در نوشتههای قبلی، معنی کلمه «کانن» در موسیقی را یاد گرفتیم. همانطور که پیشتر گفتیم، کانن یک روش و قالب برای ساختن آهنگ است که بر اساس تکرار دقیق یک ملودی اولیه شکل میگیرد. در این روش، یک ملودی در فاصلههای مشخص، توسط یک یا چند بخش دیگر تکرار میشود. این تکرار ممکن است دقیقاً با نتهای مشابه انجام شود یا با نتهای مشابه اما در ارتفاع متفاوت (مثلاً در اکتاو بالاتر یا پایینتر). در این بخش از وبلاگ مدیر تولز، میخواهیم انواع مختلف کانن را به شما معرفی کنیم. پس دعوت میکنیم تا پایان این نوشته با ما همراه باشید.
انواع کانن
۱- کانن دو صدایی
کانن یک تکنیک موسیقایی است که در آن یک ملودی اصلی توسط یک یا چند بخش دیگر با فاصلهی زمانی مشخص تکرار میشود. به این صورت که پس از شروع شدن ملودی اول، بخش دوم با کمی تأخیر و معمولاً با فاصلهای مشخص از نظر نتها، همان ملودی را تقلید میکند.
اگر این تقلید با دو بخش انجام شود، به آن کانن دو صدایی میگویند. اگر سه بخش در اجرا داشته باشیم، کانن سه صدایی و اگر چهار بخش داشته باشیم، کانن چهار صدایی نام دارد. در نتیجه، این نوع قطعات شبیه به یک آهنگ هستند که لایهلایه و پشت سر هم شروع میشوند و بافتی درهمتنیده و زیبا میسازند.
۲ – کانن چهارم ،پنجم و…
وقتی یک صدا، ملودی صدای دیگری را با فاصلهی چهارم، پنجم یا هر فاصلهی دیگری در بالا یا پایین، دقیقاً تکرار کند، به آن کانُن چهارم، کانُن پنجم و… میگویند.
۳ – کانن معکوس
در کانن معکوس، بخش دوم ملودی در خلاف جهت بخش اصلی حرکت میکند، یعنی اگر ملودی اول به سمت بالا رود، ملودی دوم به سمت پایین میرود و برعکس.
کانن افزایشی نیز نوع دیگری از کانن است. در این نوع، نتهای بخش دوم با سرعتی آهستهتر و کشیدهتر نسبت به ملودی اصلی اجرا میشوند.
۵- کانن کاهشی
در سبک کانن کاهشی، نتهایی که در لایه دوم صدا قرار دارند، با سرعت کمتری نسبت به آهنگ اصلی پیش میروند.
۶ – کانن قهقرایی
در کانن قهقرایی، روش کار کمی پیچیدهتر از دیگر انواع کانن است. در این حالت، صدای دوم، ملودی اصلی را از انتهای آن کپی میکند و به سمت ابتدای قطعه پیش میرود. در نهایت، وقتی ملودی اصلی به پایان خود میرسد، صدای تقلیدکننده به آغاز آن میرسد.
۷ – کانن مدور
در قالب موسیقایی مدور یا پیوسته، هر قسمت از نغمه که به پایان میرسد، بار دیگر از نو آغاز شده و تکرار میشود.
۸- کانن دوبل
کانن دوبل یا مضاعف، نوعی از کانن است که در آن دو بخش مستقل، هر کدام با ملودی خاص خود، به صورت همزمان نواخته میشوند. در این روش، ممکن است بخش دوم نقش همراهی و کمرنگتری داشته باشد، یا اینکه هر دو بخش از اهمیت یکسانی برخوردار باشند.
۹- کانن همراهی شده
در این روش، سازهای دیگر نیز به گروه نوازندگان اضافه میشوند و هر کدام به طور مستقل و با هماهنگیِ آزاد، قطعهٔ کانن را همراهی میکنند.
۱۰ – کانن آزاد
یک کانن آزاد، نوعی کانن است که در بخش تقلید ملودی، از نتهای کروماتیک و تغییر یافته استفاده میکند و در نتیجه با ملودی اصلی تفاوت پیدا میکند.
۱۱- کانن ریتمیک
در سبک موسیقی امروزی، به جای کپیبرداری از نغمههای اصلی، از الگوی ضربآهنگ و گامهای صوتی استفاده میشود.
۱۲- کانن همصدا
در یک کانن همصدا، وقتی بخش دوم، دقیقاً همان ملودی بخش اول را در همان محدوده صوتی تکرار کند، به آن کانن همصدا گفته میشود.