زندگی حضرت مریم (س)
مریم دختری بود که از همان ابتدا تحت حمایت و مراقبت ویژه خداوند قرار گرفت. او در خانوادهای نیکو و در میان قوم خود به پاکدامنی و بندگی مشهور شد. وقتی که به سن جوانی رسید، فرشتهای از سوی خدا به نزد او آمد و او را به فرزندی به نام عیسی مژده داد. مریم از این خبر بسیار شگفتزده شد، چرا که تا آن زمان با هیچ مردی ازدواج نکرده بود.
فرشته به او گفت: «إِنَّمَا أَنَا رَسُولُ رَبِّکِ لِأَهَبَ لَکِ غُلَامًا زَکِیًّا» (من فقط فرستاده پروردگار تو هستم تا پسری پاک به تو ببخشم).
مریم با ایمان و توکل کامل به خدا، این مسئولیت بزرگ را پذیرفت. هنگامی که عیسی به دنیا آمد، مردم به او نگاههای عجیب کردند، اما خداوند از او و فرزندش پشتیبانی کرد و معجزاتی را نشان داد. از جمله این که نوزاد در گهواره شروع به سخن گفتن کرد و گفت: «إِنِّی عَبْدُ اللَّهِ آتَانِیَ الْکِتَابَ وَجَعَلَنِی نَبِیًّا» (من بنده خدایم، او به من کتاب داده و مرا پیامبر قرار داده است).
حضرت مریم در طول زندگیاش نمونهای کامل از ایمان، پاکی و تسلیم در برابر فرمان خدا بود. او با صبر و استواری، در برابر مشکلات ایستاد و سرانجام به مقام بلندی نزد خداوند رسید. داستان زندگی او برای همه انسانها، به ویژه برای کسانی که به خدا توکل میکنند، درسهای بزرگی دارد.

حضرت مریم (س)، مادر حضرت عیسی (ع)، از چهرههای بزرگ و قابل احترام در تاریخ ادیان است. یکی از رویدادهای شگفتانگیز زندگی او، به دنیا آوردن فرزند بدون ازدواج است. قرآن کریم در چند سوره به زندگی ایشان پرداخته است؛ از جمله سوره مریم که بخش مهمی از سرگذشت او را بیان کرده و پرورش یافتن مریم (س) را به لطف و عنایت خداوند نسبت داده است.
درباره معنی واژه «مریم» گفته شده که این نام، ریشهای مصری دارد و به معنای «محبوبِ دوستداشتنی» است. در سده نخست میلادی، این نام بسیار رواج داشت و دلیل این محبوبیت، شخصیت برجسته مریم، خواهر حضرت موسی (ع) در کتاب تورات بوده است.
حضرت مریم (س) نه تنها در مسیحیت، بلکه در اسلام نیز جایگاهی والا دارد. در روایات شیعه و اهل سنت، از او همراه با فاطمه زهرا (س)، آسیه و خدیجه (س) به عنوان چهار زن برتر و نمونه بهشت یاد شده است.
حضرت مریم (س) در اسلام و مسیحیت
در دین اسلام، حضرت مریم (س) به عنوان یک زن بسیار پاک و باایمان شناخته میشود. ایشان چنان زندگی پاک و پسندیدهای داشتند که میتوانند الگوی خوبی برای همه مؤمنان باشند، زیرا هم به خدا ایمان داشتند و هم فرمانهای او را به خوبی انجام میدادند. نام حضرت مریم در آیات مختلف قرآن آورده شده و ایشان تنها زنی هستند که این افتخار را دارند. در آیه ۳۷ سوره آلعمران میخوانیم:
فَتَقَبَّلَهَا رَبُّهَا بِقَبُولٍ حَسَنٍ وَأَنْبَتَهَا نَبَاتًا حَسَنًا وَکفَّلَهَا زَکرِیا کلَّمَا دَخَلَ عَلَیهَا زَکرِیا الْمِحْرَابَ وَجَدَ عِنْدَهَا رِزْقًا قَالَ یا مَرْیمُ أَنَّى لَک هَذَا قَالَتْ هُوَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یرْزُقُ مَنْ یشَاءُ بِغَیرِ حِسَابٍ
خداوند او را با محبت پذیرفت و مانند گیاهی پاک پرورش داد و سرپرستی او را به زکریا سپرد. هر بار که زکریا به عبادتگاه او میرفت، غذا و روزی ویژهای نزد او میدید. از او پرسید: «ای مریم، این از کجا برای تو آمده؟» مریم پاسخ داد: «این از سوی خداست؛ خدا به هر کس که بخواهد، بیشمار روزی میدهد.»
در توضیح این آیات نوشتهاند که گاهی غذاها و میوههای بهشتی برای حضرت مریم فراهم میشد.
