بخاریها و شومینههای قدیمی با وجود زیبایی خود، در دنیای امروز که صرفهجویی در انرژی اهمیت زیادی دارد، گزینههای کمبازدهتری محسوب میشوند. در مقابل، شوفاژها علاوه بر ایمنی بالاتر و بازدهی بهتر، جلوهای مدرن به فضای خانه میبخشند. شوفاژها با در نظر گرفتن زیبایی، کارایی و عملکرد بهینه طراحی شدهاند تا گرمایی مطبوع و یکنواخت ایجاد کنند. به همین دلیل است که امروزه شوفاژ به بخشی اساسی از سیستم گرمایشی در بیشتر ساختمانها تبدیل شده است. در این نوشته از مجله رونیکس، قصد داریم گونههای مختلف شوفاژ، ویژگیها و کاربردهای هر یک را مرور کنیم تا شما بتوانید با آگاهی بیشتری برای خرید آن اقدام کنید.
رونیکس را بخوانید.
معرفی انواع شوفاژهای امروزی
شوفاژها هم مانند بسیاری از وسایل دیگر، در طول زمان پیشرفت زیادی کردهاند و نسبت به وسایل گرمایشی قدیمی مثل بخاری و شومینه، هم در کارایی و هم در طراحی بهتر شدهاند. شوفاژهای اولیه اغلب بزرگ و سنگین بودند، اما نمونههای امروزی از مواد سبکتر و بهتری تولید میشوند. پوشش بعضی از شوفاژهای جدید، علاوه بر ظاهر زیبا و جمعوجور، ایمنی بالاتری در برابر سوختگی ایجاد میکند و بازدهی گرمایشی بهتری دارد.
شوفاژهای مدرن با استفاده از قطعات و مواد پیشرفتهتر ساخته میشوند و فضای اتاق را زودتر گرم میکنند. این موضوع باعث صرفهجویی در مصرف انرژی و کاهش هزینهها میشود. این وسایل گرمایشی از نظر جنس و قابلیتها، انواع مختلفی دارند. اضافه شدن ویژگیها و قطعات نوین، کاربرد شوفاژها را نیز تغییر داده است که در بخشهای بعدی به آن بیشتر خواهیم پرداخت.

در ادامه، راهنمای جامعی برای نحوه سرویس و نگهداری از سیستمهای گرمایشی مرکزی (پکیج) در منزل ارائه میشود. همچنین، روشهای موثر و کاربردی برای گرم نگه داشتن فضای خانه در روزهای سرد زمستان را مرور خواهیم کرد.
**نکات کلیدی برای سرویس و نگهداری از پکیج در خانه:**
* سرویس دورهی سالانه پکیج توسط تکنسین متخصص، برای اطمینان از کارکرد ایمن و بهینه آن ضروری است.
* بررسی فشار آب دستگاه و تنظیم آن در محدودهی توصیه شده (معمولاً بین ۱ تا ۱.۵ بار) اهمیت زیادی دارد.
* تمیز کردن یا تعویض فیلترهای آب و هوا میتواند از ایجاد رسوب و اختلال در عملکرد دستگاه جلوگیری کند.
* اطمینان از باز بودن مسیر دودکش و نداشتن نشتی، برای سلامت و ایمنی ساکنان خانه حیاتی است.
* در صورت شنیدن صداهای غیرعادی، مشاهدهی نشتی آب یا کاهش محسوس راندمان گرمایش، حتماً با یک سرویسکار معتبر تماس بگیرید.
**راهکارهای عملی برای گرم کردن خانه در فصل سرما:**
* استفاده از پردههای ضخیم و کشیده در طول شب، از هدررفت گرمای داخلی از طریق پنجرهها میکاهد.
* درزگیری دور پنجرهها و درها با نوارهای درزگیر مناسب، جلوی ورود هوای سرد و خروج هوای گرم را میگیرد.
* فرش و قالیچهها علاوه بر ایجاد حس گرمی، به عنوان یک لایه عایق اضافی برای کف عمل میکنند.
* در طول روزهای آفتابی، باز کردن پردهها برای جذب گرمای طبیعی خورشید بسیار موثر است.
* پوشیدن لباسهای گرمتر و استفاده از پتو در هنگام استراحت، نیاز به افزایش بیش از حد دمای thermostat را کاهش میدهد.
* بستن درب اتاقهای بدون استفاده، باعث متمرکز شدن گرمای تولیدشده در فضاهای اصلی زندگی میشود.
آشنایی با انواع شوفاژ از نظر ویژگی
یکی از رایجترین و پرطرفدارترین روشهای گرم کردن خانه و محل کار، سیستم شوفاژ است که در مدلهای گوناگونی تولید میشود. هر مدل از شوفاژ، خصوصیات و قابلیتهای ویژهای دارد که باعث میشود برای فضاها و نیازهای مختلف، مناسب باشد. در ادامه، انواع شوفاژ را از نظر مشخصات و موارد استفاده آنها مرور میکنیم:
شوفاژ با سیستم حرارت مرکزی
این رادیاتورها به یک موتورخانه مرکزی وصل میشوند که آب را گرم میکند. سپس آب گرم از داخل رادیاتور عبور کرده و گرمای آن به اتاقها منتقل میشود. بدنه و پرههای رادیاتور که معمولاً از جنس فلزاتی مثل فولاد یا آلومینیوم هستند، این گرما را به فضای اطراف پخش میکنند. این سیستم گرمایشی هم ایمن است و هم بازدهی خوبی دارد، به همین دلیل است که بسیاری از مردم آن را انتخاب میکنند.

