یادگیری موسیقی در سنین پایین، تأثیر زیادی بر رشد ذهنی و شکلگیری شخصیت کودکان دارد. پس از آنکه پژوهشهای علمی این موضوع را تأیید کردند، بسیاری از پدران و مادران تمایل پیدا کردهاند تا فرزندانشان را در کلاسهای آموزش موسیقی ثبت نام کنند.
انتخاب ساز مناسب به سن و تواناییهای کودک بستگی دارد، اما در کنار این موارد، علاقه خود کودک نیز اهمیت بسیار زیادی دارد. بدون علاقه و اشتیاق درونی، کودک نمیتواند در یادگیری موسیقی پیشرفت خوبی داشته باشد.
در این بخش از وبلاگ مدیر تولز، با محبوبترین سازها از نگاه کودکان آشنا میشوید تا بتوانید گزینه مناسبی برای فرزندتان انتخاب کنید.

کودکان معمولاً به سازهای خاصی علاقه بیشتری نشان میدهند. سازهایی که صدای شاد و جذاب دارند یا نواختنشان آسان است، بیشتر توجه آنها را جلب میکند. سازهای کوبهای مانند طبل و دایره، به خاطر ریتم ساده و انرژیبخششان، میان بچهها بسیار پرطرفدار هستند. همچنین، سازهای ملودیک و کوچکی مثل بلز، فلوتهای ساده و کیبوردهای اسباببازی نیز محبوبیت زیادی دارند، چون کودکان میتوانند به راحتی با آنها صداهای مختلفی ایجاد کنند. گاهی اوقات، سازهای رنگارنگ و با طراحی کودکانه هم باعث میشود بچهها بیشتر به سمت آنها جذب شوند. در نهایت، علاقه کودک به یک ساز میتواند تحت تأثیر محیط، دیدن دیگران یا حتی یک کارتون محبوب قرار بگیرد.
برای گسترش دانش خود، مقاله بیوگرافی فیلیپ گلس | از بنیانگذاران موسیقی مینیمال را مطالعه کنید.
محبوب ترین ساز ها از نظر کودکان
۱ – پیانو و کیبورد
پیانو و کیبورد از سازهای بسیار محبوب میان کودکان هستند. پیانو نزدیک به ۳۰۰ سال است که وجود دارد و در طول این سالها، تقریباً همه موسیقیدانان و آهنگسازان بزرگ از آن استفاده کردهاند؛ از بزرگان موسیقی کلاسیک گرفته تا فرزندان شما. آموختن نواختن پیانو فواید زیادی دارد؛ چون علاوه بر تقویت تمرکز و مهارتهای فردی، در آینده میتواند فرصتهایی مانند اجرای روی صحنه یا آموزش به دیگران را برای فرزندتان فراهم کند. البته هر سازی نکات خاص خود را برای یادگیری دارد و هر کدام به نوبه خود ارزشمند و دوستداشتنی هستند، اما پیانو نگاه عمیقتری به موسیقی، صبر و توانایی تمرکز میبخشد.
پیانو شکوه و جلال ویژهای دارد که در میان خانوادههای اشرافی بیشتر دیده شده و صدایی آکوستیک و کاملاً طبیعی تولید میکند. اما کیبوردها راههای تازهای برای نسل امروز گشودهاند. این ساز تلاش کرده است مانند پیانو جایگاه مهمی برای خود پیدا کند و تا به حال پیشرفت چشمگیری داشته، زیرا با افزودن امکانات و فناوریهای بیشتر، روزبهروز توجه بیشتری را به خود جلب کرده است. امروزه با در دست داشتن یک کیبورد، میتوانید به آسانی نواختن سازهای مختلف یا آهنگسازی را تجربه کنید. سازهای کلیددار نقش مهمی در دنیای موسیقی ایفا کردهاند و تاکنون آثار برجستهای را ارائه دادهاند.
۲- گیتار
گیتار هم از سازهای دوستداشتنی برای کودکان است. برای خیلی از نوجوانان، آموختن گیتار میتواند راهی خوب برای آشنایی با سبکهای گوناگون موسیقی باشد. کلی عکس و ویدیو که از تندنوازی گیتار — به ویژه در سبکهایی مانند راک و هوی متال — دیده میشود، باعث شده گیتار در نظر نوازندگان جوان سازی «جذاب» به شمار برود.
فرزند شما شاید به گیتار کلاسیک، آکوستیک، بیس یا الکتریک علاقه پیدا کند و در طول دوره یادگیری، بتواند با نوازندگان بسیاری همنوازی کند. همانند دیگر سازهای پُرمخاطب این فهرست، حمل و نقل گیتار آسان است، برای تازهکاران قیمت مناسبی دارد و در مراحل ابتدایی، یادگیری آن خیلی دشوار نیست.
توصیه میشود به مطالعه مقاله کالیوپ یا پیانوی بخار چیست؟ ادامه دهید.
۳- ویولن
آیا میتوانید صدایی زیباتر از نوای ویولن تصور کنید، وقتی زیر دستان یک نوازنده چیرهدست به گوش میرسد؟ گرچه فرزند شما سالها زمان نیاز دارد تا به چنین مهارتی برسد، ولی ویولن در هر سنی میتواند گزینهای جذاب و فوقالعاده برای کودکان باشد. با این حال، بهتر است بدانید که شروع یادگیری ویولن پیش از ورود به مقطع راهنمایی، انتخاب مناسبتری است.
