ضرب دهانی که با نامهای بیتباکس یا بیباکس هم شناخته میشود، این روزها واژهی آشنایی است. حتما کلیپهایی دیدهاید که در آن افراد تنها با کمک دهان و حنجرهشان، ریتم و آهنگ خلق میکنند. به این هنر، بیتباکس میگویند.
در این نوشته از وبلاگ مدیر تولز، بیشتر با معنای بیتباکس آشنا میشویم و میخوانیم که بیتباکس چیست و چه خصوصیاتی دارد.
بیت باکس چیست؟
بیتباکس یا حنجرهنوازی، یکی از قدیمیترین هنرهای انسانی است که در آن بدن به عنوان یک ساز موسیقی کامل و همهکاره به کار گرفته میشود. این هنر همچنین بخشی از فرهنگ هیپهاپ و از شاخههای هنری محسوب میشود که در آن صداهای سازهای کوبهای با دهان تقلید میشود.
به بیان ساده، بیتباکس یا ضربدهانی، نوعی بیان موزون و خلاقانه صداهاست که تنها با کمک دهان، گلو و بینی انجام میگیرد.
همچنین باید یادآور شد که بیتباکس میتواند شامل تقلید صدای سازهای دیگر نیز باشد؛ یعنی بسته به مهارت فرد اجراکننده، امکان تولید صداهای سازهای متنوع نیز وجود دارد.
این هنر زیبا تنها به موسیقی هیپهاپ محدود نمیشود و امروزه در سبکهای مختلف موسیقی مورد استفاده قرار میگیرد و با استقبال گستردهای از سوی شنوندگان روبرو شده است.
برخلاف تصور رایج، این هنر به سرعت در حال پیشرفت است و اکنون فراتر از تکرار ریتمهای درام و جلوههای صوتی ساده رفته و به یک اجرای کامل و پیچیده موسیقایی تبدیل شده است.

حنجرهنوازی ارگانیکترین شکل هنر
بیان احساسات و ریتم از طریق بدن، یکی از بنیادیترین راههای ارتباط بین انسانهاست. به همین دلیل، تولید موسیقی با حنجره و دهان، طبیعیترین و خالصترین شکل هنر محسوب میشود. به کسانی که در این رشته فعالیت میکنند، بیتباکسر گفته میشود.
هنرمندان بیتباکس در ایران اغلب آنگونه که شایسته است دیده نمیشوند، با این حال در میان خوانندگان هیپهاپ و هنرمندان عرصه خیابان، چهرههای برجستهای وجود دارند که
نیما نیموش،
امید قدر،
آتور (احسان ضیا)،
کیا رکنی و…
بر اصول و فنون بیتباکس تسلط کامل دارند و اجراهای زیبا و بهیادماندنی از خود به جای گذاشتهاند.
تاریخچه بیت باکس
اصطلاح بیتباکس به دهه ۱۹۷۰ برمیگردد. از همان آغاز شکلگیری فرهنگ هیپهاپ، هنرمندان این سبک علاقهمند شدند تا با دهان و حنجره خود، صدای سازهای موسیقی و ابزارهای الکترونیک را تقلید کنند.
نخستین اجراهای بیتباکس در شهر نیویورک انجام شد. در اوایل تا میانه دهه ۸۰ میلادی، سه نفر به عنوان بهترینهای این رشته هنری شناخته شدند:
دارن بوفی رابینسون (Darren ‘Buffy’ Robinson)،
دوگای فرش (Doug E. Fresh)
و بیز مارکی (Biz Markie)؛
این افراد به خاطر ایدههای نو و خلاقانهشان، پیشگامان هنر نواختن با حنجره نام گرفتند.
بیتباکس همزمان با پدید آمدن فرهنگ هیپهاپ در آمریکا محبوبیت یافت و از سال ۲۰۰۰ به بعد، روز به روز در سراسر جهان بیشتر شناخته شد. امروزه کشورهای بسیاری، از شرق آسیا گرفته تا خاورمیانه و غرب، شمار زیادی بیتباکسر در خود دارند.