در آیین مسیحیت نیز حضرت مریم جایگاه بلندی دارند. بعضی گروههای مسیحی برای ایشان مقامی بالاتر از فرشتگان و در عین حال پایینتر از خدا قائل شدهاند. در برخی جوامع مسیحی، حتی حضرت مریم همراه با خدا و حضرت عیسی پرستش میشدهاند. اسلام با این نوع پرستش و اعتقادات مخالف است و آن را نمیپسندد.
خلاصه داستان زندگی حضرت مریم (س)
مادر حضرت مریم (س)، «حَنّة» نام داشت که پدرش فاقود بود. پدر مریم پیش از تولد او از دنیا رفت و نامش در قرآن «عمران» و در کتابهای مسیحی «یواقیم» ذکر شده است. تولد حضرت مریم حدود ۲۰ سال قبل از میلاد مسیح رخ داده است.
حَنّة سالها فرزندی نداشت. پس از سی سال، با خداوند نذر کرد که اگر فرزندی به او عطا کند، او را برای خدمت در معبد بیتالمقدس وقف کند. خداوند دعای او را پذیرفت و حَنّة باردار شد.
پس از تولد مریم، مادرش به عهد خود وفا کرد و او را برای خدمت به معبد سپرد، گرچه در آن زمان معمول نبود دختران برای این کار انتخاب شوند. کاهنان معبد دربارهٔ سرپرستی مریم اختلاف نظر پیدا کردند و برای حل آن، قرعهکشی کردند. قرعه به نام حضرت زکریا (ع) افتاد که بنا بر برخی روایات، شوهر خالهٔ مریم بود.
زکریا محیطی مناسب برای پرورش مریم فراهم کرد تا او بزرگ شود. مریم در مکانی که زکریا در معبد برایش تدارک دیده بود، به عبادت میپرداخت و در ساعات معینی نیز وظایف خدمتکاری خود را انجام میداد.
چند سال بعد، فرشتهای از سوی خدا در هیئت انسانی بر مریم نمایان شد و او را به فرزندی مژده داد. مریم گفت: «این چگونه ممکن است در حالی که من ازدواج نکردهام؟» فرشته پاسخ داد که این کار برای خداوند آسان است.
در مورد سن حضرت مریم در زمان بارداری گفته شده که چون در آن دوره دختران حدود ۱۲ یا ۱۳ سالگی نامزد میشدند، احتمال دارد ایشان در آغاز نوجوانی، مادر شده باشد.
مدت بارداری مریم دقیقاً مشخص نیست و روایات در این باره متفاوت است.
سرانجام، عیسی (ع) در کنار درخت نخل خشکیدهای به دنیا آمد. مریم به فرمان خدا درخت را تکان داد و ناگهان درخت سرسبز شد و خرمای تازه از آن فرو ریخت تا مریم از آن بخورد.
وقتی مریم با فرزندش نزد قوم خود بازگشت، مردم با سرزنش و پرسشهای فراوان به استقبال او آمدند. اما مریم به دستور خداوند سکوت کرده بود و چیزی نمیگفت؛ فقط به فرزندش اشاره کرد. آنگاه عیسی (ع) به اذن پروردگار سخن گفت و با بیان مقام نبوت خود، همگان را خاموش کرد.
نام فرزندان حضرت مریم (س)
در مورد زندگی حضرت مریم پس از تولد حضرت عیسی، دیدگاههای متفاوتی وجود دارد. برخی کتابهای مسیحی نوشتهاند که ایشان با یوسف نجار ازدواج کردند و برای آنان پسران و دخترانی نام بردهاند یا از برادران و خواهرانی برای عیسی یاد کردهاند. اما گروهی دیگر از مسیحیان با این نظر مخالف هستند و کلیسا نیز از سده پنجم میلادی به بعد اعلام کرده که مریم هرگز ازدواج نکرده و منظور از برادران و خواهران عیسی، در واقع خویشاوندان نزدیک او بودهاند.
در منابع اسلامی نیز باور بر این است که حضرت مریم تنها برای به دنیا آوردن عیسی از معبد خارج شد و در تمام عمر خود هرگز ازدواج نکرد.
وفات حضرت مریم (س)
برخی از مسیحیان باور دارند که مریم (س) از دنیا نرفته، بلکه با بدن خود به آسمان برده شده است. اما بعضی دیگر فکر میکنند که او حدود سال ۳۵ میلادی و در ۵۱ سالگی از دنیا رفته است. کسی نمیداند آرامگاه او کجاست.
در روایتی از کتاب کافی نوشته شده که مریم (س) پیش از به آسمان رفتن عیسی (ع) از دنیا رفته و عیسی (ع) خودش او را شستشو داده است.
داستان زندگی حضرت یوسف (ع)