حتماً! در ادامه با زبانی ساده، همه چیز را درباره دستگاه کمباین، بخشهای مختلف و انواع آن توضیح میدهیم:
**کمباین چیست؟**
کمباین یک ماشین بسیار بزرگ و پیشرفته است که کار چندین دستگاه کشاورزی را به تنهایی انجام میدهد. همانطور که از نامش پیداست (Combine به معنای “ترکیب کردن” است)، این دستگاه کارهایی مانند درو کردن، کوبیدن و جداسازی دانهها از محصولاتی مانند گندم، جو و ذرت را یکجا و در یک مرحله انجام میدهد. استفاده از کمباین، سرعت برداشت محصول را بسیار بالا میبرد و به نیروی کار کمتری نیاز دارد.
**اجزای اصلی کمباین**
یک کمباین از قسمتهای مختلفی تشکیل شده که مانند یک تیم منظم با هم کار میکنند:
1. **هد (Head):** این قسمت جلویی کمباین است که اولین برخورد را با محصول دارد. انواع مختلفی دارد. برای غلات (مثل گندم) از “هد گندمزنی” و برای ذرت از “هد ذرتچین” مخصوص استفاده میشود. کار آن، هدایت محصول به داخل ماشین است.
2. **نوار نقاله (Elevator):** محصولی که توسط هد جمعآوری میشود، توسط یک نوار نقاله به نام الواتور به سمت مرکز دستگاه هدایت میشود.
3. **کمربند ثابت (Threshing Drum):** اینجا قلب اصلی کوبیدن محصول است. محصول وارد یک استوانهٔ چرخان میشود که با ضربهزدن، دانهها را از ساقه و پوسته جدا میکند.
4. **سیستم جداسازی (Separation System):** بعد از کوبیده شدن، دانهها و مواد اضافی (مثل کاه و کلش) به روی یک صفحهٔ الکمانند میروند. در این بخش با تکانهای مداوم، دانههای خالص از مواد سبکتر جدا میشوند.
5. **مخزن (Grain Tank):** دانههای تمیز و جداشده توسط یک نقاله، به مخزن بزرگ روی کمباین منتقل میشوند. وقتی این مخزن پر شد، راننده میتواند دانهها را به یک تریلی یا کامیون منتقل کند.
6. **قسمت دفع (Straw Walker/Chopper):** مواد اضافی و باقیمانده (کاه و کلش) نیز از انتهای دستگاه خارج میشوند. برخی کمباینها این مواد را به صورت یکدست روی زمین میریزند و برخی دیگر آنها را خرد کرده و به عنوان مالچ در مزرعه پخش میکنند.
**انواع کمباین**
کمباینها عمدتاً در دو دسته اصلی قرار میگیرند:
1. **کمباین چرخدار (Wheeled Combine):** این نوع روی چرخ حرکت میکند و برای مزارع معمولی و زمینهای سفت بسیار مناسب است. کنترل و جابهجایی آن راحتتر است.
2. **کمباین زنجیری (Track Combine):** به جای چرخ، از زنجیر (مثل تانک) استفاده میکند. این مدل برای زمینهای نرم، گلی و مرطوب عالی است زیرا فشار کمتری به خاک وارد میکند و کمتر در گل فرو میرود.
به طور خلاصه، کمباین یک دستگاه همهکاره و ضروری برای کشاورزان مدرن است که فرآیند برداشت را سریع، آسان و مقرون بهصرفه میکند.

دستگاه کمباین چیست؟
کلمه کمباین در اصل به معنای “ترکیب کردن” است. این نام روی یک ماشین بزرگ کشاورزی گذاشته شده که کارهای مختلفی را با هم انجام میدهد. کار اصلی این دستگاه، برداشت محصولاتی است که دانه دارند. کمباین در یک بار عبور از مزرعه، سه کار مهم را انجام میدهد: محصول را درو میکند، دانهها را از خوشه جدا میکند (میکوبد) و در نهایت، دانههای تمیز را از کاه و بقیه مواد جدا مینماید.
به کارگیری کمباین، یکی از بهترین و مقرونبهصرفهترین روشها برای برداشت محصول است. با این دستگاه، یک کشاورز به تعداد بسیار کمی کارگر نیاز دارد تا حجم زیادی از زمین را برداشت کند. این ماشین میتواند دانههای غلاتی مانند گندم، جو، ذرت و سویا را از ساقههایشان جدا کند.
برای آنکه کمباین بتواند هر نوع محصولی را برداشت کند، باید برخی از قطعات آن عوض شوند. این قطعات شامل “هد” (قسمتی که محصول را میگیرد)، “کوبنده” (قسمتی که دانه را جدا میکند) و “غربال”ها (صفحههای الککننده) میشوند. در پایان کار، کمباین کاه و بقایای گیاهی را پشت سر خود روی زمین میریزد. کشاورزان میتوانند از این بقایا برای خوراک دامها یا تقویت خاک مزرعه به عنوان کود طبیعی استفاده کنند.
