندیم و کج باشد، در طول مسیر خواهد افتاد و به مقصد نمیرسد.
این جمله در موقعیتهای مختلفی به کار میرود. برای مثال، اگر کسی در کار یا درس، از روش درستی استفاده نکند، یا اگر در زندگی راه نادرستی را در پیش بگیرد، این ضربالمثل به او گوشزد میکند که بدون پایهریزی درست، موفق نخواهد شد.
داستان قدیمی مربوط به این ضربالمثل درباره یک مسافر و چهارپایش است. مسافری میخواهد بارش را به خانه ببرد، اما آن را خوب نمیبندد و بار کج روی حیوان میافتد. هر چه بیشتر راه میرود، بار بیشتر کج میشود و در نهایت پیش از رسیدن به خانه، تمام بار روی زمین میریزد. این داستان نشان میدهد که بیدقتی در شروع کار، چه نتیجهای دارد.
در زندگی روزمره هم این ضربالمثل مصداق زیادی دارد. موفقیت در هر کاری نیازمند برنامهریزی و انجام درست اولین قدمهاست. اگر از همان ابتدا راه را اشتباه برویم، بعید است به هدفمان برسیم.
معنی بار کج به منزل نمی رسد و کاربرد آن
کاری که با بیدقتی و بدون فکر انجام شود، قطعاً زیانبار خواهد بود. این ضربالمثل در موقعیتهای زیر به کار میرود:
– وقتی کسی در انجام کارهایش کوتاهی میکند، اما انتظار نتیجه خوب دارد؛ مانند دانشآموزی که بدون تلاش و درس خواندن میخواهد در امتحان نمره خوب بگیرد.
– اگر کسی بخواهد با حیله و فریب به خواستهاش برسد، شاید در ابتدا موفق شود، اما در نهایت رسوا میشود؛ مثل پیمانکاری که در ساخت ساختمان از مصالح نامرغوب استفاده میکند و وقتی در زلزله ساختمان آسیب میبیند، آبرویش از بین میرود.
– کسی که کاری را بدون فکر و برنامهریزی انجام میدهد، ممکن است به خودش یا دیگران آسیب بزند؛ مانند رانندهای که بار زیادی روی موتورسیکلت میگذارد و به خاطر سنگینی بار تصادف میکند.
– همچنین وقتی فردی هدف نیکو دارد، اما راه نادرست را برای رسیدن به آن انتخاب میکند؛ مثلاً میخواهد با دزدی کردن به نیازمندان کمک کند.
| ایموجی این ضرب المثل | 📦 ↗️ 🏠 ❌ |
داستان ضرب المثل بار کج به منزل نمی رسد

پیامبر اسلام (ص) پسری به نام ابراهیم داشتند. وقتی ابراهیم از دنیا رفت، مردم آمدند و گفتند: «ببینید، خورشید هم به احترام فرزند پیامبر تاریک و غمگین شده است.» شاید اگر کسی جز پیامبر بود، از این فرصت استفاده میکرد تا بگوید: «آری، این معجزه من است» و با این کار، پیروان بیشتری جذب کند. اما رسول خدا چنین نکرد. ایشان از نادانی مردم سوءاستفاده نکردند تا ایمانشان را جلب کنند؛ بلکه آنان را آگاه کردند و فرمودند: «خورشید و ماه به خاطر مرگ هیچ انسانی تاریک نمیشوند، بلکه اینها پدیدههای طبیعی و نشانههایی از قدرت خداوند هستند.» اگر آن روز پیامبر از ناآگاهی مردم برای پیشبرد هدفش استفاده میکرد، بعدها مردم حقیقت را میفهمیدند و میگفتند اسلام دینی خرافی است. به همین دلیل، ایشان از همان ابتدا نخواستند بار نادرست را به مقصد برسانند، بلکه مردم را به خردورزی و اندیشیدن دعوت کردند تا از راه درست و آگاهانه به اسلام ایمان بیاورند.
نتیجه اخلاقی
برای رسیدن به خواستههایمان باید تلاش کنیم و از فکر و ابزارهای درست استفاده کنیم.
برداشت من از این ضربالمثل که “بار کج به منزل نمیرسد” این است:
گاهی آدم برای پیشرفت و رسیدن به هدفش عجله میکند و میخواهد زودتر به نتیجه برسد، در حالی که هنوز زمینه کار را به طور کامل فراهم نکرده است. نتیجه چنین رفتاری فقط شکست و تکرار دوباره کار خواهد بود.
همانطور که در گذشته گفتهاند: “کار از محکم کاری عیب نمیکند!”
یعنی هرچه کاری را محکمتر، دقیقتر و براساس اصول انجام دهیم، احتمال ناکامی در آن کمتر میشود.
انشا در مورد بار کج به منزل نمی رسد

تصور کنید میخواهید یک وسیله را به جایی برسانید. برای جابجایی آن، راههای مختلفی پیش رو دارید: میتوانید بار را خودتان حمل کنید، از چرخ دستی استفاده کنید، یا از حیواناتی مانند الاغ، اسب و قاطر کمک بگیرید. همچنین ممکن است از وسایل نقلیهای مثل موتور، ماشین یا کامیون بهره ببرید. در هر روشی که انتخاب کنید، باید دقت کنید که بار به شکلی درست و متعادل روی وسیله قرار گیرد تا در طول مسیر نیفتد و آسیب نبیند. اگر بار به طور نادرست و کج بسته شود، در میانه راه تکان میخورد، میافتد و سالم به مقصد نمیرسد.
ضربالمثل “بار کج به مقصد نمیرسد” نیز به همین موضوع اشاره دارد: اگر انسان بخواهد به هدفش برسد، باید کارها را محکم و درست انجام دهد و از راه درست و اصولی به سوی هدف خود حرکت کند.
ضرب المثلی شبیه این ضرب المثل
یکی از مثالهای مشابه که همین مفهوم را بیان میکند، این ضربالمثل معروف است:
**”خشت اول چون نهد معمار کج، تا ثریا میرود دیوار کج”**
این ضربالمثل هم تأکید میکند که اگر شروع یک کار، اصولی و درست نباشد، نتیجه نهایی نیز مطلوب نخواهد بود و اشتباهات اولیه تا انتها ادامه پیدا میکنند.
پیشنهاد: ضربالمثلهای شناختهشده.