شروع زودهنگام همیشه ایده خوبی است. بهتر است آموزش موسیقی و درسهای ویولن از سنین پایینتر آغاز شود. این کار روشی عالی برای هماهنگ کردن زودتر دستها در هنگام آرشهکشی و انگشتگذاری روی نتهاست. با تمرین مداوم، کودک میآموزد که این دو عمل را بهطور همزمان و تقریباً بدون نیاز به فکر کردن انجام دهد.
این موضوع را بهتر بشناسید با مطالعه فرم موسیقی نوکتورن چیست؟.
۴- ساکسیفون
علاوه بر این گزینههای محبوب، سازهایی مثل ساکسیفون هم هستند که هنوز میان کودکان طرفدار دارند. اگرچه ممکن است این سازها برای برخی از کودکان کوچک، کمی سنگین به نظر برسند، اما در اندازههای گوناگونی نیز تولید میشوند که مناسب سنهای مختلف طراحی شدهاند. یک ساکسیفون آلتو برای هنرجویان حدود ۷ یا ۸ ساله انتخاب بسیار مناسبی است، اما بعدها ممکن است آنها با سازهای بزرگتری مثل تنور یا باریتون راحتتر باشند.
این انتخاب جذاب میتواند به کودکان کمک کند تا با گروههای موسیقی، ارکسترهای بادی و سبکهای مختلفی که با این ساز نواخته میشوند، آشنا شوند و در نهایت گوش فرزندتان به این صداها عادت کرده و در نواختن این سبکها مهارت پیدا کند. اگر فرزند شما دوست دارد با نوازندگان جوان دیگر و سازهای متفاوت همنوازی کند، سازی مانند ساکسیفون میتواند شروع خوبی باشد.
۵- درامز
آیا فرزندتان علاقه دارد صداهای مختلف تولید کند و انرژی خود را آزاد کند؟ درامز یک ساز تکراری نیست و بسیار جذاب و فوقالعاده است. نواختن درامز روشی شگفتانگیز برای نوجوانان است تا بتوانند خود را ابراز کنند و سلامت جسمی، روحی و ذهنی خود را بهبود بخشند. برای تبدیل شدن به یک درامر عالی، به هماهنگی خوبی نیاز دارید، چون احتمالاً باید از هر چهار اندام خود—یعنی هر دو دست و هر دو پا—استفاده کنید. این فعالیت همچنین میتواند به رشد حس ریتم در یک هنرجوی جوان کمک کند.
درامز و دیگر سازهای کوبهای تقریباً در همه سبکهای موسیقی امروزی حضور دارند، بنابراین یادگیری این مهارتها به جوانان این امکان را میدهد که در آینده بین سبکهای مختلف موسیقی دست به انتخاب بزنند. حتی اگر فرزندتان در نهایت تصمیم بگیرد ساز دیگری بنوازد، مطمئن هستیم که باز هم دوست خواهد داشت گاهی پشت درامز بنشیند و با آن بازی و تمرین کند.
۶- ریکوردر
ممکن است دوست داشته باشید فرزندتان پیش از شروع یادگیری سازهایی مانند پیانو یا درام، ابتدا با یک ساز کوچک و ساده، موسیقی را تجربه کند. در اینجا سازی به نام ریکوردر میتواند گزینهای ایدهآل باشد. این ساز تاریخچهای چندصدساله دارد و امروزه میلیونها کودک در برنامههای آموزشی موسیقی در سراسر جهان از نمونههای مدرن آن استفاده میکنند.
اگر هنوز مطمئن نیستید که فرزندتان به کلاس موسیقی علاقه دارد یا نه، ریکوردر یک ساز ساده و کمهزینه است که فشار و تعهد زیادی به او وارد نمیکند. حتی ممکن است کودک شما با این ساز ارتباط خوبی برقرار کند و اشتیاقش برای موسیقی بیشتر شود. در این صورت، میتواند در آینده به سراغ سازهای پیشرفتهتری مانند فلوت، کلارینت یا دیگر سازهای بادی-چوبی برود.
۷- بلز
یکی از سازهای بسیار محبوب برای آموزش به کودکان، به ویژه در نخستین گامهای موسیقی، بلز است. برای خردسالانی که هنوز آمادگی یادگیری سازهایی مانند ویولون یا پیانو را ندارند، بلز گزینهای شاد و جذاب است که موسیقی را در قالب بازی و تفریح به آنها میآموزد.
این ساز برای آموزش مبانی اولیه موسیقی ایدهآل است و معمولاً برای نواختن ملودیهای سادهای مثل ترانههای کودکانه به کار میرود. بلز یک ابزار آموزشی عالی برای کودکان در گروه سنی ۳ تا ۵ سال محسوب میشود، اما در سطوح پیشرفتهتر نیز حتی توسط بزرگسالان در اجراهای کنسرت و ارکستر مورد استفاده قرار میگیرد.
آموزشگاه موسیقی کودک
اگر به دنبال یک آموزشگاه خوب با امکانات کامل و مربیان باتجربه هستید تا فرزندان عزیزتان را با دنیای موسیقی آشنا کنید، مدیر تولز به عنوان بزرگترین و برترین آموزشگاه موسیقی در شرق تهران، آماده است تا با کیفیتترین خدمات آموزشی موسیقی ویژه کودکان را به شما خانوادههای محترم ارائه دهد.