تاریخچه کمباین
اولین دستگاه کمباین در سال ۱۸۳۴ توسط مخترعی به نام هیرام مور ساخته شد. در آن زمان، این ماشین جدید برای کار در مزرعه به کمک اسب یا گاو کشیده میشد. یک سال بعد، یعنی در ۱۸۳۵، مور توانست یک نمونه کاملتر و پیشرفتهتر از کمباین را تولید کند. این دستگاه آنقدر کارآمد بود که تا سال ۱۸۳۹، با استفاده از آن بیش از ۵۰ هکتار زمین زراعی برداشت شد.
اجزای کمباین
کمباینها از قطعات مختلفی ساخته شدهاند. این قطعات ممکن است بسته به شرکتی که آن را ساخته یا نوع محصولی که قرار است برداشت شود، کمی متفاوت باشند. اما معمولاً بیشتر کمباینها اجزای مشترکی دارند که در ادامه فهرست شدهاند.
این قطعات عبارتند از:
* چرخ فلک
* دروگر
* مارپیچ
* نقاله دانه
* تله سنگ
* کوبنده
* ضدکوبنده
* کلش کش
* سینی دانه
* بادبزن
* غربال بالایی قابل تنظیم
* غربال پایینی
* نقاله کزل برگردان
* بازگشت کزل
* مارپیچ دانه
* مخزن دانه
* کاه خردکن
* کابین راننده
* موتور
* مارپیچ تخلیه
* پروانه
میتوانید این قطعات را در تصویر زیر ببینید.

انواع کمباین ها
کمباینها در مدلهای گوناگونی ساخته میشوند که در ادامه آنها را مرور میکنیم. به طور کلی، کمباینها را میتوان در دو گروه اصلی قرار داد:
← کمباینهای خودرو
← کمباینهای کششی
• کمباین های خودرو
کمباینهای امروزی معمولاً از نوع خودکششی هستند. این ماشینها یک واحد کامل و مستقل به شمار میروند که تمام کارها را با نیروی موتور خود و بدون نیاز به کمک ماشین دیگری انجام میدهند. موتور قدرتمند کمباین هم نیروی لازم برای حرکت در سختترین زمینهای کشاورزی را فراهم میکند، هم دستگاههای مختلف داخلی آن را به کار میاندازد و هم محصول را با بازدهی بسیار بالا درو میکند. این مدل کمباین مجهز به یک سامانه برش عرضی است که پهنای برش آن بین ۷ تا ۲۲ فوت (معادل ۲.۱۳ تا ۶.۷۰ متر) قابل تغییر است و بیشتر در مزارع بزرگ غلات مورد استفاده قرار میگیرد.
• کمباین های کششی (بدون موتور یا با موتور)
کمباینهایی که توسط تراکتور کشیده میشوند در دو مدل مختلف تولید میشوند. نوع کوچکتر آنها نیروی مورد نیاز برای درو و برداشت را از تراکتور میگیرد. اما نوع بزرگتر، یک موتور جداگانه دارد که روی خود کمباین نصب شده و تمام بخشهای متحرک آن را به کار میاندازد.
محل قرارگیری سکوی برش در کمباینهای کششی معمولاً در سمت راست یا چپ قسمتهای کوبنده و جداکننده است. در حالی که در کمباینهای خودرو، این سکو بیشتر در مرکز قرار دارد.
کمباینهای خودرو نیز با توجه به نوع زمینی که در آن استفاده میشوند، به دو گروه اصلی تقسیم میشوند: کمباینهای مخصوص زمینهای صاف و هموار (دشت) و کمباینهای مخصوص زمینهای ناهموار و شیبدار (تپه).
الف- کمباین دشت
کمباینهایی که برای زمینهای صاف و هموار طراحی شدهاند، در زمینهای با شیب زیاد به خوبی کار نمیکنند، زیرا محور آنها ثابت است. وقتی این کمباین در زمینهای ناهموار و شیبدار مورد استفاده قرار میگیرد، بخشهای جداکننده و تمیزکننده آن نیز همراه با زمین کج میشوند.
اگرچه این قسمتها تا حدی میتوانند در حالت شیبدار هم کار خود را انجام دهند، اما اگر کج شدن کمباین بیش از اندازه باشد، محصول برداشت شده در سمت پایینتر دستگاه جمع میشود. این اتفاق باعث میشود که فرآیند جداسازی و پاکسازی محصول به خوبی انجام نشود و کیفیت کار کاهش پیدا کند.
ب- کمباین تپه
کمباینهای مخصوص تپه توسط یک محور لولایی نگهداری میشوند. این طراحی باعث میشود وقتی کمباین در زمینهای شیبدار و تپهها کار میکند، با تغییر شیب زمین، شیب خود کمباین نیز به صورت خودکار تنظیم شود. این مدل از کمباینها معمولاً به سیستمهای تراز برقی یا هیدرولیکی مجهز هستند.
بخشهای اصلی کمباین شامل واحدهای کوبنده، جداکننده و تمیزکننده است که تا شیبهای ۴۵ درصد به صورت خودکار در وضعیت تراز و متعادل قرار میگیرند.
با تراز ماندن این قسمتها، فرآیند جداسازی و پاکسازی دانهها با بیشترین بازدهی انجام میشود، چرا که مواد به شکل یکنواخت در این بخشها پخش میشوند.
پیشنهادی: آشنایی با دستگاه سانتریفیوژ و انواع آن
منبع: ویکیپدیا – کمباین فارس