دریلهای چکشی به گونهای ساخته شدهاند که هم میتوان با آنها سوراخکاری معمولی انجام داد و هم در سطوح سخت مانند بتن، با حالت چکشی کار کرد. این قابلیت به دلیل وجود سیستم ضربهزن یا مکانیزم چکشی در آنهاست. در این حالت، مته علاوه بر چرخیدن، ضربههایی پشت سر هم به سطح وارد میکند و همین موضوع باعث میشود کار در مصالح محکم سریعتر و با نفوذ بیشتری انجام شود.
اما گاهی ممکن است هنگام کار، به ویژه در استفادههای طولانی و سنگین، مشکلاتی پیش بیاید: دریل بیش از حد داغ میشود، ضربههایش ضعیف میشود یا حتی دیگر اصلاً ضربه نمیزند. در چنین شرایطی بهتر است کار را متوقف کنید و دلیل ضربه نزدن دریل را بررسی کنید تا بتوانید مشکل را برطرف نمایید.
در این نوشته از مجله رونیکس، چگونگی کارکرد سیستم ضربه، دلایل ایجاد مشکل در ضربهزنی دریل چکشی و راههای رفع آن توضیح داده میشود.
رونیکس را بخوانید.
مکانیزم ضربه در دریل چکشی
برای اینکه بفهمیم چرا دریل چکشی ضربه نمیزند و راه درست رفع مشکل را پیدا کنیم، اول باید بدانیم این وسیله چطور کار میکند. بهتر است ابتدا با دریل چکشی بیشتر آشنا شویم.
در داخل دریل چکشی و نزدیک به سهنظام آن، دو صفحه دندانهدار یا صفحات چکشی وجود دارد. دندانههای این دو صفحه روی هم میلغزند. کار چرخدنده، فلنج و همین صفحات چکشی در نهایت باعث حرکت رفت و برگشتی و ضربههای پشت سر هم میشود. همین ضربههای قوی و پی در پی است که باعث میشود متهای که به سهنظام بسته شده، بتواند حتی سختترین مواد را سوراخ کند و کار با سرعت و قدرت بالا انجام شود. اگر این ضربهها وجود نداشته باشد، مته در سطح سخت گیر میکند و میشکند.
گاهی ممکن است مکانیسم ضربهزنی یا چکشی دریل به خوبی کار نکند و دریل ضربه نزند. در این حالت باید دستگاه را بررسی کرده و مشکل آن را حل کنید. در ادامه، دلایل ضربه نزدن دریل چکشی را مرور میکنیم.
انتخاب اشتباه حالت سوراخکاری
دریل چکشی دو حالت کاری دارد: حالت معمولی و حالت چکشی. در حالت معمولی، مته فقط میچرخد و برای سوراخ کردن چیزهایی مثل چوب، سرامیک یا آجر مناسب است. در این حالت، دستگاه دقیقاً مانند یک دریل ساده عمل میکند.
اما وقتی میخواهید سطوح سختتری مانند بتن، سنگ، آجر فشرده یا سیمان را سوراخ کنید، یا حتی برای کندن سرامیک، باید دستگاه را روی حالت چکشی تنظیم کنید. در این حالت، مته علاوه بر چرخش، ضربههای پشت سر هم هم میزند. اگر دستگاه را روی حالت چکشی نگذارید، به این مواد سخت ضربهای وارد نمیشود و سوراخ کردن آنها بسیار سخت خواهد بود.
شلشدن اتصالات دستگاه یا آسیب به بدنه دریل چکشی
هنگام انجام کارهای دشوار و سنگین مانند سوراخکاری طولانیمدت بتن و مواد سخت، ضربههای پیاپی به دستگاه یا افتادن احتمالی آن از دست کاربر در حین جابهجایی یا کار، ممکن است باعث آسیب به بدنه دریل یا شل شدن اتصالات آن شود. در برخی موارد نیز قطعاتی مانند صفحات ضربهزن، چرخدنده، فلنج و دیگر اجزای مربوط به مکانیزم چکشی صدمه میبینند. این مشکلات میتواند باعث اختلال در عملکرد سیستم ضربهزنی دریل چکشی یا حتی ایجاد نقص در سیستم الکتریکی آن شود.
در صورت آسیب دیدن بدنه دریل، به نزدیکترین مرکز خدمات پس از فروش ابزار خود یا یک تعمیرگاه معتبر ابزار مراجعه کنید. تعمیر دستگاه را به افراد متخصص بسپارید تا دریل شما بهدرستی تعمیر شود.
قدیمیشدن و استهلاک دریل چکشی
ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که در چنین شرایطی چه کاری باید انجام داد. بهترین راه این است که وسیله را نزد یک متخصص با تجربه در تعمیرات ببرید. در صورتی که قابلیت تعمیر داشته باشد، میتوانید آن را درست کنید. اما اگر مدت زیادی از استفاده از آن گذشته و فرسوده شده است، بهتر است به فکر خرید یک دریل چکشی نو برای خود باشید.