شوفاژ برقی
یکی دیگر از انواع بخاریها، بخاریهای برقی هستند. این بخاریها با استفاده از برق، گرما تولید میکنند و نیازی به سیستم گرمایش مرکزی ساختمان ندارند. این نوع از بخاریها برای مکانهایی که به سیستم گرمایش اصلی وصل نیستند یا برای زمانی که به یک منبع گرمایی اضافی نیاز دارید، گزینههای مناسبی به شمار میروند.

شوفاژ روغنی
رادیاتورهای روغنی از یک مخزن پر از روغن تشکیل شدهاند که با یک گرمکن برقی حرارت میبینند. روغن، گرمای تولید شده را به خوبی در خود نگه میدارد و باعث میشود گرمای یکنواخت و پایداری در فضا پخش شود. این رادیاتورها انرژی کمی مصرف میکنند، بدون صدا کار میکنند و گزینهای مناسب برای فضاهایی مانند اتاق خواب و پذیرایی هستند.

شوفاژ همرفتی
یکی دیگر از انواع بخاریها، نوع همرفتی است. این بخاریها با استفاده از جریان هوا گرما را در فضا پخش میکنند. درون این دستگاهها یک المان گرمکننده وجود دارد که هوای اطراف خود را گرم میکند. هوای گرم شده سبکتر میشود و به سمت بالا حرکت میکند و به این ترتیب، گرمایش به آرامی در تمام اتاق جریان مییابد. بخاریهای همرفتی معمولاً فضای اتاق را به سرعت گرم میکنند و در طرحها و اندازههای گوناگون برای مکانهای مختلف تولید شدهاند.

شوفاژ پنلی
رادیاتور پنلی یکی از گزینههای محبوب برای گرمایش خانههای امروزی است. این رادیاتورها به خاطر طراحی نوین، بازدهی بالا و قیمت مناسب، جایگاه خوبی در بازار پیدا کردهاند. ساختار آنها از صفحههای فلزی صاف تشکیل شده که با عبور آب گرم از داخلشان، حرارت را به محیط منتقل میکنند. رادیاتورهای پنلی در ابعاد و مدلهای گوناگونی مانند نوع ۱۱، نوع ۲۱، نوع ۲۲ و نوع ۳۳ تولید میشوند. شما میتوانید با توجه به فضای محل زندگی و نیاز گرمایشی خود، مناسبترین مدل را انتخاب کنید.

