آیا تا به حال عبارت “روانشناسی موسیقی” به گوشتان خورده است؟ میدانید این حوزه از دانش دقیقاً چه مفهومی دارد و به چه چیزهایی میپردازد؟
در این نوشته از وبلاگ مدیر تولز، میخواهیم همهی آنچه را که باید دربارهی این دانش جذاب بدانید، به زبان ساده و روشن برایتان بیان کنیم.
روانشناسی موسیقی چیست؟
روانشناسی موسیقی، یکی از رشتههای علمی است که به مطالعه رفتارها و تجربههای مرتبط با موسیقی میپردازد. این حوزه در واقع پیوندی بین روانشناسی و موسیقی است و به چگونگی درک ما از موسیقی و تأثیر آن بر زندگی روزمره توجه دارد. همچنین به تحلیل احساسی قطعات موسیقی و واکنشهای ذهنی ما نسبت به آنها میپردازد. پژوهشهای این حوزه در زمینههای مختلفی مانند درمان با موسیقی، ساخت آهنگ، آموزش، پرورش هوش و رشد خلاقیت مورد استفاده قرار میگیرد.
تاریخچه روانشناسی موسیقی
تا پیش از قرن نوزدهم، موسیقی بیشتر با کمک ریاضیات بررسی میشد. قدمت این نگاه به حدود قرن ششم قبل از میلاد و زمان فیثاغورث میرسد. پس از او نیز اندیشمندانی مانند آناکساگوراس و بوئتیوس همین راه را ادامه دادند و اعتقاد داشتند که موسیقی با قوانین فیزیک قابل درک است. اما آریستوکسنوس از جمله نخستین کسانی بود که با این روش مخالفت کرد و معتقد بود برای شناخت موسیقی باید به حس و حافظه انسان توجه کرد.
اطلاعات جامعتری در مورد این موضوع را در چند نکته مهم که باید پیش از خرید ساز هنگ درام بدانید پیدا کنید.
در این مقاله آشنایی با دیوان،ساز کردی اطلاعات مفیدی آمده است.
توصیه میکنیم حتماً مقاله فرم در موسیقی به چه معناست؟ را مطالعه کنید.
در اواخر قرن نوزدهم، روانشناسی موسیقی به شکل امروزی آن، در کنار روانشناسی تجربی و در چارچوب مکتب ساختارگرایی پدید آمد. ویلهلم وونت از پیشگامان این حوزه بود و به مطالعه رابطهٔ ریتم با احساس تنش و آرامش حرکتی پرداخت. با گذر زمان و جایگزینی مکتب گشتالت و رفتارگرایی به جای ساختارگرایی، روانشناسی موسیقی دیگر تنها به بررسی واکنشهای انسانی محدود نماند. در این دوره، پژوهشهایی توسط گیزا ریویس و آلبرت ولک در زمینهٔ آموزش و مهارتهای موسیقی انجام شد. همچنین کارل سی شور، مفهوم روانشناسی استعداد موسیقی را پایهگذاری کرد.
زمینههای تحقیقاتی روانشناسی موسیقی
ادراک و شناخت
در این رشته، پژوهشگران به این موضوع میپردازند که انسانها چگونه نواها و آهنگهای گوناگون را درک میکنند. این حوزه مطالعاتی، دانشهای مختلفی را در بر میگیرد؛ از جمله عصبشناسی، شناختشناسی، نظریههای موسیقی، علوم کامپیوتر، روانشناسی، فلسفه و زبانشناسی.
پاسخ عاطفی
هدف این پژوهش، مطالعه احساساتی است که با گوش دادن به آهنگها در انسانها پدید میآید. محققان به بررسی سبک موسیقی، شیوه واکنش افراد و ویژگیهای شخصی شنوندگان میپردازند.
در صورت علاقهمندی، مطلب استفاده از ساز دیجیریدو در علم پزشکی را از دست ندهید.
برای اطلاعات بیشتر، به مقاله موسیقی والس چیست و چه تاریخچهای دارد؟ مراجعه کنید.
عصب روانشناسی
پژوهشگران با کمک روشهای عکسبرداری از مغز، به بررسی عملکردهای مغز هنگام گوش دادن به آهنگ و نواختن آن میپردازند.
این موضوع را بهتر بشناسید با مطالعه آشنایی با دیجیریدو ،یک ساز بادی چوبی.
فرهنگ
فرهنگ و جامعهای که در آن زندگی میکنیم، نقش مهمی در شکلگیری سلیقه موسیقایی ما دارد. این تأثیر به گونهای است که حتی نحوه به خاطر سپردن قطعات موسیقی و عکسالعملی که به آهنگهای مختلف نشان میدهیم نیز تحت تأثیر فرهنگ ماست.
برای گسترش دانش خود، به مقاله ۵ تا از بهترین ویولنیست های حال حاضر جهان سر بزنید.
برای گسترش دانش خود، مقاله نکات طلایی برای افراد مبتدی در یادگیری هنگ درام! را مطالعه کنید.
اگر به این موضوع علاقه دارید، حتماً سیتار از سازهای زهی زخمهای موسیقی هندی را بخوانید.