معکوسچرخیدن مته دریل چکشی
مته دریل هنگام سوراخکاری با حالت چکشی، باید به سمت راست بچرخد. اگر جهت چرخش آن برعکس و به سمت چپ تنظیم شده باشد، دریل ضربات مؤثر و مناسبی را ایجاد نمیکند. پس بهتر است پیش از شروع به کار با دریل چکشی، از صحت تنظیم جهت چرخش آن اطمینان حاصل کنید تا با این گونه مشکلات روبرو نشوید.
خرابی ساچمه انتهای شفت
کلید دوحالته دریل که برای سوراخکاری معمولی و ضربهای استفاده میشود، معمولاً از طریق یک ساچمه به محور اصلی دستگاه متصل میشود. در برخی موارد، به دلایل مختلف مانند سایش یا استفاده طولانی، جای ساچمه فرسوده میشود یا سر آن صاف میگردد. در این حالت، عملکرد حالت چکشی دریل از کار میافتد. این مشکل با باز کردن و بررسی قسمت مربوطه قابل شناسایی است.
برای تشخیص خرابی محور گیربکس، به گفته سایت خودرو بانک:
یکی دیگر از نشانههای خرابی محور گیربکس، میتواند مشکل در شروع حرکت یا لرزش خودرو در هنگام توقف و در حالت درجا کار کردن موتور باشد. به یاد داشته باشید که تشخیص خرابی بلبرینگ محور گیربکس، باز و بسته کردن یا تعمیر آن، کاری کاملاً تخصصی است و برای انجام آن حتماً باید به یک تعمیرکار مجرب مراجعه کنید.
نکات مهم برای نگهداری مناسب از دریل چکشی
مراقبت صحیح از دریل چکشی و استفاده درست از آن، نه تنها عمر ابزار شما را بیشتر میکند، بلکه باعث میشود عملکرد بهتری هم داشته باشد. در اینجا نکاتی را مرور میکنیم که رعایت آنها به کارکرد درست دریل چکشی کمک میکند.
هنگام انتخاب و خرید دریل چکشی، سعی کنید دستگاه را از یک برند معتبر و شناختهشده بخرید. این کار باعث میشود بعداً با مشکلاتی مثل مواد اولیه بیکیفیت یا مکانیزم ضربهای ناکارآمد روبرو نشوید.
مراقب باشید اجسام فلزی بین چرخدندههای سر آرمیچر و چرخدنده مقابل آن قرار نگیرد. اگر چنین اتفاقی بیفتد، ممکن است سیستم الکتریکی دستگاه آسیب جدی ببیند.
هنگام سوراخ کردن فلزات نازک، دریل را روی حالت چکشی قرار ندهید.
در کارهای طولانی و سنگین صنعتی، بعد از هر نیم ساعت کار به دستگاه استراحت بدهید. بدون وقفه با آن کار نکنید تا فشار اضافی به ابزار وارد نشود.
بیشتر بخوانید: مدلهای دریل چکشی رونیکس در یک نگاه
انتخاب درست ابزار و روش مناسب استفاده، تضمین کارکرد ایدهآل دریل چکشی
در این مطلب از مجله رونیکس، به دلایل کار نکردن قابلیت چکشی دریل پرداختیم و برای هر کدام راهحلی ارائه کردیم. به طور کلی، دلیل عدم عملکرد صحیح مکانیزم ضربهزنی در دریلهای چکشی میتواند بسته به نوع دستگاه و شرایط کاری آن متفاوت باشد. از اصلیترین دلایل این مشکل میتوان به زمین خوردن یا ضربه دیدن دریل، اختلال در قطعات داخلی سیستم ضربهزن، فرسودگی طبیعی دستگاه و همچنین روش استفاده نادرست از آن اشاره کرد. اگر اطلاعات فنی دارید و میتوانید خودتان دستگاه را باز کنید، این کار را انجام دهید تا بتوانید قطعات را از نزدیک بررسی و مشکل را تشخیص دهید. اما اگر توانایی این کار را ندارید، حتماً دریل را به یک تعمیرگاه مطمئن ببرید و تعمیر آن را به افراد متخصص بسپارید.
به نظر شما چه مشکلات دیگری میتوانند باعث از کار افتادن قابلیت چکشی دریل شوند؟ میتوانید دیدگاههای خود را در بخش نظرات همین صفحه با ما در میان بگذارید.
سوالات متداول
اگر دریل چکشی شما ضربه نمیزند، چه کاری باید انجام دهید؟
بهتر است برای جلوگیری از آسیب بیشتر، هرچه زودتر به یک تعمیرگاه معتبر ابزار مراجعه کنید. گاهی ممکن است مشکل دریل جدی نباشد و با یک تنظیم ساده حل شود؛ اما برای اطمینان و جلوگیری از خرابیهای احتمالی، مراجعه به متخصص بهترین راه است.
چه عواملی باعث از کار افتادن سیستم ضربه در دریل چکشی میشود؟
معمولاً آسیب دیدن چرخدندههای مقابل و چکشی داخل دستگاه، باعث ضعیف شدن عملکرد یا قطع کامل سیستم ضربه دریل چکشی میشود.
آیا میتوان از دریل چکشی برای تخریب مصالح ساختمانی استفاده کرد؟
خیر؛ برای کارهایی مانند تخریب سطوح بتنی یا سیمانی، کندن کاشی و سرامیک، باید از دریل بتنکن یا چکش تخریب استفاده کنید.