شوفاژ شیشهای
رادیاتورهای شیشهای با بهرهگیری از فناوری مادون قرمز، گرما تولید میکنند و انرژی بسیار کمی مصرف مینمایند. گرمای مادون قرمز که توسط این رادیاتورها ایجاد میشود، توسط دیوارها، کف، سقف و وسایل داخل اتاق جذب میگردد. این کار باعث حفظ بهتر گرما شده و فضای اتاق را برای مدت زمان بیشتری گرم نگه میدارد.
این نوع از گرمایش مادون قرمز نه تنها در مصرف انرژی صرفهجویی میکند، بلکه میزان گرد و غبار و باکتریهای موجود در هوا را نیز به کمترین حد ممکن میرساند. طراحی امروزی و زیبای این رادیاتورها، به فضای اتاق جلوهای خاص میبخشد. به همین دلایل، رادیاتورهای شیشهای گزینهای بسیار مناسب برای مکانهای درمانی و نیز برای افرادی که به آلرژی مبتلا هستند، به شمار میآیند.

شوفاژ عمودی
رادیاتورهای عمودی گزینه مناسبی برای مکانهایی هستند که دیوارهای کوتاه یا دیوارهای بلند و بدون محدودیت دارند. این رادیاتورها ظاهری زیبا و امروزی دارند و میتوان از آنها در دکوراسیون منزل یا محیط اداری استفاده کرد. البته این مدل، گرمای خود را به شکل گسترده در سطح افقی منتشر نمیکند. در حقیقت، رادیاتورهای عمودی طوری ساخته شدهاند که گرما را بیشتر به سمت بالا هدایت کنند.

شوفاژ افقی
رادیاتورهای افقی به خاطر اندازه عرض کمتری که دارند، گزینه مناسبی برای نصب در زیر پنجره یا فضاهای تنگ و محدود هستند. این نوع رادیاتورها در طرحها و رنگهای متنوعی تولید میشوند و شما به سادگی میتوانید با در نظر گرفتن دکوراسیون داخلی خانه، نمونه مناسب را انتخاب کنید. رادیاتور افقی در مقایسه با نوع عمودی، گرمای یکدستتر و گستردهتری را در محیط پخش میکند.

رادیاتورهای افقی
برای گرم کردن خانه در روزهای سرد سال، رادیاتورهای افقی گزینهی مناسبی هستند. این رادیاتورها، برخلاف انواع عمودی، به صورت خوابیده و با طول بیشتر نصب میشوند. این طراحی باعث میگردد که سطح گستردهتری برای انتشار گرما داشته باشند و فضای اتاق را به طور یکنواخت و موثر گرم کنند.
از مزایای اصلی این رادیاتورها میتوان به ظاهر امروزی و کمحجم آنها اشاره کرد که در دکوراسیون انواع مختلف فضاها به خوبی جای میگیرند. همچنین نصب و نگهداری آنها معمولاً ساده است.
برای آشنایی با روشهای موثر گرم کردن خانه در فصل زمستان، میتوانید مطلب مرتبط را مطالعه نمایید.
آشنایی با انواع شوفاژ از نظر متریال ساخت
رادیاتورها از نظر جنسی که از آن ساخته میشوند، انواع گوناگونی دارند. هر کدام از این انواع، کارایی، طول عمر و قیمت متفاوتی دارند. در ادامه، انواع رادیاتور را بر پایهی جنس مواد تشکیلدهندهی آنها مرور میکنیم:
شوفاژ فولادی
شوفاژها معمولاً از فلز فولاد ساخته میشوند. این فلز، پرکاربردترین و همچنین اقتصادیترین گزینه برای این منظور به شمار میرود. فولاد استحکام بالایی دارد و گرمای تولید شده را به خوبی در فضا پخش میکند. به همین دلایل است که در تولید بیشتر شوفاژها از فولاد استفاده میشود.

شوفاژ آلومینیومی
یکی دیگر از انواع رادیاتورها، رادیاتورهای آلومینیومی سبک هستند که گرم را خیلی خوب منتقل میکنند. این رادیاتورها خیلی زود داغ میشوند و در مصرف انرژی بسیار به صرفه عمل میکنند. با این حال، معمولاً قیمت آنها از رادیاتورهای فولادی بیشتر است.

