در سالهای گذشته، هنرمندان بزرگی زندگی و هنر کردند که تأثیر عمیقی بر موسیقی ایران گذاشتند. نام این استادان برای همیشه در تاریخ هنر این سرزمین ماندگار است. یکی از این چهرههای درخشان، استاد فرهنگ شریف است. در این نوشته از وبلاگ مدیر تولز، نگاهی به زندگی و آثار این هنرمند بزرگ خواهیم داشت. در ادامه با ما همراه باشید.
بیوگرافی استاد فرهنگ شریف
استاد فرهنگ شریف، موسیقیدان، آهنگساز و نوازنده سرشناس ایرانی، در نخستین روز سال ۱۳۱۰ خورشیدی در آمل چشم به جهان گشود. پدر او پزشکی شناختهشده در تهران بود و در خانه فضایی آرام و پر از توجه برای فرزندانش پدید آورد. این در حالی بود که در آن دوران، بیشتر خانوادهها جایگاه خاصی برای موسیقی و هنر در تربیت فرزندان قائل نبودند. پدر با فراهم کردن این فضا، زمینه رشد و شکوفایی هر سه پسرش را فراهم کرد که یکی از آنان فرهنگ شریف بود.
فرهنگ شریف از چهارسالگی تحت آموزش پدر و نیز با رفتوآمد استادان موسیقی به خانه آنها — به ویژه عبدالحسین خان شهنازی برادر حاج علی اکبرخان شهنازی — با موسیقی آشنا شد و آن را فرا گرفت.
او در دوازده سالگی نخستین تکنوازی خود را به صورت زنده از رادیو اجرا کرد که با استقبال خوبی روبرو شد. پس از آن در بسیاری از برنامههای گلها به عنوان تکنواز، آواز خوانندگان را همراهی میکرد.
زندگینامه استاد فرهنگ شریف
استاد فرهنگ شریف، از برجستهترین نوازندگان تار در تاریخ موسیقی ایرانی به شمار میروند. ایشان در سال ۱۳۱۰ خورشیدی در شهر آمل دیده به جهان گشودند. از همان سالهای آغازین زندگی، در خانوادهای اهل هنر و موسیقی رشد کردند و استعداد شگرف ایشان تحت تعلیم پدرشان، که خود از هنرمندان بود، پرورش یافت.
وی آموزش موسیقی را نزد استادان بزرگی مانند مرتضی نیداوود و عبدالحسین شهنازی ادامه داد و به سرعت در هنر نوازندگی تار به مهارتی چشمگیر دست یافت. سبک نوازندگی استاد فرهنگ شریف، ترکیبی زیبا از اصول ردیف موسیقی دستگاهی ایران و بداههپردازیهای خلاقانه بود. نواختن ایشان، چه در اجرای قطعات اصیل ردیفی و چه در همنوازی با خوانندگان بزرگ، همواره از ظرافت، لطافت و بیان احساسهای عمیق برخوردار بود.
ایشان سالهای متمادی به تدریس موسیقی و پرورش شاگردان بسیاری مشغول بودند و با حضور در برنامههای رادیو و تلویزیون و اجرای کنسرتهای متعدد، سهمی بزرگ در شناساندن و گسترش موسیقی اصیل ایرانی به نسلهای گوناگون داشتند. استاد فرهنگ شریف، هنرمندی بود که زندگی خود را یکسره وقف موسیقی کرد و در این راه به درجهای از استادی رسید که نامشان برای همیشه در کنار بزرگان موسیقی ایران جاودانه شده است.
فعالیت های هنری
استاد فرهنگ شریف با خوانندگان بسیار زیادی همکاری و همراهی کرده است (نامها در پاورقی آمده) و کنسرتهای فراوانی را به همراه آنان در شهرها و کشورهای مختلف اجرا نموده است.
او در طول فعالیت هنری خود با آوازخوانان بزرگی مانند گلپا، ایرج، تاج اصفهانی، دلکش، غلامحسین بنان، محمدرضا شجریان، علیرضا افتخاری، محمود محمودی خوانساری، حسام الدین سراج، مرضیه، حمیرا، هایده و روحانگیز همنوازی کرده است. همچنین در جشنوارههای بینالمللی زیادی حضور یافته تا ساز تار را به دوستداران موسیقی در سراسر جهان بشناساند.
این استاد بزرگ در دانشگاه و موزه هنر لندن نیز کنسرتهای ویژه و پژوهشی برگزار کرد و با تشکیل کلاسها و کارگاههای آموزشی، نقش مهمی در معرفی ویژگیهای ساز تار ایفا نمود.
جشنواره موسیقی برلین نیز صحنهای بود که او توانست هنر خود در نواختن تار را به جهانیان نشان دهد. وی به همراه خسرو آواز ایران، استاد محمدرضا شجریان، کنسرتهای متعددی را هم در داخل و هم در خارج از ایران اجرا کرده است.
فرهنگ شریف چند سالی را در دانشگاههای معتبر آمریکا به آموزش موسیقی پرداخت. نخستین همنوازیهای او با خوانندگانی مانند محمودی خوانساری، شجریان و اکبر گلپایگانی صورت گرفت و اولین تصنیف اکبر گلپایگانی نیز از ساختههای اوست.
استاد فرهنگ شریف موفق به دریافت نشان درجه یک هنری (معادل دکترا) از دست آقای خاتمی، رئیسجمهور وقت، شد. او همچنین در چندین دوره جشنواره موسیقی فجر به همراه سعید رودباری به اجرای دو نوازی پرداخت.
وفات
ایشان در نهایت در هفدهمین روز از شهریور ماه سال ۱۳۹۵، در سن ۸۵ سالگی، به دلیل ابتلا به بیماری ریوی و یک عفونت جدی در خون، در بیمارستانی در تهران چشم از جهان فروبست و جان به جان آفرین تسلیم کرد. روحشان شاد و راهشان پر رهرو باد.