حتماً. در اینجا متن بازنویسیشده با رعایت تمام نکات درخواستی آمده است:
رادیاتورهای آلومینیومی
رادیاتورهایی که از آلومینیوم ساخته میشوند، امروزه طرفداران زیادی دارند. دلیل اصلی این محبوبیت، سرعت بالای گرم شدن آنهاست. این رادیاتورها خیلی سریع حرارت را به فضای اتاق میدهند و باعث میشوند محیط در زمان کوتاهی گرم شود.
یکی دیگر از مزیتهای مهم این رادیاتورها، وزن کم آنهاست. آلومینیوم سبک است، بنابراین نصب و جابجایی این رادیاتورها بسیار راحتتر انجام میشود.
همچنین، طراحی این رادیاتورها معمولاً به گونهای است که با دکوراسیونهای مدرن و امروزی هماهنگی خوبی دارد و ظاهر زیبایی به فضای خانه میبخشد.
با این حال، این رادیاتورها معایبی هم دارند. مهمترین نکته این است که آلومینیوم در برابر خوردگی و زنگزدگی حساسیت بیشتری نسبت به برخی فلزات دیگر مانند فولاد دارد. بنابراین، کیفیت آب سیستم گرمایشی در دوام و عمر این رادیاتورها بسیار تأثیرگذار است. اگر آب دارای املاح زیاد یا خاصیت اسیدی باشد، ممکن است به مرور زمان به بدنه رادیاتور آسیب برساند.
در کل، رادیاتورهای آلومینیومی گزینهای مناسب برای گرمایش سریع و با بازدهی خوب هستند، اما باید شرایط آب و سیستم گرمایشی را برای انتخاب آنها در نظر گرفت.
شوفاژ چدنی
مقاومترین ماده برای ساخت رادیاتور، چدن است. چدن وزن زیادی دارد و مدت زمان بیشتری لازم است تا گرم شود، اما در مقایسه با رادیاتورهای فولادی یا آلومینیومی، گرمای خود را برای مدت طولانیتری نگه میدارد.

جدیدترین ویژگیها و کاربرد انواع شوفاژ
برای آشنایی با مدلهای مختلف شوفاژ، ابتدا به سراغ قابلیتهای تازه آنها میرویم. در نمونههای امروزی، چندین ویژگی نوآورانه در کنار هم قرار گرفتهاند تا کارایی و آسایش بیشتری فراهم کنند. در این بخش برخی از این ویژگیهای ویژه را شرح میدهیم:
**ظاهر زیبا و امروزی:** شوفاژها در طرحهای گوناگون مانند مدلهای نازک، ایستاده و خوابیده، با رنگبندی و جنسهای متنوع تولید میشوند.
**ترموستات هوشمند داخلی:** با نصب ترموستاتهای هوشمند، میتوانید شوفاژ را از راه دور و با تلفن همراه یا تبلت مدیریت کنید. به این ترتیب حتی وقتی در منزل نیستید هم میتوانید دمای خانه یا محل کار را به دلخواه تنظیم نمایید.
**تایمر قابل برنامهریزی:** با استفاده از تایمرهایی که قابلیت تنظیم زمان دارند، میتوانید ساعات مشخصی را برای روشن یا خاموش شدن دستگاه تعیین کنید. این امکان باعث میشود تنها در مواقع لازم فضای خانه گرم شود و در نتیجه در مصرف انرژی و هزینهها صرفهجویی گردد.
**کنترل هوشمند:** شوفاژهای جدید قابلیت اتصال به وایفای و ادغام با سیستمهای خانه هوشمند را دارند. شما میتوانید با فرمان صوتی یا از طریق اپلیکیشن مخصوص، سیستم گرمایشی منزل را کنترل کنید.
**مدلهای چندکاره:** برخی از شوفاژها عمل گرمایش را با کاربردهای دیگری ترکیب میکنند و امکانات تازهای ارائه میدهند؛ مانند شوفاژهایی که در حمام به عنوان حولهگرمکن عمل میکنند یا نمونههایی که علاوه بر گرم کردن فضا، دارای آینه نیز هستند.

مرکز فرمان خانه هوشمند
این بخش، در واقع مغز متفکر و مرکز کنترل خانه هوشمند شماست. از طریق این پنل یا صفحه کنترل، میتوانید تمام دستگاههای متصل و هوشمند خانه خود را مدیریت کنید.
به کمک این مرکز فرمان، کارهایی مانند روشن یا خاموش کردن چراغها، تنظیم دمای اتاق، کنترل سیستمهای امنیتی و قفل درها، مدیریت پردهها و حتی برنامهریزی برای وسایل آشپزخانه، همه از یک نقطه و به سادگی انجام میشود. این پنل معمولاً به شکل یک صفحه نمایش لمسی روی دیوار، یک برنامه روی تلفن همراه یا حتی با فرمان صوتی در دسترس شما قرار دارد.
هدف اصلی، ایجاد آسایش، امنیت بیشتر و صرفهجویی در مصرف انرژی است. شما میتوانید برای بخشهای مختلف خانه، برنامههای زمانبندی شده تعریف کنید یا همه چیز را در لحظه و از راه دور کنترل نمایید.
چه شوفاژی برای خانه من مناسب است؟
با توجه به تنوع زیاد مدلهای شوفاژ، پیش از خرید بهتر است چند نکته کلیدی را بررسی کنید. ابعاد، ظاهر و مقدار گرمایی که دستگاه تولید میکند، از عوامل مهم در انتخاب شوفاژ مناسب هستند. همچنین طراحی و جنس مواد به کار رفته در ساخت آن نیز اهمیت دارد. در ادامه به مهمترین نکاتی که هنگام خرید شوفاژ باید به آنها توجه کنید میپردازیم:
1.اندازه شوفاژی که میخواهید را با توجه به فضا تعیین کنید
پیش از خرید شوفاژ، مهمترین قدم انتخاب اندازه مناسب آن است. اندازه شوفاژ باید با ابعاد و ویژگیهای اتاق هماهنگ باشد. به زبان ساده، هرچه اتاق بزرگتر باشد، به شوفاژ بزرگتری نیاز دارید و برای اتاقهای کوچک، شوفاژ کوچکتر مناسب است. برای این کار باید طول، عرض و ارتفاع اتاق و همچنین اندازه دیواری که شوفاژ روی آن نصب میشود را دقیق اندازهگیری کنید. اگر شوفاژی بزرگتر از نیاز اتاق انتخاب کنید، نهتنها انرژی بیشتری مصرف میکند، بلکه هزینه اولیه خرید و هزینههای بعدی آن نیز بیشتر خواهد بود.
2.نوع شوفاژ را انتخاب کنید
شوفاژها در مدلهای گوناگونی ساخته میشوند و انتخاب بهترین نوع آن به نیاز گرمایشی محل و همچنین سلیقه شخصی شما وابسته است. برای اینکه بتوانید مناسبترین شوفاژ را انتخاب کنید، پیشنهاد میکنیم انواع مختلف آن را که در بخشهای پیشین این مقاله معرفی شدهاند، به دقت مطالعه و مقایسه کنید.
3.به متریال ساخت شوفاژ توجه کنید
رادیاتورها را از جنسهای گوناگون فلزی میسازند. هر نوع از این فلزات، خوبیها و کاستیهای خود را دارد که پیشتر در بخشهای دیگر این نوشته، دربارهی آنها به طور کامل صحبت کردیم.
4. طراحی شوفاژ را در نظر بگیرید
شوفاژها در طرحهای گوناگونی ساخته میشوند، از مدلهای امروزی گرفته تا انواع کلاسیک. اگر شوفاژی انتخاب کنید که با دکوراسیون خانه شما هماهنگ باشد، میتواند به جلوه و زیبایی فضا بیفزاید. شوفاژهای مدرن اغلب طراحی ساده و رنگ یکدست دارند و باعث میشوند محیط، وسیعتر و بازتر به نظر برسد.
5.به مصرف انرژی توجه کنید
وقتی میخواهید یک سیستم گرمایشی انتخاب کنید، به دنبال امکاناتی مانند شیرهای ترموستاتی رادیاتور و قابلیت تنظیم میزان گرمای خروجی باشید. این قابلیتها باعث میشوند انرژی کمتری مصرف شود. همچنین، این ویژگیها کارایی سیستم گرمایشی شما را افزایش میدهند.

راهنمای مرحلهای برای روشن کردن سیستم گرمایشی در فصل سرما
قبل از شروع فصل سرد، بهتر است سیستم گرمایشی خانه خود را برای کارکردی مطمئن و بیخطر آماده کنید. در اینجا مراحل اصلی این کار به زبان ساده آورده شده است:
۱. **بررسی اولیه**: ابتدا مطمئن شوید که تمام دریچهها و خروجیهای گرمایش در خانه باز هستند و چیزی جلوی آنها را نگرفته است. همچنین، از سالم بودن دودکش و داشتن تهویه مناسب اطمینان حاصل کنید.
۲. **کنترل شیرهای آب**: مسیر آب ورودی و خروجی به دیگ یا رادیاتورها باید کاملاً باز باشد. معمولاً این شیرها به رنگ قرمز یا آبی هستند.
۳. **پر کردن سیستم با آب**: اگر سیستم گرمایش شما از نوعی است که نیاز به آب دارد، با استفاده از شیر مخصوص، آب را به آرامی به داخل سیستم وارد کنید. هنگام این کار، هوای داخل لولهها و رادیاتورها از طریق شیرهای هواگیری خارج میشود. وقتی که از شیرهای هواگیری، آب بدون حباب بیرون آمد، آنها را ببندید.
۴. **بررسی فشار آب**: فشارسنج روی دیگ را نگاه کنید. عقربه باید روی عدد مناسبی که در دفترچه راهنمای دستگاه نوشته شده (معمولاً بین ۱ تا ۱.۵ بار) قرار گیرد. اگر فشار کم بود، کمی آب اضافه کنید و اگر زیاد بود، از طریق شیر تخلیه، مقداری آب خارج کنید.
۵. **روشن کردن دستگاه**: حالا میتوانید دستگاه گرمایشی (پکیج، موتورخانه و …) را مطابق دستورالعمل سازنده روشن کنید. ابتدا آن را روی درجه حرارت پایین تنظیم کنید.
۶. **توزیع گرما**: بعد از روشن شدن، به تمام رادیاتورها یا واحدهای گرمایشی سر بزنید. اگر قسمتی سرد بود یا صدای قلقلی آب میداد، احتمالاً هنوز هوا inside آن است و باید دوباره هواگیری شود.
۷. **تنظیم نهایی**: پس از اطمینان از گرم شدن یکنواخت همه قسمتها، میتوانید درجه ترموستات را روی دمای مطلوب و متعادل تنظیم کنید.
با انجام این مراحل به ترتیب، میتوانید با خیال راحت از گرمای سیستم خانه خود در روزهای سرد سال لذت ببرید.
سخن آخر
انتخاب یک بخاری مناسب میتواند هوای خانه را دلپذیر کند و در عین حال مصرف انرژی و هزینههای شما را کمتر کند. اگر با انواع مختلف بخاری آشنا باشید، انتخاب بهتری خواهید داشت. در بازار، مدلهای گوناگونی مانند بخاری شیشهای، بخاری ایستاده، بخاری خوابیده، بخاری پنلی و بخاری روغنی موجود است. هنگام خرید به اندازه اتاق و جنس مواد به کار رفته در بخاری دقت کنید. همچنین بهتر است بخاری در جایی نصب شود که سرمای بیرون بیشتر وارد فضای اتاق میشود.
سوالات متداول
چطور میتوانم بهترین رادیاتور را برای خانهام انتخاب کنم؟
برای انتخاب رادیاتور مناسب، باید به نوع اتاق، اندازهی آن، میزان گرمایی که نیاز دارید، کاربردهای مختلف رادیاتورها و جنس مواد به کار رفته در آنها دقت کنید.
آیا رادیاتورهای قدیمی و جدید در مصرف انرژی با هم فرق دارند؟
بله، رادیاتورهای جدید تکنولوژی پیشرفتهتر و قابلیتهای بیشتری دارند و انرژی کمتری مصرف میکنند. امکاناتی مثل ترموستات هوشمند، زماندهی و کنترل از راه دور میتوانند مصرف انرژی و هزینههای گرمایش را کمتر کنند. با شناخت انواع رادیاتور قبل از خرید، میتوانید در هزینهها صرفهجویی کنید.
فرق رادیاتورهای برقی و روغنی در چیست؟
رادیاتورهای برقی مستقیماً از برق برای تولید گرما استفاده میکنند و برای مکانهایی که به سیستم گرمایش مرکزی وصل نیستند، گزینهی مناسبی هستند. رادیاتورهای روغنی با گرم کردن روغن داخل خود توسط یک المنت، گرما را به صورت یکنواخت در فضا پخش میکنند. این رادیاتورها معمولاً بیصدا و کممصرفترند و برای اتاق خواب و فضای نشیمن مناسب هستند.